Geri Dön

Bipolar bozukluk tanılı hastalar, sağlıklı kardeşleri ve sağlıklı kontrollerin kronotip ve mizaç özellikleri açısından karşılaştırılması

Comparison of choronotype and temperament characteristics of bipolar disorder patients, their healthy siblings and healthy controls

  1. Tez No: 842278
  2. Yazar: ÖZGE GÜREL
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖMER FARUK DEMİREL
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Psikiyatri, Psychiatry
  6. Anahtar Kelimeler: Affektif mizaç, biyolojik ritim, bipolar bozukluk, kronotip, Affective temperaments, biological rhythms, bipolar disorder, chronotype
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
  10. Enstitü: Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 105

Özet

Amaç: Bu çalışmada bipolar bozukluk (BB) hastaları, bu hastaların kardeşleri ve kontrol gruplarında affektif mizaç ile kronotip özelliklerinin incelenmesi, affektif mizaç ve kronotiplerin bipolar bozukluk klinik özellikleri, işlevsellik, uyku kalitesi, biyolojik ritim ve sağlıklı gruplarda bipolarite ile ilişkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmaya 70 bipolar bozukluk tanılı ötimik katılımcı, bu katılımcıların şizofreni veya başka bir psikotik bozukluk ve bipolar bozukluk tanısı olmayan 30 ötimik kardeşi ve sağlıklı kontrol grubu için 50 katılımcı dahil edildi. Tüm katılımcılara Klinik ve Sosyodemografik Veri Formu, Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği, Young Mani Derecelendirme Ölçeği, Kısa Psikiyatrik Değerlendirme Ölçeği (BPRS), Kısa İşlevsellik Değerlendirme Ölçeği, Sabahçıl-Akşamcıl Anketi, Biyolojik Ritim Değerlendirme Görüşmesi (BRIAN), Pittsburgh Uyku Kalitesi İndexi, TEMPS-A Mizaç Ölçeği uygulandı. Kardeş ve sağlıklı kontrol grubuna ek olarak Hipomani Soru Listesi-32 (HCL-32) ölçeği uygulandı. Bulgular: BB grubunun depresif, siklotimik ve anksiyöz mizaç puanları kardeş grubuna göre, depresif ve siklotimik mizaç puanları kontrol grubuna göre daha yüksek bulunmuştur. BB grubunda depresif, siklotimik, irritabl ve anksiyöz mizaçlar daha fazla duygudurum epizodu öyküsü ile; depresif ve anksiyöz mizaçlar hızlı döngülülük öyküsü ile; depresif, siklotimik ve anksiyöz mizaçlar mevsimsellik ile; siklotimik, irritabl ve anksiyöz mizaçlar intihar girişimi öyküsü ile; irritabl mizaç yüksek doz antipsikotik kullanımı ile ilişkili bulunmuştur. Affektif mizaç puanları tüm gruplarda işlevsellikte azalma ile ilişkili bulunmuştur. Kardeş grubu ile kontrol grubu arasında affektif mizaç puanlarında bir fark bulunmamıştır. Kronotip sıklıklarında gruplar arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. BB-II tanılı hastalarda sabahçıllık daha yüksek oranda saptanmıştır. BB grubunda sabahçıllarda mevsimsellik ve psikotik mani diğer kronotiplere göre daha az saptanmıştır. BB grubunda sabahçılların işlevselliği diğer kronotiplere göre daha yüksek saptanmıştır. BB grubunda sabahçılların siklotimik mizaç puanları ara ve akşam kronotiplere göre, anksiyöz mizaç puanları ise ara kronotiplere göre daha düşük bulunmuştur. Kardeş ve kontrol grubunda kronotipler ile affektif mizaç ve HCL-32 puanları arasında bir ilişki saptanmamıştır. BB grubunun BRIAN aktivite alt puanı ve BRIAN toplam puanı kardeş grubuna göre daha yüksek saptanmıştır. Kardeş grubunun ise BRIAN yeme alışkanlıkları alt puanı BB ve kontrol gruplarına göre daha yüksek saptanmıştır. Tüm gruplarda affektif mizaç puanları ile BRIAN puanları arasında aynı yönlü korelasyonlar bulunmuştur. BB grubunda sabahçılların BRIAN toplam puanları ile uyku alt puanları diğer kronotiplere göre daha düşük bulunmuştur. Kardeş grubunda akşamcılların BRIAN uyku puanları diğer kronotiplere göre daha yüksek bulunmuştur. Kontrol grubunda akşamcılların BRIAN uyku ve toplumsal alt puanlarının sabahçıllara göre daha yüksek, BRIAN toplam puanlarının ise hem ara hem sabahçıl kronotiplere göre daha yüksek olduğu saptanmıştır. Sonuç: BB grubunun depresif, siklotimik ve anksiyöz mizaç puanları kardeş grubuna göre, depresif ve siklotimik mizaç puanları kontrol grubuna göre daha yüksektir. Affektif mizaçlar BB bozuklukta olumsuz klinik özellikler ile ilişkilidir. Affektif mizaçlar tüm gruplarda işlevsellikte azalma ile ilişkilidir. Kardeş ile kontrol grupları arasında affektif mizaç, kronotip, HCL-32 puanlarında fark saptanmamıştır. Akşam kronotipi kardeş ve kontrol gruplarında bipolarite ile ilişkili bulunmamıştır. BB, kardeş ve kontrol gruplarında affektif mizaçlar biyolojik ritim düzensizlikleri ile ilişkilidir. BB hastalarında sıklıkla rastlanan uyku-uyanıklık ve sosyal ritim düzensizliklerinde affektif mizaçların rolü olabilir.

