Geri Dön

Altı temel fiilin tarihi Türk lehçelerindeki istemsel durumu

Valence status of six basic verbs in historcal Turkish dialects

  1. Tez No: 636800
  2. Yazar: İREM KADIOĞLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET VEFA NALBANT
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Pamukkale Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 246

Özet

Türkiye Türkçesinde istem kavramına fiil-tamlayıcı ilişkisi bakımından değinilmiştir. Bununla birlikte Türkçede fiil-tamlayıcı ilişkisi çok yönlü olarak değerlendirilebilecek ve farklı pencerelerden bakılması gereken tereddütlü bir konu olarak görülmüştür. Bu yüksek lisans tezi fiillerin istem bilgisinin ortaya konulması, fiillerin tamlayıcılarıyla olan çeşitli ilişkilerinin belirlenmesine ve konuyla ilgili yeni bakış açılarının getirilmesine olanak sağlayabilir. Bu bağlamda bu çalışmamızda bütün diller için değişme hızı çok düşük olan temel sözcüklerden eşit-, iç-, kör-, uyu-, yat- ve ye- fiillerinin tarihi Türk lehçelerinden Karahanlı, Harezm ve Kıpçak Türkçesindeki durumuna bakılacaktır. Söz dizimsel açıdan isteminde büyük bir değişiklik beklenmeyen bu fiillerin anlamsal değişiklikle birlikte nasıl bir söz dizimsel ve mantıksal istem değişikliğine uğrayacağı araştırılmıştır. Kutadgu Bilig, DLT, Atabetü'l Hakayık, Nehcü'l-Feradis ve Gülistan adlı eserlerde yukarıda bahsedilen fiillerin geçtiği örnekler bir corpus (bütünce) çerçevesinde çözümlenmiştir. Bu tezde temel fiillerin geniş ölçekli karşılaştırmalı tablolarla istemsel değerlendirmesi yapılmıştır.

Özet (Çeviri)

The concept of valens in Turkısh has been mentioned in terms of verb-complement relationship. However, the verb-complement relationship in Turkish has been seen as a hesitant subject that can be evaluated in many ways and should be viewed from different windows This master's thesis can enable to reveal valence knowledge of verbs, to determine the various relationships of verbs with complementers and to bring new perspectives on the subject. In this context, in this study, the condition of from basic words (that the rate of change is very low in all world languages) hearing, drinking, seeing, sleeping, sleeping and eating verbs will be examined in historical Turkish dialects (Karahanli, Harezm and Kipchak Turkish). It has been investigated how these verbs will change the syntactic and logical demands together with the semantic changes, which are not expected to have a great change in syntactic terms. In Kutadgu Bilig, DLT, Atabetü'l Hakayık, Nehcü'l-Feradis and Gülistan, examples of the above mentioned verbs are analyzed within the framework of a corpus. In this thesis, basic verbs are evaluated with large-scale comparative tables.

Benzer Tezler

  1. Sultan IV. Mustafa ve dönemi (1807-1808)

    Başlık çevirisi yok

    MUHAMMET ENES KARADENİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    TarihMarmara Üniversitesi

    Türk Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. UFUK GÜLSOY

  2. II. Dünya Savaşında Türk dış politikası ve denge siyaseti

    Turkish foreign policy during World War II, and the politics of balance

    YÜKSEL YENTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Siyasal Bilimlerİstanbul Gelişim Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. YAVUZ ÇİLLİLER

  3. Türk basınında Türk-İngiliz ilişkileri (1945-1950)

    Turkish British relations in Turkish press (1945-1950)

    SEMRA ÇİFCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    TarihManisa Celal Bayar Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞAYAN ULUSAN

  4. Sosyal medya aracılığıyla işlenen cinsel taciz suçu

    Sexual harassment offense committed through social media

    ECE ÇETİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    HukukDokuz Eylül Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BEHİYE EKER KAZANCI

  5. Die Suche nach einer terminologischen Äquivalenz zum Begriff Der Metapher im Türkischen durch Vergleich von Rhetorik und belâgat

    Metafor Kavramına Retorik- Belâgat Mukayesesi İçinde ve Belâgat Terminolojisinde Kavramsal Karşılık Arayışları

    MEHMET AKİF DUMAN

    Doktora

    Almanca

    Almanca

    2018

    DilbilimJohannes Gutenberg-Universität Mainz

    Türkoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HENDRİK BOESCHOTEN