H. 1070/M.1660 tarihli Surre-i Hümâyûn defterlerinin analizi
Analysis of Surra-i Hümayun registriesfrom H.1070/m.1660
- Tez No: 626348
- Danışmanlar: PROF. DR. YASEMİN DEMİRCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
İslâm ve Türk tarihinden gelen kültürel birikim Osmanlı Devleti için büyük bir zenginlik kaynağı olmuştur. Bilgiye ve irfana dayanan bu medeniyet değerleri tarih boyunca sevgi, hoşgörü, adalet, kardeşlik ve dayanışma gibi unsurları ön planda tutmuştur. Bunu, çalışma boyunca kullanılan vesikalar aracılığıyla da görmek mümkündür. Bu kültür emanetine sahip çıkmak, gelecek nesillere aktarmak ve bilinmesini sağlamak amacıyla Osmanlı'da mühim bir yeri olan“Surre-i Hümâyûn”sistemi üzerinde çalışma yapılmasına karar verildi. Nitekim yaşanan yüzyıla sunulabilecek yenilikler ancak sahip olunan zengin birikimin işlenmesiyle mümkündür. Abbâsîler ile başlayan surre gönderme geleneği Fâtimîler, Eyyûbîler, Memlûkler döneminde devam etmiş olmakla birlikte, Osmanlılar zamanında da hem Peygamber sevgisinin bir yansıması hem de kutsal topraklara olan saygının bir sonucu olarak özgün terkiplerle uygulanmıştır. Osmanlılar'dan önce yalnızca Mekke ve Medine'ye gönderilen surre, Osmanlılar döneminde bu iki şehrin yanında Kudüs'e de gönderilmeye başlanmıştır. Bu surreler Medine'de Ravza-i Mutahhara, Mekke'de Mescid-i Haram ve Kudüs'te Mescid-i Aksâ görevlilerine ve bu mabetlere yakın oturan fukaraya, âlimlere, toplum ileri gelenlerine tahsis edilen hediye ve parayı ihtiva etmektedir. Surre göndermeyi gelenek haline getirmiş olan Osmanlılar, devletin yıkılışına kadar bu geleneği titizlikle sürdürmüştür. Bu çalışma kapsamında arşiv kaynaklarından faydalanılarak H.1070/M.1660 tarihinde Mekke, Medine ve Kudüs'e gönderilen surre defterlerinin tamamı incelenerek analiz edilmiş, surre payından nereye/kime, ne miktar verileceği tespit edilerek gönderilen toplam surre miktarları belirtilmiştir. Surre defterleri incelenerek hazırlanan bu çalışma, hem Osmanlıların dinî, hukukî, iktisâdî ve sosyal hayatı hakkında hem de Mekke, Medine ve Kudüs'te yaşayan yerli halkın sosyal yapısı hakkında fikir vermesi bakımından önemlidir. Buna ilaveten H.966-H.1176/M.1559-M.1763 tarihli 74 adet mühimme defterinden surre ile ilgili 173 adet hüküm incelenmiş, bahsi geçen hükümlerden güvenlik tedbirleri ile ilgili olanlar 3. bölümde aktarılmıştır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT The cultural accumulation from Islamic and Turkish history has been a source of great wealth for the Ottoman Empire. Throughout history, these values of civilization based on knowledge and wisdom have given priority to such elements as love, tolerance, justice, brotherhood and solidarity. This state is also possible to see this through the documents used throughout the study. It has been decided to study on the“Surre-i Hümâyûn”system, which has an important place in the Ottoman Empire, in order to protect this cultural trust, to pass it on to future generations and to make it known. As a matter of fact, innovations that can be presented to the century are only possible by processing the rich accumulation. Although the tradition of delivering surre, which started with Abbâsîs, continued during the period of Fatimids, Eyyubis, Mamluks, it was applied with original compounds as a result of the love of the Prophet and respect for the Holy Lands during the Ottomans. Surre, which was sent only to Mecca and Medina before the Ottomans, was started to be sent to Jerusalem in addition to these two cities during the Ottomans period. These surres included the gifts and money allocated to the officials of Ravza-i Mutahhara in Madinah, Masjid al-Haram in Mecca and Masjid al-Aqsa in Jerusalem and the poor, scholars and community elders who live close to these temples. The Ottomans who made sending Surre tradition meticulously continued this tradition until the fall of the state. Within the scope of this study, using the archive resources, all the surre books sent to Mecca, Medina and Jerusalem on H.1070 / M.1660 were analyzed and the total amount of surre was sent by determining where and to whom amount to be given. This study being prepared by examining surre books is important in terms of giving an idea about the religious, legal, economic and social life of the Ottomans as well as the social structure of the indigenous people living in Mecca, Medina and Jerusalem. In addition, 173 provisions related to surre were examined from 74 Muhimme Books dated H.966-1176 / M.1559-1763, and those related to security measures were mentioned in Chapter 3.
Benzer Tezler
- H. 1070-1071 (M. 1660-1661) tarihli 46 numaralı Ankara şer'iyye sicili (transkripsiyon ve değerlendirme) (2 cilt)
Ankara court registers dated 1070-1071 (Islamic calender), ref. number: 46 (A transcription and an evaluation)
RAHŞAN KAYNAK
- 506 numaralı Karahisâr-ı Sâhib Şerʻiyye Sicili: Transkripsiyon ve değerlendirme
The transcription and evaluation of numbered 506 Karahisâr-i Sâhib Court Records
SEDEF UYSAL
- Tıfli Ahmed Çelebi hayatı, edebi şahsiyeti, eserleri ve divanının tenkitli metni
Tıfli Ahmed Çelebi, his live, literary personage, works, edition critique of divan
BEKİR ÇINAR
- Avârız defterlerine göre Biga Sancağı'nda iskân ve nüfus
Settlement and population in the sanjak of Biga according to Avâriz defters
MEHMET ÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
TarihÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AŞKIN KOYUNCU
- 2,3-diazo-1,3-difenilpropene kristalinin x-ışınları kırınım yöntemi ile yapı çözümü
The Structure determination of crystal of 2,3-diaza-1,3-diphenylpropene by x-ray diffraction method
İLKİN GÜNİZ KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Fizik ve Fizik MühendisliğiGazi ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLAL GÜNEŞ