Mükemmeliyetçilik, kendini sabotaj, öz-şefkat ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkilerin incelenmesi
The examination of the associations among perfectionism, self-handicapping, self-compassion and psychological well-being
- Tez No: 616343
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BAŞAK BAHTİYAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Maltepe Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Mükemmeliyetçilik ile ilgili yapılan araştırmalarda, mükemmeliyetçiliğin bazı psikolojik rahatsızlıklar için bir risk ve sürdürücü faktör olduğu kanıtlanmıştır (Egan, Wade ve Shafran, 2011). Diğer yandan, bazı araştırmacılar ise mükemmeliyetçiliğin çok boyutlu bir yapı olduğunu ve tümüyle olumsuz bir kavram olmayabileceğini savunmaktadır (Stoeber ve Otto, 2006). Ayrıca, mükemmeliyetçilik ile psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkide birçok farklı faktörün de rol aldığı bilinmektedir. Bu bağlamda, bu araştırmanın amacı mükemmeliyetçilik, kendini sabotaj ve öz-şefkatin psikolojik iyi oluş ile ilişkisini incelemektir. Bu amaçla, araştırmaya farklı şehirlerden 18-50 yaş aralığında (Ort. = 24.90, SS = 7.57) 360 kadın ve 293 erkek gönüllü katılımcı dahil edilmiştir. Araştırmanın verileri Demografik Bilgi Formu, Çok Boyutlu Mükemmeliyetçilik Ölçeği (ÇBMÖ), Kendini Sabotaj Ölçeği (KSÖ), Öz-Duyarlık Ölçeği (ÖDÖ), Kısa Semptom Envanteri (KSE), Pozitif ve Negatif Duygu Ölçeği (PNDÖ) ve Yaşam Doyumu Ölçeği (YDÖ) kullanılarak toplanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre kendine yönelik mükemmeliyetçilik, psikolojik iyi oluşun, olumlu duygunun ve yaşam doyumunun artması ile ilişkili iken; sosyal olarak belirlenen mükemmeliyetçilik ise olumsuz duygunun ve psikolojik belirtilerin artması ile ilişkilidir. Ayrıca, öz-şefkatin ve kendini sabotajın, psikolojik belirtiler, duygulanım ve yaşamı doyumu üzerinde, mükemmeliyetçiliğin ötesinde yordayıcı rolünün olduğu bulunmuştur. Sosyal olarak belirlenen mükemmeliyetçiliğin kendini sabotaj ile pozitif; öz-şefkatle negatif yönde ilişkisi; ve de kendini sabotajın öz-şefkatle pozitif yönde ilişkisi de araştırmanın sonuçları arasındadır. Farklı mükemmeliyetçilik özelliklerinin, öz şefkat ve kendini sabote etme eğilimiyle birlikte, psikolojik iyi olma ile ilişkisinin test edildiği bu çalışma modeline dair sonuçlar ilgili alanyazınla birlikte değerlendirilmiştir. Ayrıca, yaşam kalitesinin arttırılması ve psikolojik belirtilerin önlenmesine yönelik müdahalelerde, bu sonuçların sunabileceği katkılara yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
In literature perfectionism is considered as a risk and maintaining factor for various psychological disorders (Egan, Wade, & Shafran, 2011). However, some researchers claimed that perfectionism is a multidimensional construct and may not be a completely negative concept (Stoeber & Otto, 2006). Moreover, different mechanisms are involved in the relationship between perfectionism and psychological well-being. Based on this knowledge, the aim of the current study was to examine the associations among perfectionism, self-handicapping, self-compassion and psychological well-being. For this purpose, 653 volunteer participants (360 females and 293 males) whose ages were between 18 and 50 (M = 24.90, SD = 7.57) were recruited from various cities in Turkey. Demographic Information Form, Multidimensional Perfectionism Scale (MPS), Self-Handicapping Scale (SHS), Self-Compassion Scale (SCS) and Brief Symptom Inventory (BSI) were administered in data collection. The result of the study revealed that self-oriented perfectionism was associated with increases in psychological well-being, positive affect and satisfaction with life, while socially prescribed perfectionism was associated with increases in negative affect and psychological symptoms. Furthermore, it was found that self-compassion and self-handicapping, beyond perfectionism, were significant predictors of psychological symptoms, affect and satisfaction with life. Moreover, the result of this study showed that socially prescribed perfectionism was positively associated with self-handicapping, while negatively associated with self-compassion. Additionally, self-compassion was negatively associated with self-handicapping. The findings of this study, which examined the relationship among various traits of perfectionism, self-compassion, self-handicapping and psychological well-being, were interpreted in the light of the literature. In addition, the contribution of the results of the study to further interventions, which aim to improve quality of life and prevent psychological symptoms, were provided.
Benzer Tezler
- Yetişkin sporcularda mükemmeliyetçilik ile kendini sabote etme arasındaki ilişkide öz-yeterliğin aracı rolü
The mediating role of self-efficacy in the relationship between perfectionism and self-handicapping in adult athletes
ZEHRA GÜRZOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiİSTANBUL BEYKENT ÜNİVERSİTESİPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN EBADİ
- Yetişkinlerde kendini sabotaj: Mükemmelliyetçilik, öz-eleştirel ruminasyon ve metakognitif inançlarla ilişkisinin incelenmesi
Self-handicapping in adult: Relationship with perfectionism, self-critical rumination and metacognitive beliefs
ARZU NUR MANAV
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP TEMEL
- Çalışanlardaki mükemmeliyetçilik algısının özgüvene ve kendini sabotaja etkisinde psikolojik dayanıklılığın aracı rolü
Intermediary role of psychologic resilience in the impact of perfectionism perception of employees on self – resilience and self – handicapping
SEDA UYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Sağlık Kurumları YönetimiSelçuk ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞEBNEM ASLAN
- Üniversite öğrencilerinde çok boyutlu mükemmeliyetçilik ve narsisistik kişilik özelliklerinin kendini sabotaja etkisi
The effects of multidimensional perfectionism and narcissistic personality traits on self-handicapping among university students
FURKAN İLKER ÇELEBİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DEMET EROL
- Üniversite öğrencilerinde mükemmeliyetçilik, belirsizliğe tahammülsüzlük ve psikolojik dayanıklılığın kendini engelleme üzerindeki etkisi
The effect of perfectionism, intolerance to uncertainty and psychological resilience on self-handicapping in university students
EMRAH SAATÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELEK ASTAR