PISA ve ulusal sınavların incelenmesi: Matematiğe özgü değerler, problem türleri ve öğrenme alanları perspektifinden karşılaştırmalı bir analiz
Investigation of PISA and national exams: A comparative analysis from perspective of values, problem types and content areas in mathematics
- Tez No: 630731
- Danışmanlar: PROF. DR. YÜKSEL DEDE
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 447
Özet
Bu çalışmada; ülkemizde ortaöğretime geçiş aşamasında uygulanan ulusal sınavlarda ve bir uluslararası karşılaştırmalı sınav olan Programme for International Student Assessment (PISA) uygulamalarında yer alan matematik testlerinde, matematiğe özgü değerlere (matematiksel değerler, matematik eğitimi değerleri, genel eğitimsel değerler) yer verilme durumlarını, ayrıca problemlerin türlerini ve ilişkili oldukları öğrenme alanlarını tespit etmek, daha sonrasında da durumlar ve bağlamlar arası karşılaştırma yapmak amaçlanmıştır. Bu bağlamda, nitel araştırma temeline dayanan bu araştırma, bütüncül çoklu durum araştırması olarak tasarlanmıştır. Çalışmanın durumlarını ulusal sınavlar ve PISA uygulamaları, bağlamlarını matematiğe özgü değerler, problem türleri ve öğrenme alanları oluşturmaktadır. Çalışmanın amacına yönelik olarak, 2003-2019 yılları arasında yapılmış olan ulusal sınavlarda çıkmış 450 ve PISA uygulamalarında çıkmış ve açıklanmış 116 problem, çeşitli kodlama yöntemlerinin kullanıldığı kodlama işlemleri ve bu çerçevede hazırlanan kodlama protokollerine göre derinlemesine incelenmiştir. Elde edilen veriler içerik analizi ve çapraz durum analizine tabi tutularak analiz edilmiştir. Araştırma niteliğini arttırmaya yönelik çeşitli stratejilerin de kullanıldığı çalışmada, bu stratejilerden analizci çeşitlemesine de başvurulmuş ve verilerin bir kısmı farklı uzmanlar tarafından da kodlanarak bu sayede kodlama protokolünün güvenirliği sağlanmaya çalışılmıştır. Çalışmada yapılan kodlama ve analiz işlemlerinde NVivo 12 programı kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda, vii ulusal sınavlarda matematiksel değerlerden; nesnecilik, kontrol ve gizem değerlerinin, tamamlayıcı çiftleri rasyonellik, ilerleme ve açıklık değerlerine göre daha fazla vurgulandığı tespit edilmiştir. Ayrıca ulusal sınavlarda, matematik eğitimi değerlerinden formal görüş, işlemsel öğrenme, özelleştirme ve değerlendirme değerlerine; sırasıyla tamamlayıcı değer çiftlerinden aktif görüş, ilişkisel öğrenme, erişilebilirlik ve muhakeme değerlerinden daha fazla yer verildiği, uygunluk ve teorik değerlerinin ise kısmen dengeli bir şekilde ele alındığı belirlenmiştir. Bununla beraber çalışmanın sonucunda, PISA uygulamalarında matematiksel değerlerden; nesnecilik ve kontrol değerlerine, rasyonellik ve ilerleme değerlerine göre daha fazla yer verildiği, açıklık ve gizem değerlerinin ise dengeli bir şekilde ele alındığı, ayrıca matematik eğitimi değerlerinden; formal görüş, işlemsel öğrenme ve uygunluk değerlerine, tamamlayıcı çiftleri aktif görüş, ilişkisel öğrenme ve teorik değerlerine göre daha fazla yer verildiği, erişilebilirlik ve özelleştirme ile değerlendirme ve muhakeme değerlerinin ise kısmen dengeli bir şekilde vurgulandığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte hem ulusal sınavlarda hem de PISA'da, matematiksel değerler ve matematik eğitimi değerlerine göre genel eğitimsel değerlere çok nadir yer verildiği, ulusal sınavlar ve PISA'nın matematiksel değerlerden açıklık-gizem ile matematik eğitimi değerlerinden uygunluk-teorik, erişilebilirlik-özelleştirme ve değerlendirme-muhakeme değer çiftlerini vurgulama bakımından farklılaştığı, diğer değer çiftlerini ele alma bakımından ise benzer olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Problem türleri ile ilgili incelemeler sonucunda ulusal sınavlardaki problemlerin; tamamen çoktan seçmeli, ağırlıkla standart ve sözel veri ağırlıklı problemler olduğu, ayrıca bu sınavlarda sıklıkla görsel ve çoklu temsillerin kullanıldığı, bağlamsal ve bağlam içermeyen problemlerin de dengeli bir şekilde kullanıldığı tespit edilmiştir. PISA'da ise ağırlıkla açık uçlu, standart, bağlamsal, görsel temsil içeren ve sözel veri ağırlıklı problemlerin kullanıldığı tespit edilmiştir. Ayrıca ulusal sınavlarda yer verilen problemlerin en fazla geometri ve ölçme, PISA'da yer verilen problemlerin ise sayılar ve işlemler öğrenme alanı ile ilgili olduğu belirlenmiştir. Araştırmada ayrıca ulusal sınavlar ve PISA, çalışmanın bağlamları olan değerler, problem türleri ve öğrenme alanları birlikte ele alınarak değerlendirilmiş, daha sonra da durumlar arası karşılaştırmalar yapılmıştır. Ek olarak, çalışmanın bulguları doğrultusunda araştırmacılara ve sınavların hazırlanmasında katkısı ve etkisi olan sınav yetkililerine önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study to especially investigate mathematics-specific values (mathematics values, mathematics educational values, general educational values), but also problem types and content areas they are associated with problems in math tests in the national exams applied for transition to high school in Turkey and PISA which is an international comparative