Özet (Çeviri)

Aim: The aim of this study was to examine chronotype and affective temperament charecteristics in bipolar disorder (BD) patients, their siblings and healthy control groups, and to examine the relationship of chronotypes and affective temperaments with bipolar disorder clinical features, functionality, sleep quality, biological rhythms, and bipolarity. Method: 70 euthymic participants diagnosed with bipolar disorder, thirty euthymic siblings of these paitents, who don't have a diaognosis of schizophrenia and other psychotic disorders or bipolar disorder, and 50 healthy participants for healthy control group were included in the study. All participants were administered the Clinical and Sociodemographic Data Form, Hamilton Depression Rating Scale, Young Mania Rating Scale, Brief Psychiatric Rating Scale, Functioning Assessment Short Test, Morningness-Eveningness Questionnaire, The Biological Rhythms Interview of Assessment in Neuropsychiatry (BRIAN), Pittsburgh Sleep Quality Index and TEMPS-A was applied. Hypomania Checklist-32 (HCL-32) was additionally applied to the sibling and healthy control group. Results: Depressive, cyclothymic and anxious temperament scores were higher in BD group than the sibling group, and depressive and cyclothymic temperament scores were higher than the control group. Depressive, cyclothymic, irritable, anxious temperaments were related to higher number of prior mood episodes. Depressive and anxious temperaments were related with a history of rapid cycling. Depressive, cyclothymic and anxious temperaments were related to seasonality. Cyclothymic, irritable and anxious temperaments were associated with a history of suicide attempt. Irritable temperament was found to be associated with high-dose antipsychotic use. Affective temperament scores were associated with decreased functionality in all groups. There were no difference in affective temperament scores between the sibling group and the control group. There were no significant difference in chronotype frequencies between groups. Morningness rates were higher in BD-II patients than BB-I. In the BD group morning chronotypes had less seasonality and psychotic mania history than other choronotypes. In the BD group, functionality was higher in morning chronotypes compared to intermediate and evening chronotypes. In the BD group, morning chorontype's cyclothymic temperament scores were found to be lower than intermediate and evening chronotypes, and anxious temperament scores were lower than intermediate chronotypes. No relationship was found between chronotypes and affective temperaments and HCL-32 scores in the sibling and control groups. The BRIAN activity subscore and BRIAN total score of the BD group were found to be higher than the sibling group. The BRIAN eating habits subscore of the sibling group was found to be higher than the BD and control groups. Positive correlations were found between certain affective temperament scores and BRIAN scores in all groups. In the BD group, BRIAN total scores and sleep subscores were found to be lower in people with morning chorotype. In the sibling group, BRIAN sleep scores were found to be higher in evening choronotypes than other chronotypes. In the control group, BRIAN sleep and BRIAN social subscores were higher in evening chronotypes than morning types, and BRIAN total scores of evening types were higher than both intermediate and morning chronotypes. Conclusion: Depressive, cyclothymic and anxious temperament scores of the BD group are higher than the sibling group, and depressive and cyclothymic temperament scores are higher than the control group. Affective temperaments are associated with negative clinical features in BD disorder. Affective temperaments are associated with decreased functioning in all groups. No difference was found between the sibling and control groups in affective temperament, chronotype, and HCL-32 scores. Evening chronotype was not associated with bipolarity in the sibling and control groups. Affective temperaments are associated with biological rhythm irregularities in the BD, sibling and control groups. Affective temperaments may play a role in sleep-wake and social rhythm irregularities, which are frequently encountered in BD patients.

Benzer Tezler

  1. Bipolar bozukluk tanılı ötimik bireyler ve birinci derece akrabalarında nörobiliş, sosyal biliş ve yapısal beyin görüntüleme

    Neurocognition, social cognition and structural brain imaging in euthymic individuals with bipolar disorder and their first degree relatives

    BURCU VERİM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    PsikiyatriDokuz Eylül Üniversitesi

    Sinir Bilimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞEGÜL ÖZERDEM

  2. Bipolar bozukluk tanılı bireylerin birinci derece akrabalarında oksidatif DNA hasarı ve baz çıkarma onarımı

    Oxidative DNA damage and base excision repair in first-degree relatives of patients with bipolar disorder

    HİDAYET ECE ÇELİK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    PsikiyatriDokuz Eylül Üniversitesi

    Sinirbilimler Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. GAMZE TUNA

    DOÇ. DR. DENİZ CEYLAN

  3. Bipolar I bozukluk tanısı olan hastalar ve birinci derece yakınlarında zarardan kaçınma, çocukluk çağı travması ve psikolojik dayanıklılığın değerlendirilmesi kontrollü bir çalışma

    Harm avoidance, resilience and childhood trauma in patients with bipolar I disorder and their first-degree relatives

    PELİN SU ŞİRİN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    PsikiyatriSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. PINAR ÇETİNAY AYDIN

  4. Bipolar bozukluk tip ı tanılı hastalar ve birinci derece akrabalarında yapısal beyin görüntüleme ve nörobilişsel işlevler

    Structural neuroimaging and neurocognitive tests in patients with bipolar disorder type i and their first-degree relatives

    NEFİZE YALIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    PsikiyatriDokuz Eylül Üniversitesi

    Sinir Bilimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞEGÜL ÖZERDEM

  5. Bipolar bozuklukta karakter özelliği ve endofenotipik özellik olarak dürtüsellik

    Impusivity in bipolar disorder as a trait marker and endophenotypic marker

    ÇAĞLA BİLGİN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Psikiyatriİzmir Katip Çelebi Üniversitesi

    Psikiyatri Ana Bilim Dalı

    UZMAN SERHAN IŞIKLI