Bipolar ve ilişkili bozukluklar tanılı hastalarda mizaç, yeme bozuklukları ve kognitif fonksiyonların incelenmesi
Examination of temperament, eating disorders, and cognitive functions in patients diagnosed with bipolar and related disorders
- Tez No: 633953
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İBRAHİM TAYMUR
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Beden Kitle İndeksi, Bipolar Bozukluk, Kognitif Fonksiyon, Mizaç, Yeme Bozukluğu, bipolar disorder, body mass index, eating disorder, executive functions, temperament
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Bursa Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Psikiyatri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Amaç: Bipolar bozuklukta yeme bozukluğu komorbiditesinin sık olduğu bilinmektedir. Yeme belirtileri, mizaç özellikleri, psikopatolojik özellikler ve kognitif performans arasında ilişki olduğu düşünülmektedir. Bipolar ve ilişkili bozukluk tanılı ötimik katılımcılarda yeme bozukluğu sıklığının belirlenmesi, mizaç özellikleri ile yeme bozuklukları ilişkisinin incelenmesi; yeme bozukluğu komorbisitesi ve kognitif fonksiyonların ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmaya bipolar bozukluk (BB) tanılı ötimik dönemde 100 katılımcı dahil edilmiştir. BB ve yeme bozukluğu (YB) tanıları DSM-IV Eksen I Bozuklukları İçin Yapılandırılmış Klinik Görüşme (SCID-I) kullanılarak doğrulanmış ve eş tanıları saptanmıştır. İlk oturumda Sosyodemografik ve Klinik Veri Formu (SVF); Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği (HDDÖ) ve Young Mani Derecelendirme Ölçeği (YMDÖ); yeme bozukluklarını değerlendirmek için Yeme Tutumu Testi (YTT), Türkçe Duygusal Yeme Ölçeği (TDYÖ), Yale Yeme Bağımlılığı Ölçeği (YYBÖ) uygulanmıştır. Ayrıca katılımcıların boy ve kiloları kaydedilerek beden kitle indeksi (BKİ) hesaplanmıştır. İkinci oturumda ise yürütücü işlevleri değerlendirmek için nörokognitif testler; Stroop Testi, İz Sürme Testi A (İST A) ve İz Sürme Testi B (İST B), Wechsler Yetişkinler İçin Zeka Ölçeği-Revize Form (WAIS-R) benzerlik ve yargılama alt testleri uygulanmıştır. Bulgular: BB tanılı katılımcıların 17'sinin (%17,0) yeme bozukluğu (YB) ek tanısı olduğu belirlenmiştir. YB ek tanısı olan hastalardan 9'u (%9,0) gece yeme bozukluğu (GYB), 5'i (%5,0) tıkınırcasına yeme bozukluğu (TYB), 2'si (%2,0) hem gece yeme bozukluğu hem tıkınırcasına yeme bozukluğu, 1'i (%1,0) ise bulimiya nervoza (BN) ek tanısı almıştır. YB komorbiditesi olan BB tanılı katılımcılarda çocukluk çağı obezite varlığı, YB komorbiditesi olmayan BB'li katılımcılara göre istatistiksel açıdan anlamlı derecede yüksek bulundu. BB tanılı katılımcılardan YB olan ve YB olmayan grup karşılaştırıldığında; YB olan hastaların TDYÖ skorlarının, YB olmayan hastalardan istatistiksel açıdan anlamlı derecede daha yüksek olduğu bulundu. YB olan BB'li katılımcılar ile YB olmayan BB'li katılımcılar arasında YYBÖ skorları ve YTT skorları açısından istatistiksel anlamlı fark bulunamadı. Buna ek olarak iki grup arasında İST-A süre ortalamalarının, İST-B süre ortalamalarının, Stroop testi süre ortalamalarının, benzerlik puan ortalamalarının ve yargılama puan ortalamalarının istatistiksel açıdan anlamlı derecede farklı olmadığı bulundu. BB tanısı olan katılımcıların TDYÖ skorlarının %19'unun TEMPS-A alt ölçek skorları tarafından istatistiksel açıdan anlamlı derecede yordandığı bulundu. Buna ek olarak TDYÖ'nin skorlarını yordamada TEMPS-A alt ölçeklerinden hipertimik ve anksiyöz mizaç skorlarının istatistiksel açıdan modelde anlamlı derecede etkili olduğu bulundu. Sonuç: Çalışmamız bipolar ve ilişkili bozukluk tanılı kişilerde obezite, beslenme ve yeme bozuklukları eş tanı sıklığının yüksek olduğunu doğrulamaktadır. BB tanılı kişilerde duygusal iştah belirtilerinin afektif özelliklerle bağlantılı olduğu akılda tutulmalıdır. YB varlığının erken teşhisi konusunda çocukluk çağı obezitesinin varlığına dikkat edilmesi, tedavi sürecinin düzenlenmesinde göz önünde bulundurulması önemlidir.
