Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısı almış lise öğrencilerinin metakognitif işlevleri ile matematik muhakeme becerilerinin ilişkisinin davranışsal ve nörokognitif yöntemlerle değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between metacognitive functions and mathematical reasoning skills of high school students diagnosed with attention deficit and hyperactivity disorder with behavioral and neurocognitive methods
- Tez No: 624483
- Danışmanlar: PROF. DR. AYTEN ERDOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: DEHB, Metakognisyon, Matematiksel muhakeme, Üstbiliş, ADHD, Metacognition, Mathematical reasoning
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Gelişim Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 176
Özet
Giriş: DEHB biyolojik, psikolojik ve sosyal kavramları da kapsayan nörodavranışsal bir bozukluktur ve doğası gereği muhakeme becerilerinde sorunlar yaratmaktadır. Matematiksel muhakeme becerisi ise bireylerin neredeyse tüm yaşam olaylarında karşımıza çıkmaktadır. Bir bilgiyi edinebilmek için bazı bilişsel süreçlerden geçmemiz gerekmektedir ve bilişsel süreçlerden geçerken, kişinin ne yaptığını, nasıl yaptığını, sonucunda neler olacağını kestirebilmesi ise farkındalık durumunu göstermektedir. Amaç: Bu çalışma DEHB tanısı almış lise öğrencilerinin metakognitif işlevleri ile matematik muhakeme becerilerinin ilişkisinin davranışsal ve nörokognitif yöntemlerle değerlendirilmesi amacı ile yapılarak kavramlar arası ilişkinin irdelenmesi amaçlandı. DEHB tanılı kişilerin metakognitif işlevleri ile matematik muhakeme becerileri arasındaki ilişki hakkında bilgi sahibi olabilmek adına bu çalışma yapılacaktır. Yöntem: Bu çalışmada İstanbul ili, Beylikdüzü ilçesinde eğitim görmekte olan DEHB tanılı, 14-17 yaş, 110 lise öğrencisine, kişisel bilgi ve sosyodemografik özelliklerinin belirlenmesi amacıyla Sosyodemografik bilgi formu, matematiksel muhakeme yeteneklerinin belirlemesi amacıyla Matematiksel muhakeme beceri düzeyi belirleme ölçeği ve üstbilişsel becerilerin değerlendirilmesi amacıyla Üstbiliş Ölçeği dağıtılmıştır. Kesitsel-tanımlayıcı araştırma modeli kullanılarak yürütülen ve gönüllülük esasına dayanan veri toplama sürecinde tüm katılımcılara onam formu imzalatılmıştır. Verilerin hepsi niteliklerine uygun yöntemler ile istatiksel analize tabi tutulmuştur. Toplanan veriler, SPSS programına aktarılmış̧ ve istatistiksel analizler ile yorumlanmıştır. Bulgular: Çalışmamızda; Katılımcıların üst biliş düzeyi ile matematiksel muhakeme beceri düzeyi arasında, pearson korelasyon analizi sonucuna göre üst biliş düzeyi ile matematiksel muhakeme beceri düzeyi arasında pozitif yönlü düşük seviyede bir ilişki olduğu (p=0,019; r=0,220), bu durumun ise öğrencilerin üst biliş düzeylerinde bir artış olduğunda, matematik muhakeme beceri düzeylerinde de düşük seviyede bir artış olacağı anlamına geldiği düşünülmektedir. Katılımcıların matematiksel muhakeme beceri algılarının yaş gruplarına göre farklılıklarının anlamlılık gösterip göstermediğini belirlenmesi için yapılan anova testi sonucuna göre; Matematiksel muhakeme beceri düzeylerinin yaş gruplarına göre istatiksel olarak anlamlı farklılığa sahip olduğu görülmüştür (F=13,801,p=0.000, p0.70). 35 maddeden oluşan matematiksel muhakeme becerileri düzeyine ait güvenirlik katsayıları incelendiğinde güvenilirlik düzeyinin yüksek olduğu belirlenmiştir (Cronbach's Alpha= 0.744>0.70). Sonuç: Yürütülen bu araştırmanın çıkış sorusu olan üstbiliş ve matematiksel muhakeme beceri düzeyi arasında ki ilişki, alan yazınla uyumlu olarak ; Katılımcıların üst biliş düzeyi ve matematiksel muhakeme beceri düzeyinin istatiki açıdan anlamlı bir ilişkiye sahip olduğu sonucunu göstermektedir. Sonuçlar, üst biliş düzeyi ile matematiksel muhakeme beceri düzeyi arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğunu, bu durumun ise öğrencilerin üst biliş düzeylerinde olumlu yönde bir gelişme yaşandığında, matematiksel muhakeme beceri düzeylerinde de bir gelişme görüleceğini düşündürmektedir.
