Hamdullah Suphi Tanrıöver'in Türk milliyetçiliği tarihindeki yeri
The Role of Hamdullah Suphi Tanrıöver in the history of Turkish nationalism
- Tez No: 63696
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ADİL DAĞISTAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk İnkılap Tarihi, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1997
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
102 ÖZET Seçkin bir aileye sahip olan Hamdullah Suphi Tanrıöver'in (1885-1966) babası Abdullâtif Suphi Paşa, annesi Ülfet hanımdır. II. Abdülhamid aleyhine şiirler yazmıştır. Türkçülük hareketinin teşkilatlanmasında Türk ocağı başkanı olarak rol oynamıştır. 1912 yılında resmen kurulan Türk Ocakları Türkçülük fikrinin etkin bir müessesesidir. Türk Ocakları başkanlığı gibi önemli bir konuma ulaşan Hamdullah Suphi, çalışkanlığı ve hitabet yeteneğiyle ocakların gelişimine katkı sağlamıştır. Milli mücadele döneminin önemli bir şahsiyeti olan Hamdullah Suphi, Misak-ı Milli'nin kabulünde rol oynamıştır. T.B.M.M'de Atatürk'ün yanında yer alarak, matbuat ve istihbarat umum müdürlüğü, iki kez de maarif vekilliği görevlerinde bulunmuştur. Cumhuriyet'in ilanıyla beraber, milliyetçilik modern Türkiye'nin dayandığı temel ilkelerden biri olmuştur. II. Meşrutiyet ortamında müesseseleşen Türkçülük fikrinin halk kitlelerine ulaştırılmasında, Türk Ocakları başkanı Hamdullah Suphi'nin önemli bir rolü olmuştur. Türk Ocakları 1931 yılında kapatılmış ve Tanrıöver'de Bükreş elçiliğine atanmıştır. Elçilik vazifesini yerine getirirken bu bölgedeki Türklerle de alakadar olmuştur. Bükreş'ten döndükten sonra, 1945 yılında C.H.P'den istifa ederek, Demokrat Parti 'ye geçmiştir. 1949 yılında Türk Ocaklarını yeniden açmıştır. 1954 yılında Hürriyet partisine geçmiş ancak milletvekili seçilememiştir. Hamdullah Suphi faşizm, komünizm, irticai fikirleri tehlikeli akımlar olarak değerlendirmiştir. Ona göre Komünizm, İrticai hareketlerden daha da tehlikelidir. Bu bakış açısısıyla Atatürk ilke ve inkılâplarına sahip çıkmış ancak türbelerin kapatılmasına karşı bir tutum sergilemiştir. 1930 yılında yazdığı“Bu Sesi Koruyacaksın”adlı makalesinde, kitleleri muhalefete sahip çıkmaya davet etmiştir. Kültür temeline dayanan bir milliyetçilik anlayışını benimsemiş ve ırkçılığı reddetmiştir. Millet anlayışının esasları din, dil ve dilek birliğidir. Çağdaşlaşma meselesinde ise batı medeniyetine dahil olunmasını, ancak bunun Türk kültürünü muhafaza etmek suretiyle gerçekleşmesi gerektiğini Öne sürmüştür. Türk Ocaklarıyla özdeşleşen Hamdullah Suphi 10 Haziran 1966 'da vefat etmiştir.
Özet (Çeviri)
103 ABSTRACT Hamdullah Suphi Tanrıöver (1885-1966), whose father is Abdullâtif Suphi Pasha and mother is Mrs. Ülfet, has a distinguished family. He writes poems that are against II. Abdiilhamid, During the organization of Pan-Turkism act, he takes role as the president of the Turkish Association. The Turkish Associations -built officially in 1912- are the active institutions of the trend: Pan- Turkism. Hamdullah Suphi, who attains a remarkable status like the president of Turkish Associations, contributes to the development of the associations through his diligence and skill of rhetoric. Having a strong personality in the period of the national struggle, Hamdullah Suphi takes role in the acceptance of the National Pact. Siding with Atatürk in the Turkish National Assembly, he takes part as the general administrator of press and intelligence and he becomes representative of instruction twice. Together with the declaration of republic, nationalism has become one of the fundamental principles an which modern Turkey depends. As the president of the Turkish Associations, Hamdullah Suphi plays important role in conveying the idea of Pan-Turkism -that is institutionalized during the circumstances of the second constitution- to the public masses. The Turkish Associations are closed in 1931 and Tanrıöver is appointed to the embassy of Bucharest, while he is fulfilling his mission as an ambassador, he deals with Turks in this region. After turning back from Bucharest, he resigns from C.H.P. (The political party of the people in Republic of Turkey) in 1945 and transfers into Democrat Party. In 1949, he opens the Turkish Associations again. In 1954 He transfers into the party of Liberty but he is not elected as deputy. Hamdullah Suphi evaluates the ideas like; fascism, communism and reactionary thoughts, as dangerous trends. From his point of view, communism is more dangerous than the reactionary activities. Hence, he advocates Atatürk' s principles and revolutions but he points out that he is against the banning of the mausoleums. In his article titled as;“You Will Assert This Voice”, that is written in 1930, he invites the masses to advocate the opposition (parties). He assumes a nationalistic mentality that depends on cultural foundation and he rejects racism. The principles of the concept of a nation are the unity of religion, language and wish. As for the question of modernization, he advocates that the western civilization should be included but this will only come true, provided that the Turkish culture is preserved. Hamdullah Suphi who identifies himself with the Turkish Associations dies in 10 June 1966.
Benzer Tezler
- Türk Ocakları ve Türk Yurdu Dergisi (1949-1970)
Türk Ocakları and Türk Yurdu Journal (1949-1970)
ÖZLEM SEYHAN
- Türk Ocaklarının tarihi gelişimi (1912-1931)
The Historical developements of the Türk Ocakları (1912-1931)
EMİRHAN AYDIN
- Milli Eğitim Bakanı Hamdullah Suphi Tanrıöver'in eğitim ve kültür anlayışı
National Education Minister of Education and cultural understanding of Hamdullah Suphi Tanrıöver
MURAT DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
PROF. DR. M. ÇAĞATAY ÖZDEMİR
- Geç Osmanlı ve Erken Cumhuriyet dönemlerinde mimarlik tarihi ilgisi ve Türk eksenli milliyetçilik (1873-1930)
The interest in architectural history and the Turkish nationalism during the Late Ottoman/Early Republican Era (1873-1930)
VESİLE GÜL CEPHANECİGİL
- Türk matbuatında mizah dergiciliğinin bir örneği olarak Davul (Çeviri-inceleme)
Davul as an example of humor in Turkish literature (Translation and review)
ELİF ELDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıErzurum Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF ZİYA SÜMBÜLLÜ