Bir başkentin morfolojik değişimi: Ankara örneği
The morphological change of a capital: The case of Ankara
- Tez No: 630679
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE SEMA KUBAT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Şehircilik ve Bölge Planlama, Architecture, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kentsel Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 281
Özet
Dünyadaki pek çok ülke başkentleriyle bilinmektedir. Başkentler, yaşanılan tarihsel süreçlere, kenti yönlendiren stratejik kararlara ve zamanla değişen koşullara yakından tanık olan ana kahramanlardır. Kentler gelişip büyürken morfolojik yapıları da değişmektedir. Kentlerin oluşumunda etkin role sahip olan planlama ve tasarım kararları da bu değişimlerden etkilenmektedir. Sözü geçen değişim sürecinin başkentleri özel kılan morfolojik karakterleri üzerinde önemli ölçüde farklılıkları ortaya çıkaracağı düşüncesi çalışmanın temel problemini oluşturmaktadır. Çalışmanın amacı, bir başkentin zamanla değişimi ve gelişiminin morfolojik olarak analiz edilmesidir. Bu noktada araştırılan başlıca soru, bir başkenti diğer şehirlerden farklı kılan planlama kararları ve mekânsal özellikleri tespit etmek yönünde olmuştur. Bu sorunun tespitine yönelik olarak, kentsel değişime etki eden politikalar, ekonomik ve kültürel süreçler başkent kavramı özelinde araştırılmaktadır. Türkiye'nin başkenti Ankara da tarihsel gelişimi boyunca birçok planlama ve tasarım kararından etkilenmiş ve bu etkiler kentin özgün karakterini oluşturan alanlarda da kendini göstermiştir. Çalışma kapsamında, Ankara'yı başkent yapan özgün mekânsal ve karakteristik alanlar morfolojik olarak araştırılmış; bu alanları çevreleyen süreçler ve etmenler analiz edilmiştir. Çalışmanın yöntem kurgusu, iki farklı morfolojik yöntem ile başkenti tanımlamayı ve kentteki değişimi analiz etmeyi hedeflemektedir. Yöntemin uygulanmasında, Başkent Ankara'ya etki eden tarihsel dönemler ve planlama kararları kent ve bina ölçeğinde çalışılmaktadır. Cumhuriyet dönemi itibariyle Ankara'nın başkent karakterine yön veren önemli tarihsel dönemler ve planlama kararları tarihi haritalar ile incelenmiş ve başkent için özgün anlama sahip olan mekânlar tespit edilmiştir. Ankara'nın kentsel biçimlenişine etki eden tarihsel dönemlerin kent yapısına etkilerinin analizinde matematiksel bir yöntem ile çalışılmış ve Mekân Dizim (Space Syntax) yöntemi kullanılmıştır. Mekân Dizim yöntemi eşliğinde ulaşılan analitik bulgular ile, başkentin tanımlanmasında rol oynayan karakteristik yerlerin/ yapıların/ aksların kentsel ölçekte kanıtlanabilir veriler ile tespiti sağlanmıştır. Gerçekleştirilen analitik bulgularda, Başkent Ankara'nın Cumhuriyet dönemini yansıtan anıtsal nitelikte kent aksının günümüzde de varlığını koruduğu ancak; kentsel potansiyelinin azalarak yerini yeni dönemde gelişen ekonomik ve politik taleplerle birlikte batı aksına bıraktığı sonucuna ulaşılmıştır. Mekân Dizimi analizlerinin sunduğu kanıtlanabilir sonuçlara yönelik olarak, Başkent Ankara'nın değişen morfolojik yapısına mimari ölçekten bir bakış açısı ile yaklaşılmış ve tipomorfolojik analizler uygulanmıştır. Bu analizler ile, başkentin tarihi dönemini ifade eden anıtsal aks ve yeni dönemde ön plana çıkan batı aksı üzerinde başkenti özgün kılan mekânsal dinamiklerin değişimi araştırılmış ve karşılaştırmalı olarak değişim süreci ortaya konulmuştur. Sonuç olarak, başkent Ankara'nın tarihsel dönemlerde ve planlama kararlarında öne çıkan karakteristik alanların konumları, nitelikleri ve yapısal özellikleri itibariyle kimi alanlarda yitirildiği kimi alanlarda ise farklılaşma durumu içerisinde oldukları tespit edilmiştir. Bu çalışma ile, bir başkentin değişim sürecinin analizine kentsel ve mimari ölçeklerde yaklaşılarak geleceğe yönelik yapılacak araştırmaları morfolojik olarak değerlendirmenin önemi vurgulanmaktadır.