Özet (Çeviri)
Introduction: ADHD is a neurobehavioral disorder that includes biological, psychological and social concepts, and by its very nature causes problems in reasoning skills. Mathematical reasoning is seen in almost all life events of individuals. In order to obtain information, we need to go through some cognitive processes, and when one goes through cognitive processes, one's ability to predict what he is doing, how he does it, and what will happen as a result shows his awareness. Aim: The aim of this study was to evaluate the relationship between metacognitive functions and mathematical reasoning skills of high school students diagnosed with ADHD with behavioral and neurocognitive methods. This study will be conducted in order to have information about the relationship between metacognitive functions and mathematical reasoning skills of people with ADHD. Method: The aim of this study was to determine the personal information and sociodemographic characteristics of ADHD, 14-17 years old, 110 high school students studying in Beylikdüzü district of Istanbul. Metacognition Scale was distributed. Consent form was signed for all participants in the voluntary data collection process conducted using cross-sectional descriptive research model. All data were subjected to statistical analysis by appropriate methods. The collected data were transferred to SPSS program and interpreted with statistical analysis. Results: In our study; According to the result of pearson correlation analysis, there is a positive low level relationship between the metacognition level and the mathematical reasoning skill level of the participants (p = 0.019; r = 0.220). When there is an increase, it is thought that there will be a low increase in mathematical reasoning skill levels. According to the anova test conducted to determine whether the participants' mathematical reasoning skills perceptions differ according to age groups; It was observed that mathematical reasoning skill levels had a statistically significant difference according to age groups (F = 13,801, p = 0.000, p 0.70). When the reliability coefficients of the level of mathematical reasoning skills consisting of 35 items were examined, it was determined that the level of reliability was high (Cronbach's Alpha = 0.744> 0.70). Conclusion: The relation between metacognition and mathematical reasoning skill level which is the exit question of this research, is consistent with the literature; It shows that the participants' metacognition level and mathematical reasoning skill level have a statistically significant relationship. The results suggest that there is a positive relationship between metacognition level and mathematical reasoning skill level, and this situation shows that when there is a positive development in metacognition levels, an improvement in mathematical reasoning skill levels is seen.
Benzer Tezler
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanılı çocuklarda farmakolojik ve alternatif/tamamlayıcı tedavi yaklaşımı hakkında ebeveynlerin bilgi düzeyi ve tutumlarının değerlendirilmesi
Evaluation of parental knowledge and attitudesregarding pharmacological and complementary/alternati̇ve treatment approaches in children diagnosed with attentiondeficit/hyperactivity disorder
ÜMRAN TURAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Aile Hekimliğiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESRA MELTEM KOÇ
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısı almış çocuklarda annelerin psikiyatrik belirtileri, duygu sosyalleştirme yaklaşımları ve duygu düzenlemelerinin rolü
Children diagnosed with attention deficit and hyperactivity disorder and their mothers: The role of mothers' psychiatric symptoms, emotion socialization practices and emotion regulation
FERAY TARIMTAY ALTUN
Doktora
Türkçe
2024
PsikolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEDİNE YAZICI
PROF. DR. ÖZALP EKİNCİ
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısı almış 9-12 yaş çocukların öz-şefkat düzeyleri ile bağlanma stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between the selfcompassion levels and attachment styles of 9-12 years old children diagnosed with attention deficit and hyperactivity disorder.
FATMA BETÜL YÖRÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıÜsküdar ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DEMET GÜLALDI
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısı almış çocukların ebeveynleri ile herhangi bir psikiyatrik tanısı olmayan çocukların ebeveynlerinin psikolojik sağlamlıklarının, evlilik uyumlarının ve aile hayatı tutumlarının karşılaştırılması
A comparision of parents' resiliences, marital adjustments and family life attitudes whose children identified attention deficit disorder with hyperactiviy with parent's whose children have not any psychiatric diagnoses
HATİCE ÇİFTCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEMRA BARİPOĞLU
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısı almış bireylerde sahte benlik yapısının incelenmesi: Fenomenolojik bir analiz
An examination of the false self structure in individuals diagnosed with attention deficit hyperactivity disorder: A phenomenological analysis
ENİSE HAZAL UYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN EKER