Yazılı duygusal dışavurum paradigmasının etkililiğinin menopoza geçiş döneminde olan kadınlarda incelenmesi
An examination of the written emotional disclosure paradigm in women in transition to menopause
- Tez No: 794011
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLAY DİRİK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Menopoza Geçiş, Psikolojik Sıkıntı, Menopoza Özgü Yaşam Kalitesi, Yazılı Duygusal Dışavurum Paradigması, Tematik Analiz, Transition to Menopause, Psychological Distress, MenopauseSpecific Quality of Life, Written Emotional Disclosure Paradigm, Thematic Analysis
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 368
Özet
Menopoza geçiş dönemi psikolojik sıkıntıların görülebileceği ve yaşam kalitesinin düşebileceği bir evredir. Duygu ve düşünceleri yazılı olarak ifade etmeye dayanan Yazılı Duygusal Dışavurum Paradigması (YDDP) psikolojik ve fiziksel değişkenler üzerinde olumlu etkiler yaratabilmektedir. Bu çalışmada menopoza geçiş döneminde görülebilecek psikolojik sıkıntılar ve menopoza özgü yaşam kalitesini yordayan değişkenleri, YDDP'nin etkililiğini ve yazma temalarını belirlemek amaçlanmıştır. Bu amaçlar doğrultusunda katılımcılar müdahale (olumlu, olumsuz, öz-şefkat odaklı) ve kontrol (nötr ve yazmayan kontrol) olmak üzere beş ayrı gruba seçkisiz atanmıştır. Yaşları 40-54 (Ort.= 47.86, SS= 3.03) arasında olan 144 kadına Kişisel ve Sağlık İlişkili Bilgi Formu, Depresyon Anksiyete Stres Ölçeği-42, Menopoza Özgü Yaşam Kalitesi Ölçeği, Nesneleştirilmiş Beden Bilinci Ölçeği, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği, ÖzDuyarlık Ölçeği ve Duygu Düzenleme Güçlüğü Ölçeği-Kısa Formu uygulanmıştır. Verilere hiyerarşik regresyon analizi, 5x3 tekrar ölçümlü karma ANOVA ve tematik analiz uygulanmıştır. Hiyerarşik regresyon analizleri sonucunda duygu durumu etkileyen olay, beden izleme, benlik saygısı, öz-şefkat ve duygu düzenleme güçlüğünün psikolojik sıkıntıları yordadığı görülmüştür. Son âdet zamanı, son zamanlarda yaşanan stresli olay, beden kitle indeksi, ilişki durumu, beden izleme, öz-şefkat ve duygu düzenleme güçlüğünün ise menopoza özgü yaşam kalitesini yordadığı görülmüştür. Tekrar ölçümlü karma ANOVA bulguları olumlu ve öz-şefkat odaklı yazma uygulamalarının menopoza özgü yaşam kalitesi ve öz-şefkat üzerinde olumlu değişimler yaratabildiğini göstermiştir. Tematik analizler sonucunda menopoza geçiş döneminde kadınların olumlu ve olumsuz olarak değerlendirilebilecek bedensel, duygusal, toplumsal, kendilik ve diğerleri ilişkili pek çok değişim ve dönüşüm yaşadıkları tespit edilmiştir. Bulgular güncel alanyazın ışığında tartışılarak klinik göstergeleri, araştırmanın güçlü ve sınırlı yanları aktarılmış ve gelecek dönem çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The transition to menopause is a period in which psychological distress may arise, and the quality of life may decrease. The“Written Emotional Disclosure Paradigm”(WEDP), which is based on expressing feelings and thoughts in writing, may positively affect psychological and physical variables. In this study, it was aimed to determine the variables that predict the psychological distress seen during the transition to menopause and the menopausal-specific quality of life, the effectiveness of WEDP and the writing themes. For these purposes, the participants were randomly assigned to five groups: intervention (positive, negative, self-compassion-oriented) and control (neutral writing and non-writing). Personal and Health-Related Information Form, Depression Anxiety Stress Scale-42, Menopause-Specific Quality of Life Questionnaire, Objectified Body Consciousness Scale, Rosenberg Self-Esteem Scale, SelfCompassion Scale and Brief Version of the Difficulties in Emotion Regulation Scale (DERS-16) were administered to 144 women aged 40-54 (Mean= 47.86, SD= 3.03). Hierarchical regression analysis, 5x3 mixed ANOVA with repeated measures and thematic analysis were used to analyze the data. As a result of hierarchical regression analysis, it was seen that events affecting mood, body surveillance, self-esteem, self-compassion, and emotion regulation difficulty predicted psychological distress. Last menstruation period, recent stressful events, body mass index, relationship status, body surveillance, self-compassion, and emotion regulation difficulty were found to predict the menopause-specific quality of life. Results of mixed ANOVA with repeated measures showed that positive- and self-compassion-focused writing practices might create positive changes in the menopause-specific quality of life and self-compassion. As a result of the thematic analyses, it was observed that during the transition to menopause, women experience various positive and negative physical, emotional, social, self and others-related changes and transformations. The findings were discussed in light of the current literature, providing clinical implications, strengths and limitations of the research, and suggestions for future studies.
Benzer Tezler
- Yazılı duygusal dışavurum paradigmasının kanser hastalarının eşlerinde psikolojik sağlık sonuçları ve travma sonrası gelişim açısından test edilmesi
Testing written expressive disclosure paradigm in terms of psychological health and posttraumatic growth among spouses of cancer patients
DİDEM ACAR
- Yazılı duygusal dışavurum paradigmasının meme kanseri olan bireylerin psikolojik sağlıkları üzerindeki etkilerinin incelenmesi
Examining the effects of written emotional disclosure paradigm on the psychological health of individuals with breast cancer
UMUT ÇIVGIN
- Writing it out: Examining written emotional disclosure paradigm as an expressive method
Yazılı duygusal dışavurum paradigmasının dışavurumcu bir yöntem olarak incelenmesi
AYŞE BETÜL İLGEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GAMZE GÜLTEKİN ALTINBAŞ
- Processing loss using the expressive writing paradigm: How negative affectivity influences the outcome
Kayıp duygusunun yazılı duygusal dışavurum paradigması ile işlenmesi: Kişilerarası negatif duygulanım farklarının sonuç üzerindeki etkileri
NAĞME AK
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
PsikolojiBoğaziçi ÜniversitesiPsikoloji Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERRA MÜDERRİSOĞLU
- Nöromimari yaklaşımı ve hastane yapılarındaki mekânsal öğelerin kullanıcılar üzerindeki etkisinin incelenmesi
Neuro-architecture approach and evaluation of the effect of spatial elements in hospital buildings on the users
ELİF SÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MimarlıkKarabük ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YÜKSEL TURCAN