Özet (Çeviri)
Aim: Eating disorder comorbidity is known to be common in bipolar disorder. It is thought that there is a relationship between eating symptoms, temperament characteristics, psychopathological features and cognitive performance. It is aimed to determine the frequency of eating disorders, to investigate the relationship between temperament characteristics and eating disorders, and to examine the relationship between eating disorder comorbidity and cognitive functions in euthymic participants with bipolar and related disorders. Materials and Methods: In the euthymic period diagnosed with bipolar disorder (BD), 100 participants were included in the study. BD and eating disorder (ED) diagnoses were confirmed using DSM-IV Structured Clinical Interview for Axis I Disorders (SCID-I) and co-diagnoses were determined. In the first session, Sociodemographic and Clinical Data Form (SDF), Hamilton Depression Rating Scale (HDRS), Young Mania Rating Scale (YMRS), Eating Attitude Test (EAT), Turkish Emotional Eating Scale (TEES), and Yale Eating Addiction Scale (YEAS) were used to evaluate eating disorders. In addition, body mass index (BMI) was calculated by recording the height and weight of the participants. In the second session, neurocognitive tests to evaluate executive functions that were Stroop Test, Trail Making Test A (TMT A) and Trail Making Test B (TMT B), Wechsler Adult Intelligence Scale-Revised Form (WAIS-R) similarity, and judgment subtests were applied. Results: It was determined that 17 (17,0%) of the participants diagnosed with BD were comorbid diagnoses of eating disorder (ED). Nine patients (9,0%) with comorbidity with ED had night eating syndrome (NES), five patients (5,0%) had binge eating disorder (BED), two patients (2,0%) had both night eating syndrome and binge eating disorder and 1 patient (1,0%) were diagnosed with bulimia nervosa (BN). The presence of childhood obesity was found to be statistically significantly higher in participants with BB comorbidity with ED, compared to those with BD without comorbidity. In the comparison of ED and non-ED groups were compared among the participants diagnosed with BD, it was found that TEED scores of patients with ED were statistically significantly higher than patients without ED. No statistically significant difference was found between ED-BD participants and non ED- BD participants in terms of YEAS scores and EAT scores. In addition, it was found that TMT-A time averages, TMT-B time averages, Stroop test time averages, similarity score averages and judgment score averages were not statistically different between the two groups. It was found that 19% of TEED scores of participants diagnosed with BD were significantly predicted by TEMPS-A subscale scores. In addition, it was found that the hypertimic and anxious temperament scores, which are among the TEMPS-A subscales, were statistically significant in predicting the scores of TEED. Conclusion: The study confirms that the frequency of comorbidity, obesity, nutrition and eating disorders is high in people with bipolar and related disorders. It should be borne in mind that the symptoms of emotional appetite in people with BD are associated with affective properties. It is important to pay attention to the presence of childhood obesity in early diagnosis of the presence of ED, and to consider it in the regulation of the treatment process.
Benzer Tezler
- Bipolar bozukluk tanılı hastalar, sağlıklı kardeşleri ve sağlıklı kontrollerin kronotip ve mizaç özellikleri açısından karşılaştırılması
Comparison of choronotype and temperament characteristics of bipolar disorder patients, their healthy siblings and healthy controls
ÖZGE GÜREL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Psikiyatriİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER FARUK DEMİREL
- Bipolar bozukluk tanılı hastalarda mizaç özellikleri ile cinsel işlev bozukluğu ve çift uyumunun ilişkisi
The relationship between patients with bipolar disorder temperament characteristics and sexual dysfunction and dyadic adjustment
HAFİZE ÇORBACI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TONGUÇ DEMİR BERKOL
- Bipolar bozuklukta erişkin dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu eş tanısı: Klinik özellikler ve mizaç ile ilişkisi
Başlık çevirisi yok
HATİCE HARMANCI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
PsikiyatriGaziosmanpaşa ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERYAL ÇELİKEL
- Lityum tedavisi alan bipolar bozukluk hastalarının mizaç özelliklerinin lityum tedavisine yanıt ile ilişkisi
Relationship between temperamental characteristics of the lithium treated bipolar patients with response to the lithium treatment
HATİCE EZGİ DEĞERLİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
PsikiyatriSağlık BakanlığıPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERHAN KURT
UZMAN HASAN TURAN KARATEPE
- Psikotik bozukluk tanısı almış hastaların bakım veren akrabalarında duygu dışavurumunun işlem belleğiyle ilişkisi
The relationship between working memory and expressed emotion in the related caregivers of psychotic patients
PINAR ERASLAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
PsikiyatriSağlık BakanlığıPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EYLEM ŞAHİN CANKURTARAN