IX. dönem TBMM Diyarbakır Milletvekilleri ve siyasi faaliyetleri (1950-1954)
9. th term Deputies of the Turkey Grand National Assembly of Diyarbakır and their political activities (1950-1954)
- Tez No: 615104
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ CENGİZ ŞAVKILI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Tarih, Political Science, History
- Anahtar Kelimeler: Diyarbakır, TBMM, 1950-1954, CHP, Diyarbakır, Grand National Assembly of Turkey, 1950-1954, RPP
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 166
Özet
Türkiye'de Osmanlının son dönemlerinden itibaren başlayan batılılaşma ve demokratikleşme çabaları, Cumhuriyetin ilanıyla birlikte toplumsal ve siyasal alana yayılmıştır. Yeni kurulan bu devletin siyasal ve diğer organları, 1923-1946 yılları arasında iki tarihi adım atmıştır. Atılan bu iki tarihi adımlar neticesinde Türkiye'nin siyasal geleceğine büyük bir katkı sağlanmıştır. Tek parti döneminde iki kez çok partili sisteme geçiş denemesi yapılmış; fakat bu iki denemede de bazı sebeplerden dolayı başarısız olunmuştur. II. Dünya Savaşı sonrasında, sosyo-ekonomik bunalımlardan çıkma çabası ile Sovyet Rusya tehdidinden kaçıp demokrasi taraftarı olan Batılı siyasal yönetimlerin yanında olma gerekliliği, zorunlu bir şekilde çok partili sisteme geçilmesini sağlamıştır. 14 Mayıs 1950 tarihinde yapılan seçimler sonrasında Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Anadolu'nun her yerinden gelen milletvekilleriyle çalışmalarına başlamıştı. Bu araştırma da, 1950-1954 yılları arasında TBMM'de yasama faaliyetlerine katılan Diyarbakır Milletvekillerinin biyografileri ve siyasi faaliyetleri ele alınmıştır. IX. Dönem TBMM çatısı altında Diyarbakır şehri yedi milletvekili ile temsil edilmişti. Diyarbakır'ı temsil eden milletvekilleri; Abdurrahman Ferit Alpiskender, Kamil Tayşi, Mustafa Ekinci, Mustafa Remzi Bucak, Seyfullah Nazım Önen, Yusuf Azizoğlu ve Yusuf Kamil Aktuğ idi. Bu çalışmada TBMM de Diyarbakır milletvekilliği yapan bu yedi vekilin meclis çalışmaları ve faaliyetleri tarihsel bir perspektif ışığında ele alınmış; IX. Dönemde yaşanan siyasal, sosyal ve ekonomik olaylar hakkında Diyarbakır milletvekillerinin görüşleri değerlendirilmiştir. Bu bağlamda IX. Dönem TBMM de faaliyet yapan Diyarbakır milletvekillerinin mecliste hem Diyarbakır'ı hem de Türkiyeyi ilgilendiren pek çok farklı konularda önergeler, kanun teklifleri sundukları ve önemli konularda meclis kürsüsünden konuşmalar yaptıkları tespit edilmiştir. Ayrıca bu milletvekillerinin mecliste çeşitli komisyonlarda çalıştıkları, çeşitli inceleme heyetinde görev yaptıkları görülmüştür. TBMM IX. Dönem Diyarbakır Milletvekilleri, 1950-1954 yılları arasında yaptığı faaliyetler ile ülkenin geri kalmış bölgelerinin kalkındırılması konusunda büyük çabalar sarf etmiş ve ülkenin daha iyi medeni standartlara ulaşması noktasında yasama faaliyetlerine önemli katkı sağlamaya çalışmışlardır.
Özet (Çeviri)
The efforts of westernisation and democratisation beginning from the last periods of Ottoman in Turkey spread over the social and political fields with the establishment of Republic. The political and other bodies of the state which was newly established took two historical steps between 1923 and 1946. As a result of those historical steps, it was greatly contributed to Turkey's political future. The attempt of passing to the multi-party system was made twice in the one party system: however, those attempts failed due to some reasons. After The World War II, the necessity of being together with the western political governments, being the supporter of democracy, provided that the multi-party system was obligatorily passed as escaping from the threat of Soviet Russia with the effort of getting out of the socio-economical crises. After the election which was made on the date, May 14, 1950, Grand National Assembly of Turkey started its workings with the deputies who came from every places of Anatolia. In this study, the biographies and political activities of Diyarbakır's deputies who participated into the legislate activities in Grand National Assembly of Turkey between 1950-1954 were considered. Diyarbakır City was represented by seven deputies under the umbrella of Grand National Assembly of Turkey of Period IX. The deputies who represented Diyarbakır were; Abdurrahman Ferit Alpiskender, Kamil Tayşi, Mustafa Ekinci, Mustafa Remzi Bucak, Seyfullah Nazım Önen, Yusuf Azizoğlu and Yusuf Kamil Aktuğ. In this study, the assembly workings and activities of those seven deputies who made Diyarbakır's deputy ship in Grand National Assembly of Turkey were considered in the light of a historical perspective; the views of Diyarbakır's deputies about the political, social and economical events which were seen in Period IX were evaluated. So it was determined that Diyarbakır's deputies who had the activity in Grand National Assembly of Turkey in Period IX gave the proposals related to many different issues associated with Diyarbakır and Turkey in the assembly, presented the private member's bill and made the speech from the platform of assembly on the important issues. Moreover, it was seen that those deputies worked in the various commissions in the assembly, and had the duty in the various examination committees. Diyarbakır's deputies of Period IX in Grand National Assembly of Turkey gave the great efforts on the improvement of country's backward areas with the activities that they made between 1950 and 1954, and tried to contribute considerably to the legislate activities in the point to be reached to the beter.
Benzer Tezler
- IX. Dönem TBMM Çankırı milletvekilleri ve siyasi faaliyetleri
19th Period of Grand National Assembly of Turkey Çankırı members of the members of the parliament and their political activities
RECEP BÜYÜKTOLU
- IX. dönem TBMM Kastamonu milletvekilleri ve siyasi faaliyetleri
Kastamonu MPS and their political lifes in the 9th Turkey grand national assembly period.
YÜCEL ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Siyasal BilimlerÇankırı Karatekin ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMET ÜZEN
- IX. Dönem TBMM Çorum milletvekilleri ve siyasi faaliyetleri
IX. th term members of the Turkey Grand National Assembly of Çorum and their political activities
ÖMER TOKAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Siyasal BilimlerSelçuk Üniversitesiİlköğretim Bölümü
YRD. DOÇ. DR. CEMAL GÜVEN
- 1946 - 1960 arası (VIII-IX-X-XI. Dönem) TBMM Yozgat milletvekilleri ve faaliyetleri
The Yozgat Deputies of Turkish Grand National Assembly between 1946-1960 (VIII-IX-X-XI. period) and their activities
HALİL İBRAHİM YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
TarihNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN KALEMLİ
- Demokrat Parti IX. Dönem TBMM Afyon milletvekilleri ve siyasi faaliyetleri (1950-1954)
Democrat Party IX. Afyon deputies and parliamentary activities (1950-1954)
ALPER UĞUR ATLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİKMET DEMİRCİ