exam, and to make comparisons between cases and contexts. In this context, this research, which is based on qualitative research, is designed as a multiple holistic case study. The cases of the study are national exams and PISA, and contexts are values in mathematics classes, problem types and content areas. For the purpose of the study, 450 problems that came out in the national exams and 116 problems that came out in PISA held between 2003-2019, were examined in-depth according to the coding processes using various coding methods and the coding protocols prepared in this framework. The data obtained were analyzed by content analysis and cross-case analysis. In the study, in which various strategies were also used to increase the quality of research, some of the data was coded by different experts and thus the reliability of the coding protocol was tried to be provided. Nvivo 12 was used in the coding and analysis processes in the study. As a result ix of the study, it was determined that objectivism, control and mystery were emphasized more than rationalism, progress and openness values that are their complementary pairs in national exams. In addition, it was determined in national exams that values of formalistic view, instrumental understanding/learning, specialism and evaluation were included more than activist view, relational understanding/learning, accessibility and reasoning, and relevance and theoretical are partially balanced. However, as a result of the study, mathematical values in PISA; the values of objectivism and control were emphasized more than rationalism and progress, and the values of openness and mystery were handled in a balanced way too. From perspective of mathematics education values; It was also determined that formalistic view, instrumental understanding and relevance values were emphasized more than activist view, relational understanding and theoretical values, and value pairs of accessibility-specialism and evaluation-reasoning were partially balanced. However, it is concluded that general educational values are rarely used in both national exams and PISA compared to mathematical values and mathematics education values, and national exams and PISA differ from openness-mystery that the pair of complementary mathematical values and relevance-theoretical, accessibility-specialism and evaluation-reasoning that the pairs of complementary mathematics educational values, and the cases are similar in terms of handling the others. As a result of the investigations about problem types in the national exams, it was determined that problems were completely with multiple choice, mostly standard and verbal data laden problems, often illustrative and multiple representations were used, and contextual and context-free problems were used in a balanced way. On the other hand, it was determined that mostly open-ended, standard, contextual, with illustrative representation and verbal data laden problems were used in PISA. In addition, it was determined that the problems in the national exams were mostly related to geometry and measurement, and the problems in PISA were related to the numbers and operations content area. At the same time, in this research, national exams and PISA were examined by considering values of in math classes, problem types, and the content areas together, and then comparisons between cases of the study were made. Also, suggestions were made to exam authorities who had an impact on exam preparation and researchers in line with the findings of the study.
Benzer Tezler
- Şangay'ın (Çin) PISA başarısını sağlayan unsurlara ilişkin Türk öğretmen görüşlerinin incelenmesi
Analyzing views of Turkish teachers on the factors underlying Shanghai's (China) PISA achievement
RESUL BALTACI
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEN BAKİOĞLU
- Ortaöğretime geçiş sınavlarındaki fen bilimleri sorularının TIMMS-2019 bilişsel alanlarına göre incelenmesi
Examination of science questions in secondary education entry exams according to the TIMMS-2019 cognitive domain
BURCU ŞENGÜL YAPAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimManisa Celal Bayar ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM ATEŞ
- Liselere Geçiş Sistemi (LGS) matematik soruları ile PISA matematik sorularının karşılaştırmalı incelenmesi
Comparative analysis of LGS math questions and PISA math questions
MELİKE ÖZBAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLAY AGAÇ
PROF. DR. MEHMET FATİH ÖZMANTAR
- 9. sınıf matematik ders kitaplarında bulunan soruların öğrenme alanları ve Yenilenmiş Bloom Taksonomisine göre incelenmesi
The analysis of 9th grade mathematics textbook's questions according to learning areas and Revised Bloom's Taxonomy
BAHAR KARAGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLAL DUMAN
- Bilişsel olarak zorlayıcı etkinlikler yoluyla 7. sınıf öğrencilerinin matematiksel akıl yürütmelerinin geliştirilmesi
Enhancing 7th grade students' mathematical reasoning throught cognitively demanding tasks
MERVE TOKGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL YEŞİLDERE İMRE