Özet (Çeviri)
Many countries in the world are known for their capitals. Capitals are the main heroes, who witnessed the historical processes of the cities, the important decisions that direct the city and all the conditions that change over time. As the cities change, their morphological character also changes and undergoes transformation. Spatial fictions and planning decisions of cities are also affected by these changes. Planning and design decisions developed for cities have been of strategic importance in terms of understanding the history of cities, understanding their present and constructing their future. The shaping of the spatial dynamics of cities, planning and design decisions are important for the comprehensibility of the holistic perception of the city. The change and transformation of the urban order with various factors over time affects the urban form on many scales. Urban morphology provides a multidimensional research area in terms of historical continuity and future approaches of cities by analyzing these effects in various contexts. The aim of the study is to analyze the change and development of a capital over time, morphologically. The main question investigated at this point has been to identify planning decisions and spatial features that make a capital different from other cities. In order to identify this problem, policies, economic and cultural processes affecting urban change are investigated in terms of the concept of the capital. Turkey's capital Ankara also affected by numerous planning and design decisions throughout the historical development and the effects in areas that make up the city's unique character showed itself. Within the scope of the study, the unique spatial and characteristic areas that make Ankara the capital were investigated morphologically; the processes and factors surrounding these areas were analyzed. The method of the study aims to define the capital with two different morphological methods and to analyze the change in the city. In the application of the method, historical periods and planning decisions affecting the Capital Ankara are studied on the scale of the city and the building. Thus, it is aimed to evaluate the decisions and processes that affect the development and change processes of the capitals together in two scales mentioned morphologically. As of the Republican period, the important historical periods and planning decisions that shaped the capital character of Ankara are examined with historical maps and the places that have a unique meaning for the capital are determined. In the study, maps of 6 important periods are used for Ankara. In order to understand the capital character of Ankara, the process reflecting the urban character of Ankara before the capital, the maps of the historical periods and planning decisions representing the Republican period with its being the capital city are used. In addition, the city map that reflects current day is analyzed. Historical periods affecting Ankara's urban development are spatially examined and the maps are analyzed using a mathematical method. Space Syntax method is used to analyze the effects of historical periods on the urban structure of Ankara. Depthmap program is used in Space Syntax analysis, and the plans of the historical periods that guided the development and change of the Capital Ankara are transformed into axial and segment maps. Each historical period is analyzed comparatively with the connectivity, integration and choice parameters offered by the method.With the analytical findings obtained in conjunction with the Space Syntax method, the identification of the characteristic places / structures / axes that play a role in the definition of the capital is provided with provable data on an urban scale. In the analytical results, the monumental city axis reflecting the Republican era of the capital city Ankara still exists today; it is concluded that its urban potential has decreased and replaced with the economic and political demands that have developed in the new period on the western axis. With this stage, the changing morphological structure of the capital Ankara, along with a mathematical method, is proven with analytical data and evaluated from an urban scale perspective. Regarding the provable results presented by Space Syntax analysis, the changing morphological structure of the Capital Ankara is approached from an architectural scale and typo-morphological analyzes are applied. With these analyzes, the change of spatial dynamics that make the capital unique on the monumental axis that expresses the historical period of the capital and the western axis that stands out in the new period has been researched and the process of change has been presented comparatively. In the implementation of typo-morphological analyzes, the typological features of the buildings and their surroundings, located on the western axis of the newly developed western axis, as well as the historical and symbolic buildings located on the monumental axis of the capital are focused. In this context, building sizes, urban blocks, environmental potentials and changes in building properties of the selected buildings and regions are analyzed. As a result of these analyzes, it is concluded that some important historical buildings are demolished, the positions of many important administrative buildings changed and shifted to the western axis, and the size of public spaces decreased. However, it is observed that the new buildings of today's Ankara have quite different styles and structural materials compared to the historical buildings on the monumental axis. In addition, 3 pilot areas representing 400 meters walking distance are provided with the continuation of typomorphological analyzes. In the analysis made in these regions, spatial differences between the monumental axis and the new western axis are clearly observed; it is determined that some important historical buildings on the monumental axis have been lost, and the residences and similar structures on the new west axis are in a quite different line from the historical capital. With the typo-morphological analyzes, carried out from the urban scale to the architectural scale, it is concluded that the historical characteristics of the symbolic places of the capital Ankara are changing. As a result, it is determined that the characteristic areas that stand out in the historical periods and planning decisions of the capital Ankara are in different areas in some areas due to their locations, qualities and structural features. The findings of the methodological fiction carried out within the framework of the selected study areas in the capital Ankara, its' urban morphology has changed over the years. In addition, as a result of the findings, the presence of the western axis that emerged in the city in the new period also reduced the impact areas of the monumental axis. On the other hand, another finding obtained as a result of spatial analysis is that historical areas which are located on monumental axis still have potential for the city in terms of spatial characteristics. In this study, an integrated methodology framework is developed by evaluating the concept of urban change on the scale that the study deals with, and a multifaceted approach on the intelligibility of the city in quantitative and qualitative contexts is presented. This study emphasizes the importance of morphologically evaluating future research by approaching the analysis of a capital's change process at urban and architectural scales.
Benzer Tezler
- The physical evolution of the historic city of Ankara between 1839 and 1944: A morphological analysis
Ankara tarihi kent merkezi?nin 1839 ile 1944 arasındaki fiziksel dönüşümü: Morfolojik bir çözümleme
ELİF MIHÇIOĞLU BİLGİ
- Kentsel büyüme kontrol ve yönetim mekanizmalarının morfolojik analizi: Abuja, Amsterdam ve Ankara örnekleri
Morphological analysis of urban growth control and management mechanisms: Abuja, Amsterdam And Ankara cases
JESUGBEMİ OLAOYE AJİBOYE
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MorfolojiSüleyman Demirel ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞİRİN GÜLCEN EREN
- Morphological analysis of urban development in Sana'a: Yemen
Kentsel mekanda morfolojik değişimler: Sana'a, Yemen örneği
ALI ABDULKAFI AHMED ALI AL-ABSI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkErciyes ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT ÇAĞLAR BAYDOĞAN
- Competing urban visions for the capital of Albania: international projects for Tirana city centre
Arnavutluğun başkenti için yarışan kent vizyonları: Tiran kent merkezi için uluslararası projeler
ODETA DURMİSHİ
- Kronik böbrek hastalığı olan sıçanlarda adipöz kökenli stromal vasküler fraksiyonun ve trombositten zengin plazmanın kemik iyileşmesi üzerine etkileri
The effects of stromal vascular fraction and platelet rich plasma on bone healing of rat model with chronic renal disease
ATİLLA ADNAN EYÜBOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Plastik ve Rekonstrüktif CerrahiBaşkent ÜniversitesiPlastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ENVER ARPACI
