Geri Dön

İhracat çeşitliliği ve ekonomik büyüme üzerine etkisi: Türkiye örneği

Export diversification and its effect on economic growth: Evidence from Turkey

  1. Tez No: 629250
  2. Yazar: MERVE ALTUN
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMED BENLİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: İhracat Çeşitliliği, Ekonomik Büyüme, Herfindahl-Hirschman İndeksi, Gini-Hirschman İndeksi, Theil Entropy İndeksi, Export Diversification, Economic Growth, Herfindahl-Hirschman Index, Gini-Hirschman Index, Theil Entropy Index
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 75

Özet

Yirminci yüzyılın son çeyreğinde artan küreselleşme eğilimleri, bilişim, iletişim ve ulaşım teknolojilerindeki hızlı gelişimleri birleşerek global entegrasyon sürecinin hızlandırmış ve bu dönemden itibaren özellikle gelişmekte olan ekonomilerin dış ticaret stratejilerinde köklü değişiklikler gözlemlenmiştir. Aynı dönemde Türkiye'de de ihracat performansını artırmaya yönelik politikalar kalkınma stratejilerinin önemli bileşenlerinden birisi haline gelmiş ve ithal ikameci sanayileşme politikalarının yerini ihracata dayalı dışa açık büyüme stratejileri almıştır. Bu çerçevede, genel iktisat literatürdeki trende paralel olarak Türkiye'de ihracat performansını belirleyen faktörlerin ve ihracat-büyüme eksenindeki kanalların ne olduğu konusu çokça tartışılan yazın alanlarından birisi haline gelmiştir. Teorik ve ampirik literatürde ihracat hacmindeki artışların iktisadi büyüme performansını artıracağı yönünde genel bir kanaat mevcut olmasına rağmen hangi tür ihracat yapısının iktisadi büyümeyi nasıl uyaracağı konusu ideal bir inceleme konusu olarak karşımıza çıkmaktadır. Daha çok ihracatta uzmanlaşmayı ve sermaye birikiminin önemini öne çıkaran geleneksel dış ticaret teorilerinin aksine ampirik literatürde karşılık bulan son dönem dış ticaret teorileri, ihracat çeşitliliğinin olası fiyat ve pazar dalgalanmalarına karşı bir sigorta mekanizması oluşturarak ihracat gelirlerinde istikrarın sağlanmasında ve dolayısıyla makroekonomik dalgalanmaların azaltılmasında önemli bir rol üstlendiğini öne sürmektedir. Bu kapsamda mevcut çalışma Türkiye özelinde ihracat yapısı ve kompozisyonunun ekonomik büyüme üzerindeki etkisini test etmeyi amaçlamaktadır. Nitekim sürdürülebilir iktisadi büyüme yönelik uygun dış ticaret stratejilerinin tespiti ancak bu mekanizmanın doğru anlaşılmasıyla mümkündür. Bu amaçla çalışmada ihracatta ürün çeşitliliğinin hesaplanmasına yönelik olarak geliştirilen üç farklı indeks (Herfindahl-Hirschman, Gini-Hirschman ve Theil Entropy indeksleri) kullanılarak 2002q1-2019q4 döneminde Türkiye'de ihracat çeşitliliğinin iktisadi büyüme üzerindeki etkileri incelenmiştir. Spesifik olarak iktisadi büyüme, sabit sermaye oluşumu, iş gücü ve ihracat çeşitliliği arasındaki dinamik ilişkiler, gecikmesi dağıtılmış otoregresif (ARDL) sınır testi (bounds test) yaklaşımına dayanan eşbütünleşme (cointegration) analizi aracılığıyla tespit edilmeye çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

In the last quarter of the twentieth century, increasing globalization trends together with rapid progresses in information, communication and transportation technologies accelerated the global integration process and since then, radical changes have been observed especially in the foreign trade strategies of developing economies. During the same period, the policies aimed at increasing export performance in Turkey have become one of the important components of the development strategy and export-oriented growth strategy has taken the place of import-oriented industrialization policy. In this context, parallel to the general trend in the economic literature, the factors determining the export performance in Turkey and the channels in the export-growth nexus have become one of the widely discussed topics in the literature. Although there is a general opinion in the theoretical and empirical literature that increases in export volume increase economic growth performance, the issue of what type of export structure stimulates economic growth appears to be an ideal research subject. Unlike the traditional foreign trade theories which emphasize the importance of specialization in exports and the accumulation of capital accumulation, the recent foreign trade theories, which are mostly confirmed in the empirical literature, assert that export diversification may play an important role in ensuring the stability of export revenues and thereby reducing macroeconomic fluctuations by constituting an insurance mechanism against possible price and market fluctuations. In this context, this study aims to provide empirical evidence on the effect of export structure and composition on economic growth in Turkey. Indeed, the determination of suitable foreign trade strategies for sustainable economic growth is only possible with the true understanding of this mechanism. For this purpose, in this study, we examine the effect of export diversification on economic growth in Turkey over the period 2002q1-2019q4 by employing three different indices developed for the calculation of the export product diversification (Herfindahl-Hirschman, Gini-Hirschman and Theil Entropy indexes). Specifically, we analyze the dynamic relationships between economic growth, fixed capital formation, labor force and export diversification through the cointegration analysis based on the autoregressive distributed lag (ARDL) bounds testing approach. The empirical evidence confirms the positive effect of export product diversification.

Benzer Tezler

  1. İhracat çeşitlendirmesinin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: BRICS-T örneği

    The effect of export diversification on economic growth: The BRICS-T case

    TUBA YÜCEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    EkonomiUşak Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET HİLMİ ÖZKAYA

  2. Türkiye ile Körfez ülkeleri arasında dış ticaret ilişkisinin incelenmesi -Çekim modeli yaklaşımı-

    An investigation on trade relations between Turkey and Gulf countries - Gravity model approach

    OSMAN ERK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    EkonometriGalatasaray Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA BURAK GÜRBÜZ

  3. Analysing the economic resilience of automotive manufacturing specialized regions in EU and Turkey

    Otomotiv endüstrisinde uzmanlaşmış bölgelerin ekonomik dayanıklılık analizi: Avrupa ve Türkiye örneği

    BURAK SUNAY

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FERHAN GEZİCİ KORTEN

  4. Interregional Relations: Perspectives on the Summit of South American-Arab Countries 'New' patterns of engagement

    Bölgelerarasi ilişkiler: Güney Amerika - Arap Ülkeleri zirvesindeki 'Yeni' angajman yapısı perspektifleri

    MARSHA MARİE HALL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Ortadoğu Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MELİHA BENLİ ALTUNIŞIK

    DOÇ. DR. DERYA GÖÇER AKDER

  5. Dış ticarette uzmanlaşma ve çeşitliliğin büyümeye etkisi: Türkiye üzerine bir analiz

    Başlık çevirisi yok

    İBRAHİM HALİL KAYALAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    EkonomiGaziantep Üniversitesi

    Uluslararası Ticaret Ve Finansman Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ASLI ÖZPOLAT

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BURAK BÜYÜKOĞLU