Petrogenesis and ages of the amphibolites within the söğüt metamorphics,central Sakarya terrane(NM Eskişehir, Turkey)
Söğüt metamorfikleri, Orta Sakarya Birliği (KB Eskişehir, Türkiye) içerisindeki amfibolitlerin petrojenezi ve yaşları
- Tez No: 634563
- Danışmanlar: DOÇ. DR. KAAN SAYIT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Türkiye'nin kuzeyinde yer alan Sakarya Kompozit Tektonik Birliği, Jura öncesi yaşlı, çeşitli temel birimlerinden oluşur. Bu temel birimlerinden biri olan Orta Sakarya Birliği içinde yer alan Söğüt Metamorfikleri, orto- ve para-gnayslar ile ilişkili, bantlar, uzamış mercekler ve tektonik dilimler halinde gözlemlenen amfibolitler içerir. Arazi ilişkileri ve petrografik özellikleri göz önüne alındığında, amfibolitlerin ince ve kaba taneli çeşitleri olduğu gözlemlenmiştir. Amfibolitlerde ilerleyen ve gerileyen metamorfizma koşulları sırasıyla hornblend+plajiyoklaz+biyotit±sfen ve epidot+klorit+muskovit parajenezleri ile temsil edilir. Bununla birlikte, pik metamorfik koşullar (düşük ila orta P/yüksek T amfibolit fasiyesi) paragnaysların sillimanit+biyotit±kordierit parajenezi ile tanımlanır. Jeokimyasal olarak, amfibolitlerin eser element sistematiği, protolitleri için iki farklı kimyasal gruba işaret eder: Tip 1 amfibolitler, genel olarak E-MORB özelliklerine sahiptir, negatif Zr-Hf anomalileri ve uyumsuz elementlerde değişken derecelerde zenginleşmeye sahiptir. Tip 2 amfibolitler, negatif Nb anomalileri ile tanımlanır. Tip 1 amfibolitlerin protolitleri metasomatize edilmiş bir alt kıtasal litosfer mantosu kaynağına sahiptir ve kıtasal plaka içi açılma ortamında oluşmuştur. Tip 2 amfibolitlerin protolitleri için ise okyanus içi bir dalma batma ortamında, dalan levhadan türetilmiş sıvılar/eriyikler tarafından metasomatize edilmiş bir manto kaynağından türemişlerdir. Zirkon U-Pb yaşlandırma yöntemi, Tip 1 ve Tip 2 amfibolitlerin protolitleri için sırasıyla Orta Ordovisyen ve Orta Karbonifer kristalleşme yaşlarına işaret etmektedir. Bu çalışmayla sağlanan yeni veriler bölgede Orta Ordoviziyen'den başlayarak plaka içi açılma sonucunda bir okyanusun gelişmeye başladığını destekler. Saptanan Orta Karbonifer magmatizması ise bu okyanusun içinde bir okyanusal dalma batma zonunun gelişmiş olduğunu gösterir.
Özet (Çeviri)
The Sakarya Composite Terrane (SCT) in northern Turkey consists of a pre-Jurassic basement composed of several tectonic units. The Söğüt Metamorphics, preserved within the Central Sakarya Terrane (a part of the SCT), is one of these tectonic units, consisting of para- and ortho-gneisses associated with bands, lenses, boudins, and tectonic slices of amphibolites. Considering their field relations and petrographic features, amphibolites have fine- and coarse-grained varieties. The metamorphic conditions of amphibolites are defined by hornblende+plagioclase+biotite±sphene and epidote+chlorite+muscovite paragenesis for pro- and retro-grade phases, respectively. However, the peak metamorphic conditions (low-to-medium P/high T amphibolite facies) is defined by the sillimanite+biotite±cordierite paragenesis of the paragneisses. Geochemically, the trace element systematics of the amphibolites reveals two different chemical types for their protoliths: Type 1 amphibolites have somewhat E-MORB characteristics, with negative Zr-Hf anomalies and variable enrichment in highly incompatible elements, whereas Type 2 amphibolites have subduction-modified signatures with negative Nb anomalies. A continental within-plate rift setting with a metasomatized subcontinental lithospheric mantle (SCLM) source, and an intra-oceanic subduction zone setting with a mantle source metasomatized by slab-derived fluids/melts are proposed for the original crystallization setting of Type 1 and Type 2 amphibolites protoliths', respectively. U-Pb zircon dating revealed Middle Ordovician, and Middle Carboniferous crystallization ages for the protoliths of Type 1 and 2 amphibolites, respectively. Altogether, the new data obtained confirms the opening of an oceanic basin due to within-plate rifting during the Middle Ordovician. The Middle Carboniferous magmatism, on the other hand, suggests the presence of an intra-oceanic subduction zone within this ocean.
Benzer Tezler
- Beochemistry and petrogenesis of the diabase dykes from the Bogazkale region (Corum, Central Anatolia)
Boğazkale civarındaki (Çorum, İç Anadolu) diyabaz dayklarının jeokimyası ve petrojenezi
UĞUR BALCI
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Jeoloji MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KAAN SAYIT
- Tekirova ofiyolitlerinde yeralan mafik ve ultramafik kayaçların jeokronolojisi ve petrojenezi
Geochronology and petrogenesis of mafic and ultramafic rocks in the Tekirova ophiolites
ALPER GÜNEŞ
Doktora
Türkçe
2023
Jeoloji MühendisliğiAkdeniz ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURDANE İLBEYLİ
- The geology, petrology and thermochronology of Ilica-Samli (Solarya) volcano-plutonic complex and its significance on Western Anatolian geodynamics
Ilıca-Şamlı (Solarya) volkano-plütonik kompleksinin jeolojisi, petrolojisi, termokronolojisi ve KB Anadolu jeodinamiğindeki yeri
ALP ÜNAL
Doktora
İngilizce
2019
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞAFAK ALTUNKAYNAK
- Geochemistry and petrogenesis of the arc-related Kösdağ metavolcanics, southern central pontides, Northern Turkey
Orta pontidlerin güney kısmında yüzeylenen yay ilişkili Kösdağ metavolkaniklerinin jeokimyası ve petrojenezi, Kuzey Türkiye
FARUK BERBER
Doktora
İngilizce
2021
Jeoloji MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KAAN SAYIT
- Yıldızeli (Sivas) batısında yer alan eosen yaşlı volkanik kayaların jeokimyasal özellikleri ve petrojenezi
Geochemical features and petrogenesis of the eocene volcanic units in the west of Yıldızeli (Sivas) region
CANSU DOĞA TOPBAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENGÜL CAN GENÇ