Yazılı duygusal dışavurum paradigmasının meme kanseri olan bireylerin psikolojik sağlıkları üzerindeki etkilerinin incelenmesi
Examining the effects of written emotional disclosure paradigm on the psychological health of individuals with breast cancer
- Tez No: 630393
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLAY DİRİK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Yazılı Duygusal Dışavurum Paradigması, Meme Kanseri, Depresyon, Sosyal Destek, Yaşam Kalitesi, Psikolojik Katılık, Written Expressive Disclosure Paradigm, Breast Cancer, Depression, Social Support, Quality of Life, Psychological Inflexibility
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 219
Özet
Meme kanseri her geçen gün görülme sıklığı artan hastalıklardan biridir. Kanser tanısı almak ise kişilerin psikolojik sağlıklarını olumsuz yönde etkilemektedir. Tanı alan kişilerin yaşadıkları psikolojik sıkıntıları azaltmak için çeşitli müdahaleler uygulanmaktadır. Bu müdahalelerden biri de Yazılı Duygusal Dışavurum Paradigmasıdır. Bu çalışmanın amacı meme kanseri tanısı olan kadın hastalarda Yazılı Duygusal Dışavurum Paradigmasının (YDDP) etkilerini araştırmaktır. YDDP'nin depresyon, anksiyete, stresle baş etme tarzları, yaşam kalitesi, algılanan sosyal destek ve psikolojik katılık üzerindeki etkilerini test etmek amacıyla deney ve kontrol grubu olan bir araştırma tasarlanmıştır. Araştırmanın örneklemini yaşları 30 -78 arasında (Ort.= 51.95, SS= 11.25) 82 meme kanseri tanısı olan kadın oluşturmaktadır. Deney grubunda olan katılımcılar hastalık süreçleriyle ilgili derin duygularını ve düşüncelerini olumlu, olumsuz ve karma yazma gruplarına randomize olarak atanarak yazmışlardır. Kontrol grubundaki katılımcıların herhangi bir yazma görevi bulunmamaktadır ve katılımcılar anket setlerini 3 farklı zamanda (müdahaleden önce ilk ölçüm, 4 gün sonra ikinci ölçüm ve 30 gün sonra takip ölçümü) doldurmuşlardır. Tüm katılımcılara, Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği, Kısa Form – 36, Stresle Baş Etme Tarzları Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ve Kabullenme ve Eylem Ölçeği – II ölçeklerinden oluşan anket seti uygulanmıştır. Elde edilen verilere 4 X 3 son faktörde tekrar ölçümlü karma ANOVA, Korelasyon ve Regresyon analizleri uygulanarak çalışmanın hipotezleri test edilmiştir. Analiz sonuçları, YDDP müdahalesinin depresyon, algılanan sosyal destek ve psikolojik katılık düzeylerinde deney grubu ile kontrol grubu arasından anlamlı farklılıklara yol açtığını göstermiştir. YDDP uygulananların depresyon ve psikolojk katılık düzeylerinde azalma, algılanan sosyal destek düzeylerinde yükselmeler olmuştur. Fakat müdahalenin anksiyete düzeyi, yaşam kalitesi ve stresle baş etme tarzları üzerinde herhangi bir farklılaşma yaratmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca depresyon, anksiyete ve yaşam kalitesini yordayan değişkenlerin baş etme stratejileri, algılanan sosyal destek ve psikolojik katılık olduğu saptanmıştır. Bulgular ışığında klinik göstergeler, sınırlılıklar ve gelecek çalışmalara öneriler tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Breast cancer is one of the diseases whose frequency is increasing day by day. Having a cancer diagnosis negatively affects the psychological health of people. Various interventions are applied to reduce the psychological distress experienced by the diagnosed persons. One of these interventions is the Written Emotional Disclosure Paradigm. The aim of this study is to investigate the effects of the Written Emotional Disclosure Paradigm (WEDP) in female patients diagnosed with breast cancer. An experimental and control group research was designed to test the effects of WEDP on depression, anxiety, styles of coping with stress, quality of life, perceived social support, and psychological flexibility. The sample of the study consists of 82 female breast cancer patients aged between 30 and 78 (m= 51.95, sd = 11.25). The participants in the experimental group wrote their deep feelings and thoughts about the disease processes randomly to positive, negative and mixed writing groups. The participants in the control group did not have any writing tasks, and the participants only filled the questionnaire at 3 different times (pre-test, post-test after 4 days and follow-up test after 30 days from post-test). A questionnaire set consisting of Hospital Anxiety and Depression Scale, Short Form - 36, The Scales of Stress-Coping Styles, Multidimensional Scale of Perceived Social Support, and Acceptance and Action Questionnaire - II scales were applied to the participants before starting writing, after writing and after one month of writing. The hypotheses of the study were tested by applying 4 X 3 mixed ANOVA, Correlation and Regression analyzes. In the results of the study, it was seen that there were significant differences between the experimental group and the control group in terms of depression, perceived social support and psychological inflexibility level. There was a decrease in the levels of depression and psychological inflexibility and an increase perceived social support of those in writing practice. However, it was found that the WEDP intervention did not cause any difference in the levels of anxiety, quality of life, and styles of coping with stress. In addition, variables which are stress coping styles, perceived social support and psychological inflexibility predicting depression, anxiety and quality of life were determined. In the light of the findings, clinical implications, limitations and suggestions for future studies were discussed.
Benzer Tezler
- Yazılı duygusal dışavurum paradigmasının etkililiğinin menopoza geçiş döneminde olan kadınlarda incelenmesi
An examination of the written emotional disclosure paradigm in women in transition to menopause
BURCU EBRU AYDOĞDU
- Yazılı duygusal dışavurum paradigmasının kanser hastalarının eşlerinde psikolojik sağlık sonuçları ve travma sonrası gelişim açısından test edilmesi
Testing written expressive disclosure paradigm in terms of psychological health and posttraumatic growth among spouses of cancer patients
DİDEM ACAR
- Writing it out: Examining written emotional disclosure paradigm as an expressive method
Yazılı duygusal dışavurum paradigmasının dışavurumcu bir yöntem olarak incelenmesi
AYŞE BETÜL İLGEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GAMZE GÜLTEKİN ALTINBAŞ
- Processing loss using the expressive writing paradigm: How negative affectivity influences the outcome
Kayıp duygusunun yazılı duygusal dışavurum paradigması ile işlenmesi: Kişilerarası negatif duygulanım farklarının sonuç üzerindeki etkileri
NAĞME AK
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
PsikolojiBoğaziçi ÜniversitesiPsikoloji Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERRA MÜDERRİSOĞLU
- Nöromimari yaklaşımı ve hastane yapılarındaki mekânsal öğelerin kullanıcılar üzerindeki etkisinin incelenmesi
Neuro-architecture approach and evaluation of the effect of spatial elements in hospital buildings on the users
ELİF SÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MimarlıkKarabük ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YÜKSEL TURCAN