Öznel kariyer başarısına yüksek performanslı insan kaynakları uygulamalarının etkisi: Psikolojik sermaye ve örgütsel bağlılığın ilişkiye aracılık etkisi
Effect of high performance human resources applications on subjective career success: Psychological capital and organizational commitment as mediators
- Tez No: 616256
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET ÇAKAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Öznel Kariyer Başarısı, Yüksek Performanslı İnsan Kaynakları Uygulamaları, Örgütsel Bağlılık, Psikolojik Sermaye, Subjective Career Success, High Performance Human Resources Applications, Organizational Commitment, Psychological Capital (PsyCap)
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Başkent Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 229
Özet
Çalışanların kariyerlerindeki başarıları günümüze gelene kadar bir çok farklı yöntemle ölçülmüştür. En çok tercih edilen yöntemler çoğunlukla nesnel ölçümlerdir. Nesnel yöntemlerle kariyer başarısının çoğunlukla hiyerarşik seviye, maddi başarı, itibar, bilgi ve becerileri, sosyal ağlar ve sağlıklı olma ile ölçümlendiği görülmektedir. Nesnel kariyer başarısının bir başkası tarafından çalışanlara yönelik yapılan değerlendirmeler olduğu ve aslında çalışanların pozitif kaynaklara sahip olabilmesinde öncelikle kendisinin ne düşündüğünün anlaşılmasının gereği günümüzde önem kazanan bir konu haline gelmektedir. Böylece, çalışanların kendilerini değerlendirmesi ise bir yargıya vardığı öznel kariyer başarısı kavramı önemini kazanmaktadır. Öznel kariyer başarısı, çalışanların kariyer yolu boyunca biriktirecekleri pozitif ve negatif kaynakların toplamının bir sonucu olmaktadır. Bu durumda çalışanlar, pozitif kaynakları temin edebilmek ve elde tutabilmek için çaba sarf edeceklerdir. Bu kuramsal çerçeveden yola çıkılarak, çalışanların kariyerlerinde pozitif kaynakları biriktirebilmesi için öncelikle örgütün insan kaynakları tarafından çalışan odaklı sistemleri işletmesinin etkileri olacağı düşünülmüştür. Ayrıca, günümüz pozitif psikoloji araştırmalarında önem kazanan psikolojik sermaye ve örgütsel bağlılık konularının da bireysel düzeyde etkileri olabileceği düşüncesiyle birlikte öznel kariyer başarısının pozitif kaynakların temin edilmesiyle birlikte arttırılabileceği düşüncesini destekler şekilde öncüllerinin tespit edilmesi üzerine bir model kurulmuştur ve bu kuramsal altyapıya dayalı hipotezler oluşturulmuştur. Araştırmanın örneklemi uzmanlığın, profesyonelleşmenin ve eğitimin yüksek olduğu, açık iletişimin ve esnek çalışmanın gözlemlendiği Türkiye'de Avrupa Birliği geçiş sürecinde proje yönetimi yapan örgütlerin çalışanların oluşmaktadır. Araştırma verisi anket yöntemi ile toplanmıştır ve ön analizler sonucunda 412 katılımcıdan oluşan örneklem elde edilmiştir. Araştırma modeline yönelik yapılan analizler sonucunda yüksek performanslı insan kaynakları uygulamaları, örgütsel bağlılık ve psikolojik sermayenin öznel kariyer başarısı üzerindeki pozitif yönde etkileri saptanmıştır. Ayrıca, yüksek performanslı insan kaynakları uygulamaları ile öznel kariyer başarısı arasındaki ilişkiye pozitif kaynakların temin edilmesinde dolaylı ve pozitif yönde etkisi olan psikolojik sermayenin aracılık etkisi olduğuna da ulaşılmıştır. Yöneticiliğin kontrol değişkeni yüksek performanslı insan kaynakları uygulamaları ile birlikte öznel kariyer başarısına pozitif yönde anlamlı etkileri de saptanmıştır. Araştırmanın, günümüzde önemini kazanan öznel kariyer başarısının öncüllerinin saptanması ve öznel kariyer başarısını açıklayan demografik ve bağımsız değişkenlerin tespit edilmesinde yazına katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Ayrıca, örgütlere ve yöneticilere çalışanların öznel kariyer başarılarını yükseltebilecek“görevlerin açıkça tanımlanması, kariyer yollarının belirlenmesi ve uzun vadeli çalışma koşullarının yaratılması”gibi öneriler uygulamaya yönelik olarak sunulmuştur. Kariyer kavramının oldukça eski bir geçmişi olmasına rağmen öznel kariyer başarısının öncüllerinin yer aldığı bu çalışma, çok yönlü bulguları hem yazına hem de uygulamaya yönelik yorumlanmış ve incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Employees' success in their careers has been evaluated by many different methods today. The most preferred are objective measurements (objective career