Geri Dön

İbn Haldun'un Mukaddime adlı eserinde yer alan şehir ve şehirleşmeye ilişkin görüşleri üzerine bir inceleme

An examination on Ibn Khaldun's thoughts about urban and urbanization in his book Muqaddimah

  1. Tez No: 629880
  2. Yazar: AYŞE EFE
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ETHEM KADRİ PEKTAŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
  6. Anahtar Kelimeler: İbn Haldun, umran bilimi, hadarî umran, şehir, şehir kuramları, Ibn Khaldun, umran science, hadara culture, urban, urban theories
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 133

Özet

İslam dünyasında sosyal bilimlerin babası olarak kabul edilen İbn Haldun, evrensel bir tarih denemesi olan Kitâb-ul İber adlı kitabına giriş mahiyetinde yazdığı Mukaddime adlı eserinde“umran bilimini”kurmuştur. Umran bilimini kurmaktaki amacı tarihsel ve toplumsal olaylardaki düzenliliklerin ve sürekliliklerin belirlenmesi ile bu olaylara içkin olan nedensellikleri ve kanunlulukları ortaya koymaktır. Böylece umran bilimi bir“mihenk taşı”gibi tarihsel ve toplumsal olaylarda mümkün olan olayları mümkün olmayanlardan ayırabilmeyi sağlayarak hakikate ulaşmayı sağlar. Umran bilimi ile İbn Haldun insanın toplumsal hayatı ve ondan zorunlu olarak meydana gelen olayları ve kurumları ortaya koyarak bunlar arasındaki düzenlilik ve kanunlulukları belirlemiştir. Böylece o Mukaddime adlı eserinde en basit göçebe toplumsal hayattan en karmaşık şehir hayatına kadar içtimaî hayatı, kurumlarını ve örgütlenme şekillerini incelemiştir. Bu kapsamda tez çalışmasının amacı İbn Haldun'un umran biliminde incelemiş olduğu şehir ve şehirleşmeye dair görüşlerini tespit etmek ve amaçlamış olduğu nedenselliklere ve kanunluluklara şehir ve şehirleşme alanlarında ulaşıp ulaşmadığını belirlemektir. Bu bağlamda modern dönem şehir kuramları da tez çalışması kapsamında incelenmiştir. Anakronizme düşülmeden değerlendirildiğinde İbn Haldun'un şehir, şehirleşme ve şehirliliğe ilişkin görüşlerinin temelde modern dönem için de büyük ölçüde geçerli olduğu bu tez çalışması ile tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

Ibn Khaldun who is excepted the father of social sciences in Islamic world constituted a dicipline namely“umran”in Muqaddimah introduction to Kitâb'ul Iber that is proving of universal history. Main aim of umran science is determination of system and continuousness, which implicts casuality and law of social and historical events. In that way truth can be reached through seperating impossible events from possible events owing to umran science something like touchstone. Ibn Khaldun stated community life and its facts and institutions that necessarily come into exiscente. Threfore he could analyze communities from primitive nomad cultures to complicated city cultures, their institutions and organizational forms. In this context, aim of thesis study is determination of Ibn Khaldun's thoughts about urban and urbanization, and specification of whether he could reach causalities and laws in field of urban and urbanization or not. In this sense, modern urban theories are examined in scope of thesis. Once analysed without anachronism, it is propounded that Ibn Khaldun's thoughts about urban, urbanization and urbanity are mostly valid in modern period in principle.

Benzer Tezler

  1. İbn Haldun'un eğitim görüşleri ve eleştirel bir bakış açısıyla çağdaş sosyal bilgilere aktarımının incelenmesi

    Ibn Haldun's educational views and examination of transfer to contemporary social studies with a critical poin of vi̇ew

    HİLAL ŞEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Sosyal Bilgiler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ARZU MERYEM DEMİRKIRAN

  2. İbn Haldun'un Umrân ilminde 'Adalet Dairesi'

    'Circle of Justice' in Ibn Khaldun's science of Umrân

    BETÜL EKE SİLİFKE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSMAİL TAŞ

  3. İbn Haldun'un pratik felsefesi

    Ibn Khaldun's practical philosophy

    EGEMEN KURTOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinDokuz Eylül Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET AYDIN

  4. İbn Haldun'un insan, toplum ve eğitim anlayışı

    İbn Haldun's human, society and education understanding

    CANDAN KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Eğitim ve ÖğretimKırıkkale Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSMAİL AYDOĞAN

  5. İbn Haldun ve Montesquieu'nun nazariyesine göre; Toplum, devlet ve siyaset algısı'nın karşılaştırmalı analizi

    According to Ibn Khaldun and Montesquieu's theory; Comparative analysis of perception of society, state and politics

    SERHAT POLAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Siyasal BilimlerSelçuk Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET GÖKÜŞ