Tip 2 diyabet hastalarında sağlık okuryazarlığı düzeyine göre sağlık inanç modeline dayalı verilen eğitim ve danışmanlığın glisemik kontrole etkisi
The effect of health belief model and health literacy level based education and counseling on glycemic control in TYPE 2 diabetes patients
- Tez No: 633876
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İMATULLAH AKYAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 150
Özet
Ön test-son test düzende randomize kontrollü (paralel grup) deneysel tasarıma sahip bu araştırmanın amacı, tip 2 diyabet hastalarında sağlık okuryazarlığı düzeyine göre sağlık inanç modeline dayalı verilen eğitim ve danışmanlığın glisemik kontrole etkisini belirlemektir. Araştırma, 17 Haziran 2019- 02 Mart 2020 tarihleri arasında Isparta Davraz Aile Sağlığı Merkezi'nde yürütülmüştür. Araştırma örneklemini basit randomizasyon yöntemiyle seçilmiş 60 müdahale ve 60 kontrol olmak üzere toplam 120 tip 2 diyabet tanısı ile izlenen birey oluşturmuştur. Müdahale ve kontrol grupları sağlık okuryazarlık düzeylerine göre gruplandırılmıştır. Müdahale grubuna aile sağlığı merkezinde 6 hafta boyunca her hafta 10-12-13 kişilik gruplar ile sağlık inanç modeline dayalı eğitim verilmiş, izleyen 6 haftada telefonla danışmanlık ve 12 haftada izlem yapılmıştır. Kontrol grubundaki bireyler ilk görüşme ve son görüşmede değerlendirilmiş, araştırma süresince rutin sağlık bakımı almış, herhangi bir girişim uygulanmamıştır. Araştırma verileri“Tanıtıcı Bilgiler Formu”,“Diyabet Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği”,“Diyabet Hastalarında Sağlık İnanç Modeli Ölçeği”ve“Tip 2 Diyabet Öz Etkililik Ölçeği”ile araştırmanın ilk günü ve 24. haftada toplanmıştır. Araştırma sonucunda müdahale grubunun sağlık inanç ve öz etkililik düzeyleri istatistiksel olarak anlamlı düzeyde artmış, HbA1c düzeyleri ise düşmüştür. Ayrıca müdahale grubunda yer alan sağlık okuryazarlığı yüksek ve düşük bireylerin müdahale sonrasında sağlık inanç ve öz etkililik düzeyleri anlamlı düzeyde artmış, HbA1c düzeyleri de düşmüştür. Bu sonuçlara göre, tip 2 diyabetli bireylere sağlık okuryazarlığı düzeyine göre sağlık inanç modeli doğrultusunda verilen eğitim ve danışmanlığın hastalık algısı ve glisemik kontrolü değiştirmede kullanılması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
This pre-post-test randomized controlled (parallel group) experimental design study aimed to determine the effect of education based on health belief model and health literacy level of patients with type 2 diabetes on disease management. Study was carried out in Isparta Davraz Family Health Centre between June 17, 2019 and March 02, 2020. Sample consisted of 120 patients with type 2 diabetes, selected by simple randomization method, including 60 patients for the intervention group and 60 patients for the control group. Patients in intervention and control were also sub-grouped according to their health literacy level. The intervention group was given training based on the health belief model with groups of 10-12-13 people every week for 6 weeks in the Family Health Center, followed by telephone counseling in the following 6 weeks and follow-up for 12 weeks. Patients in the control group were assessed at the first interview and the last interview, received routine health care, and no intervention was performed during the research.“Patient Data Form”,“Health Literacy Scale Among Diabetes Patients”,“Health Belief Model Scale in Diabetes Patients”and“Type 2 Diabetes Self-Efficacy Scale”used for data collection. Data were collected both on the first day of the study and in the 24th week. As a result of the study, significant increase was found health belief and self-efficacy levels of the patients in the intervention group, and a decrease in HbA1c. Health belief and self-efficacy levels increased significantly, and HbA1c levels decreased after the intervention of individuals with high and low health literacy. According to these results, education and counseling for individuals with type 2 diabetes based on health belief model based on the level of health literacy can be used in managing disease perception and glycemic control.
Benzer Tezler
- Bir üniversite hastanesi endokrinoloji polikliniğine başvuran tip 2 diyabet hastalarında sağlık okuryazarlığı ile diyabet öz yönetimi ve metabolik kontrol ilişkisi
The relationship between health literacy and diabetes self-management and metabolic control in type 2 diabetes patients applying to the endocrinology outpatient clinic of a university hospital
KÜBRA YILDIRIM KARALAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Halk SağlığıDokuz Eylül ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞERİFE REYHAN UÇKU
- Tip 2 diyabet hastalarında tedaviye uyumun, sağlık okuryazarlığı ve aile desteği ile ilişkisi
The relationship between treatment adherence, health literacy, and family support in type 2 diabetes patients
DİLARA KORKMAZ AKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HemşirelikTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MÜNİRE TEMEL
- Tip 2 diyabet hastalarında sağlığı geliştirme modeline göre verilen eğitimin sağlık okuryazarlık düzeyine ve diyabet sağlığı geliştirme davranışına etkisi
The effect of education given according to the health promotion model on the health literacy level and diabetes health promotion behavior in Type 2 diabetes patients
TUĞÇE MERVE KALKANLI
- Birinci basamakta hasta-hekim iş birliği ile oluşturulan ortak takip planının tip 2 diyabetes mellitus hastalarının öz yönetimine etkisi: Randomize olmayan kontrollü bir çalışma
Effectiveness of combining patient follow-up with an educational intervention on self management skills of type 2 diabetes mellitus patients: A primary care pragmatic trial
AYŞENUR AKTEMUR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiMarmara ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİHA SERAP ÇİFÇİLİ
- Göztepe Prof. DR. Süleyman Yalçın şehir hastanesi diyabet-obezite polikliniğine başvuran tip 2 diyabetlilerde sağlık okuryazarlığı düzeyi ile diyabet tedavisine uyum arasındaki ilişkinin araştırılması
Investigation of the relationship between health literacy level and adherence to diabetes treatment in TYPE 2 diabetic patients applying to Göztepe Prof. DR. Süleyman Yalçin city Hospital diabetes and obesity clinic
KÜBRA KUM DİNLER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile Hekimliğiİstanbul Medeniyet ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SARGIN