Leyli Mecnun metni esasında yeni Uygur Türkçesinde gramer incelemesi
Grammar examination in the New Uyghur Turkish on the basis of Leyli Mecnun text
- Tez No: 628024
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET FATİH KİRİŞÇİOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 237
Özet
Bu çalışmada, Türk Lehçelerinden biri olan Yeni Uygur Türkçesinin gramer incelemesi yapılmıştır. Konunun işlenişinde“Leyli Mecnun”adlı Yeni Uygurca eser esas alınmış ve çalışma bu metin üzerinden yürütülmüştür. Çalışma esas olarak“Giriş”,“Gramer İncelemesi”,“Metin”ve“Sonuç”bölümlerinden oluşmaktadır.“Giriş”bölümünde Doğu Türkistan, Uygurlar, Yeni Uygur Türkçesi, Uygurlarda Destancılık Geleneği; Türkiye Türkçesindeki Leylâ ile Mecnun metni, metin üzerine yapılmış çalışmalar gibi genel konular üzerinde durulmuştur.“Gramer İncelemesi”bölümü; Ses Bilgisi ve Şekil Bilgisi alt başlıklarından oluşmaktadır. Çalışmada metnin imlâ özelliklerine girilmemiş, sadece metinde ikili kullanımı bulunan kelimelere değinilmiştir. Bu başlık, alt başlıklardan önce yer almaktadır. Ses Bilgisi başlığı altında, ünlü ve ünsüzlerin özellikleri, ses değişmeleri, ses olayları değerlendirilmiştir. Şekil Bilgisi başlığı, Yapı Bakımından Kelimeler ve Kelime Türleri alt başlıklarından oluşmaktadır. Şekil bilgisini kapsayan bütün başlıklar, bu iki alt başlık altında incelenmeye çalışılmıştır. Bazı başlıklarda, örneği net gösterebilmek için kelimenin eke kadar olan kısmı alınmış; ses değişmeleri yok sayılmış, sonraki ekler alınmamıştır.“Metin”bölümünde Leyli Mecnun adlı eserin sırasıyla aktarması ve transkripsiyonu verilmiştir. Çalışmada metnin orijinal hâli de yer almıştır. Orijinal metin, kaynaklardan sonra“Ekler”başlığı altında, Arap harfli metin yapısına uygun şekilde eklenmiştir. Çalışma genel bir değerlendirme yaptığımız“Sonuç”bölümüyle tamamlanmaktadır.
Özet (Çeviri)
In this study, grammatical analysis of New Uighur Turkish which is one of the Turkish dialects is done. The subject of the study is based on the New Uighur work called“Leyli Mecnun”and the study was conducted on this text. The work consists mainly of sections“Introduction”,“Grammatical Review”,“Text”and“Conclusion”. The general topics such as: East Turkestan, Uighur Turks, New Uighur Turkish, epic tradition in Uighurs, Leyla and Mecnun studies on the text are dwelled on in the“Introduction”part. The“grammar review”section consists of phonetics and morphology sub-headings. In the study, the spelling features of the text were not entered, but only words with binary use were mentioned in the text. This title, is preceded by subheadings. Phonetics under the title phonetics were evaluated the characteristics of vowels and consonants, voice changes, voice events. The title of morphology consists of subheadings: words in terms of structure, word types. All titles covering morphology were studied under these two sub-headings. In some titles, the part of the word up to the attachment is taken to show the sample clearly; voice changes are ignored and subsequent attachments are not taken. In the“text”section, the translation and transcription of Leyli Mecnun text are given respectively.The original version of the text was also included in the work. The original text, under the heading“appendices”after the sources, was added appropriately to the Arabic-letter text structure. The study is completed with the“conclusion”section, where we make a general assessment.
Benzer Tezler
- Hazâ Kitâb Leylâ ile Mecnûn'un Kıssası ve Hikâyesi sözlüğü (Bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük)
Dictionary of Hazâ Kitâb Leyla and Mecnun's Story (Contextual index and functional dictionary)
GÜLLER ESER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıGiresun ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEYHAN KESİK
- Kâfzâde Fâ'izî Kitâb-ı Leylî vü Mecnûn (tenkitli metin-inceleme)
Kafzade Faizi: The Masnavi of Leyli vu Majnun (criticized text-analysis)
NİLGÜN BÜYÜKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN TAŞ
- Nâkâm'ın Mecnûn u Leylî Mesnevisi (Bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük)
Nâkâm's Mecnûn u Leylî Masnavi (Contextual index and functional dictionary)
HASAN AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERKAN TÜRKOĞLU
- Leyla û Mecnûna Sewadî (metin-şirove)
Sewadî'nin 'Leyla û Mecnûn' eseri (metin-yorum)
PARVİZ JAHANY
Yüksek Lisans
Kürtçe
2015
Doğu Dilleri ve EdebiyatıMardin Artuklu ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDURRAHMAN ADAK
- Türkmence 'Leyli Mecnun' hikâyesi (Transkripsiyonlu metin-çeviri-dil özellikleri)
The story of the Turkmen Turkish Leyli Mecnun (Text, translation, language features with transcription)
ŞULE KÖMÜRCÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZCAN TABAKLAR