success) and mostly measured by hierarchical level, financial success, reputation, knowledge and skills, social networks and well-being of employees. Objective career success covers the evaluations made by others. So, it is important to understand what employees think about themselves and the positive resources they have. Subjective judgement of employees gains the importance in this concept. Subjective career success is the collective effect of positive and negative resources that employees accumulate along their career. Employees endeavor to obtain and retain positive resources. Based on this theoretical framework, in order for the employees to accumulate positive resources in their careers, employee-oriented organizations with human resources wil benefit employees' career succes subjectively. In addition, psychological capital and organizational commitment, two important topics in positive psycholoy, and the research model has been established in line with the idea that the subjective career success may be improved by accumulating positive resources, and the hypotheses are to determine antecedents of subjective career success. The sample of this research is collected from a sample where people are specialized, professionals, highly educated, open to communication and work flexible. The sample is collected in Turkey which is composed of project management professionals work for the transition process of the European Union requirements. The research data was collected by questionnaire method and after some preliminary analysis, sample of 412 participants is obtained. Regarding to results, positive effects of high performance human resources applications, organizational commitment and psychological capital on subjective career success is determined. In addition, the relationship between high performance human resources practices and subjective career success has been found to have an intermediary effect on psychological ceramics, which have an positive effect on gathering positive resources. Being a manager is selected controlled in the regression model with high performance human resources applications effect on subjective career success has a positive effect. This research contributes to the literature in determining the precessors of the subjective career succes. In addition, suggestions such as“defining tasks clearly, determining career paths and creating long-term working conditions”that can increase the subjective career success of employees are arise for organizations and managers. Although the concept of career has a very old history, this study, which contains the precessors of subjective career success, has been interpreted and analyzed for both literature and practice.
Benzer Tezler
- Performance appraisal in sales organizations and an application
Satış örgütlerinde performans değerlendirme ve bir uygulama
SELDA DEMİRYÜREK
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
Kamu YönetimiMarmara ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TUĞRUL SAVAŞ
- İşgören performansını belirleyen faktörlerin etki düzeyleri: Bir ölçek geliştirme çalışması
Impact levels of factors determining employee performance: A scale development study
GÜLNAZ KILIÇ ÖZKAYNAR
Doktora
Türkçe
2024
İşletmeSivas Cumhuriyet Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SADIK ÖNCÜL
- Özel öğretim kurumlarında kariyer yönetimi ve performans değerleme sisteminin okul yöneticileri ve öğretmenlerin başarılarına yansıması
Career management in private educational institutions and the reflection of performance appraisal system to school administrators and teachers' success
SÜHEYLA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimUfuk Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TURGUT GÜMÜŞ
- Tiyatro oyuncularında borderline ve narsisistik kişilik özelliklerinin optimal performans duygu durum ve öznel kariyer başarısı ile ilişkisi
The relationship between borderline and narcissistic personality traits and dispositional flow state and subjective career success of theatre actors
NİLGÜN TUNA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiBeykent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜLEYMAN KAHRAMAN
- Hastanelerde performans değerleme ve özel hastanelerde performans değerleme çalışmalarına yönelik bir araştırma
Başlık çevirisi yok
NURİ ERKILIÇ