Classifier constructions of Turkish
Türkçede sınıflayıcı yapılar
- Tez No: 628384
- Danışmanlar: PROF. DR. BALKIZ BAŞARAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dilbilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 330
Özet
Bu çalışmada Türkçenin sınıflayıcı yapılarına ilişkin birbiriyle ilintili üç konu ele alınmaktadır: (i) yalın ad öbeklerinin anlambilimsel durumu, (ii) sınıflayıcıların işlevi ile sınıflayıcı yapıların sözdizimsel bileşimi, ve (iii) sözdizim ve anlambilimde sayı (tekillik/çoğulluk) gösterimi. Birinci konuya ilişkin olarak, Türkçede yalın ad öbeklerinin varlıkların özelliklerini ifade ettiği, ancak nesnel varlık alanını mı yoksa türsel varlık alanını mı seçtiklerini konusunda özü itibariyle belirsiz oldukları savunulmaktadır. İkinci konu özelinde, sınıflayıcıların bu belirsiz alanı sadece nesnel varlıkları kapsayacak şekilde daralttığı gösterilmektedir. Sözdizim tarafında ise, öbek başı konumunda sınıflayıcılar ile ölçek ifadelerini, belirleyici konumunda ise sayısal ifadeleri (rakamları) barındıran bir ölçek öbeği olduğu öne sürülmektedir. Özellik belirten bu ölçek öbeğinin, ilgili ada yüklemleme ya da eklenti yoluyla niteleme olarak uygulandığı ve yalnızca sayıdan bağımsız yalın adlarla birleşebildiği gösterilmektedir. Üçüncü konuya gelince, Türkçede sayı gösteriminin sadece belirleyici öbekleri için geçerli olup, belirleyici öbeği üzerine yansıtılan φ öbeğinde işaretlendiği gösterilmekte, belirleyici öbeği katmanı barındırmayan adlarda ise sayı gösterimi olmadığı sonucuna varılmaktadır. Buna göre, yalın adlarda bulunan sayı işaretleyicileri, φ öbeği ya da başka bir işlevsel katmanda bulunan yorumlanabilir özniteliklerin yorumlanamaz yansımaları olan uyum ekleri şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Sayı gösterimi olmayan, belirleyici öbeğinden küçük adılsıl yapılar ise her zaman sayıdan bağımsız yorumlanmakta, dolayısıyla da dağılımları bu yoruma izin veren bağlamlarla sınırlı kalmaktadır. Öte yandan φ öbeğinin tümleci konumunda bulunan belirleyici öbekleri hiçbir zaman sayıdan bağımsız yorum alamamaktadır. Bütünsel bakıldığında, öne sürülen yaklaşımın geniş bir diller arası veri kümesini açıklayabildiği gösterilmektedir.
Özet (Çeviri)
This dissertation addresses three interrelated issues concerning classifier constructions in Turkish: (i) semantics of bare noun phrases, (ii) the function of classifiers and syntactic constituency of classifier constructions, and (iii) syntax and semantics of number marking. Regarding the first issue, it is argued that Turkish bare noun phrases denote properties of entities but are inherently ambiguous with respect to whether they take kind or object entities as their domains. With respect to the second issue, it is argued that classifiers serve to restrict the ambiguous domain to object individuals only. Syntactically, a measure phrase is proposed which hosts classifiers and measure words in its head position and numerals in its specifier position. The resulting constituent, a property-denoting µP, is then applied to nouns predicatively or attributively through adjunction. It is demonstrated in particular that µP only combines with number-neutral bare nouns. As for the third issue, it is demonstrated that number specification in Turkish is relevant for DPs only, and is expressed in the φP that projects above the DP. Sub-DPs are shown to lack number specification. Number markers on bare nouns are uninterpretable agreement reflexes which must be checked against interpretable counterparts in the φP or in some other functional head. As they lack number specification, sub-DPs always receive a number-neutral reading, and thus are restricted to contexts which can handle such interpretations. DPs, on the other hand, can never receive number-neutral readings. Overall, the proposed number system is shown to have a broader empirical coverage crosslinguistically.
Benzer Tezler
- An analysis of turkish sign language (TID) phonology and morphology
Türk işaret dilinin sesbilimsel ve biçimbilimsel analizi
OKAN KUBUŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
DilbilimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBilişsel Bilim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. H. CEM BOZŞAHİN
YRD. DOÇ. DR. ANNETTE HOHENBERGER
- Türkçe'nin bağlılık ayrıştırması
Dependency parsing of Turkish
GÜLŞEN ERYİĞİT
Doktora
Türkçe
2006
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. EŞREF ADALI
- Effects of age of acquisition on morphosyntactic structures in Turkish sign language: Evidence from classifiers
Edinim yaşının Türk işaret dilindeki biçim sözdizimsel yapılar üzerindeki etkileri: Sınıflandırıcılardan kanıtlar
HANDE SEVGİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
DilbilimBoğaziçi ÜniversitesiDilbilim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KADİR GÖKGÖZ
- The causative-inchoative alternation in Turkish sign language and the age-of-acquisition effects on complex clauses
Türk işaret dilinde edicili geçişli-edicisiz geçişsiz değişimi ve karmaşık tümcelerde dil edinim yaşının etkileri
DEMET KAYABAŞI
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
DilbilimBoğaziçi ÜniversitesiDilbilim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KADİR GÖKGÖZ
- Sinema ve ideoloji 12 Eylül filimlerinin toplumsal çözümlemesi
Başlık çevirisi yok
HAKAN ERKILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Sahne ve Görüntü SanatlarıAnadolu ÜniversitesiSahne ve Görüntü Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLSEREN GÜÇHAN