Çeviri sosyolojisine fenomenolojik yaklaşım: Türkiye'deki görme ve ortopedik engelli çevirmenlerin mesleki alandaki konumu
A phenomenological approach to the sociology of translation: The position of translators with visual and orthopedic disabilities in the professional field in Turkey
- Tez No: 630357
- Danışmanlar: PROF. DR. EMİNE BOGENÇ DEMİREL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Çeviri Sosyolojisi, Bourdieu Sosyolojisi, Engellilik Araştırmaları, Engelli Çevirmenler, Fenomenolojik Yaklaşım, Düşünümsellik, The Sociology of Translation, Bourdieusian Sociology, Disability Studies, Translators with Disabilities, Phenomenological Approach, Reflexivity
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Diller ve Kültürlerarası Çeviribilim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 246
Özet
Bourdieu Sosyolojisi toplumdaki dezavantajlı ve savunmasız grupları özellikle konu edindiği için, Türkiye'deki engelli çevirmenlerin mesleki alanda nasıl konum aldıkları ve konumlandırıldıklarını inceleyen bu çalışmanın yöntemsel çerçevesi, Bourdieucü Çeviri Sosyolojisi üzerine kurulmuştur. Bu amaçla, engellilik olgusu ile ilgili kuramsal ve uygulamalı çalışmalarla kanun yapıcıların kararlarını etkilemeye çalışan Engellilik Araştırmaları adlı yeni akademik disipline ilişkin alanyazın ele alınmıştır. Çeviri Sosyolojisinin ilişkisel doğası sayesinde Engellilik Araştırmalarının kuram ve kavramları; dolayısıyla da engelli çevirmenlere yönelik çalışmalar, Çeviribilimin kapsamına girebilmiştir. Bourdieu Sosyolojisi kuramdan ziyade pratiğe odaklandığından, bu çalışmada dördü görme ve biri ortopedik engelli olmak üzere beş engelli çevirmen ile fenomenolojik yaklaşım doğrultusunda yarı yapılandırılmış yüz yüze derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Temmuz 2018 – Şubat 2019 arasında gerçekleştirilen bu görüşmelerin çevriyazılarının incelenmesi sonucunda üç ana tema elde edilmiştir: (1) Engellilik, Aile ve Toplum başlıklı ana temada katılımcıların engellilik olgusuna yaklaşımları ve engellilik tanımları ile aile ve toplumla olan ilişkileri; (2) Sivil Toplum Kuruluşları ve Kamu Kurumları başlıklı ana temada katılımcıların bu kurum ve kuruluşlar lehine ve aleyhine aldıkları konumlar; (3) Çevirmenlik ve Çeviri Eğitimi başlıklı ana temada ise katılımcıların çevirmen olarak mesleklerini icra ederken veya üniversitelerin Çeviribilim bölümlerinde eğitim alırken yaşadıkları deneyimler ele alınmıştır. Tez çalışmasının sonucunda Türkiye'deki engelli çevirmenlere yönelik hem mesleki alanda hem de üniversite eğitimi sırasında ayrımcılığın olduğu ortaya çıkmıştır. Yine bu çalışma kapsamında engelli çevirmenlerin ve çeviri öğrencilerinin sorunlarına Bourdieucü Çeviri Sosyolojisi odağında birtakım çözüm önerileri getirilmiştir.
Özet (Çeviri)
As Bourdieusian Sociology attributes specific attention to the disadvantaged and vulnerable groups in society, the methodological framework of this study is built upon Bourdieusian Sociology of Translation, sustaining a solid ground to investigate how translators with disabilities in Turkey take their position within the professional field. To this end, it is preliminary to look into the literature of Disability Studies, an emerging academic field which addresses the phenomenon of disability and impairment, striving at the same time to promote and improve the social status of the persons with disabilities and impairments by influencing policy-makers with theoretical and field work. The relational nature of the Sociology of Translation makes it possible to enfold the concepts and theories of Disability Studies and thus study translators with disabilities. As Bourdieusian Sociology focuses mainly on the practice rather than the theory, this study is conducted with four translators with visual impairment and one translator with orthopedic impairment with a phenomenological qualitative method. Accordingly, semi-structured face-to-face in-depth interviews were held with each of the participants from July 2018 to February 2019. Consequently, three main themes have been identified: (1) Disability, Family and Society is related to the definitions of disability and impairment, as well as the familial and social relations of the participants. (2) Non-Governmental Organizations and Public Institutions concerns the position of the participants within or against these institutions. Finally, (3) Translatorship and Translator Training involves the experiences of participants while performing their profession as translators or during their training at the Translation and Interpreting departments of universities in Turkey. As a result, it can be claimed that in Turkey, translators, and translation students with disabilities face discrimination in both the professional field and the university. Furthermore, the conclusion part of this study also proposes solutions to these problems in the framework of Bourdieusian Sociology of Translation.
Benzer Tezler
- Thomas Hardy'nin eserlerindeki kadın söylemini çeviri sosyolojisi ekseninde okumak
Reading women's discourse in Thomas Hardy's works in the context of sociology of translation
SELMA YAVUZ
Doktora
Türkçe
2024
Batı Dilleri ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE BOGENÇ DEMİREL
- Türkçede Canterbury Hikâyeleri: Çeviri sosyolojisi çerçevesinde bir bakış
Cantebury Tales in Turkish: A look within the framework of sociology of translation
DİDAR ZEYNEP BATUMLU
Doktora
Türkçe
2020
Mütercim-TercümanlıkYıldız Teknik ÜniversitesiFransızca Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE BOGENÇ DEMİREL
- Çeviri sosyolojisi odağında göç olgusu ve güç ilişkileri: Türkiye'de Suriyeli mültecilerin toplum çevirmenleri
The migration phenomenon and power relations at the focus of sociology of translation: Community interpreters of Syrian refugees in Turkey
ÖZGÜR BÜLENT ERDOĞAN
Doktora
Türkçe
2021
Mütercim-TercümanlıkYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE BOGENÇ DEMİREL
- Popüler kültür ürünlerinin çeviri sosyolojisi bağlamında incelenmesi: Game of Thrones örneği
Analysing products of popular culture through the sociology of translation: Game of Thrones
ÖZGE İŞBECER
Doktora
Türkçe
2023
Batı Dilleri ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZERNİŞAN EMİNE BOGENÇ DEMİREL
- Çeviri sosyolojisi bağlamında çevirmenler ve yayınevlerine yönelik eleştirel bir inceleme
A critical review of translators and publishing houses in thecontext of sociology of translation
GAMZE GÜLER
Doktora
Türkçe
2022
Mütercim-TercümanlıkMersin ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERGÜL VURAL KARA