Nesnellik kavramı
Concept of obsectivity
- Tez No: 63755
- Danışmanlar: DOÇ.DR. ABDULLAH KAYGI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1997
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 142
Özet
ÖZET Nesnellik kavramının kullanıldığı bağlamlara bakılırsa, bu kavramın birbirinden çok farklı anlamlarda kullanıldığını; bunun da bu kavramla ilgili kargaşa ve bitmez tükenmez tartışmalara yol açtığını görüyoruz. Bu çalışmanın amacı, en azından bu kavramın mevcut durumdaki çokanlamlılığını belirginleştirmek ve bu kavramın bilgisel bir içeriklendirilmesinin ne olabileceğine işaret etmektir. Çalışmanın birinci bölümünde nesnellik teriminden genellikle nelerin anlaşıldığı ele alınarak, nesnelliğin“doğruluk”,“bilim”,“metot”,“rasyonellik”ve“nedensellik”gibi kavramlarla özdeşleştirildiği ya da ilgi içine sokulduğu gösterilmektedir. Bunun yanısıra, nesnellikle ilgili görüşlerde saptanan başka bir sorun, nesnelliğin neliğini gösterme ya da tanımlama adına onun kaynağına bakıldığıdır. Oysa, bir şeyin ne olduğu ile o şeyin kaynağının ne olduğu farklı sorular, dolayısıyla farklı yollarla yanıtlanabilecek sorulardır. Nesnellik gibi bir kavramla neyin kastedildiğini belirleyebilmek için, o kavramın kullanıldığı bağlamlara bakmak uygun bir yol olarak görünüyor. Bu nedenle, bu çalışmanın asıl konusu nesnelliğin ne olduğu sorusu olduğu halde bu çalışmanın iki bölümünde nesnelliği olanaksız gören görüşler ile olanaklı gören görüşler ele alındı. İkinci bölümde nesnelliği olanaksız gören görüşler ele alınarak, bu görüşlerin nesnelliğin olanaksızlığını iddia ederken temel aldıkları dayanaklar sınanmaktadır. Bu sınama sonucunda, nesnelliğin bilginin bir özelliği olarak görüldüğü; ancak bir bilginin bu Özelliğe sahip olup olmadığı ya bilgiyi üretene bakılarak ya da o bilginin kaynağına bakılarak değerlendirildiği ortaya çıkmaktadır. Ayrıca, bu bölümde ele alınan görüşlerce,“nesnellik”kavramınınut göreli kavramı olarak“taraf tutma”,“eğilim”gibi terimlerin düşünüldüğü gösterilmektedir. Üçüncü bölümde nesnelliği olanaklı olarak gören görüşler ele alınarak, bu görüşlerin nesnellikten ne anladıkları ortaya konmaktadır. Burada da nesnelliğin kimi kavramlarla, sözgelişi“tarafsızlık”,“öznelerarasılık”gibi kavramlarla özdeşleştirildiği ya da ilgi içine sokulduğu ortaya çıkmaktadır. Dördüncü bölümde nesnellik hakkında öne sürülen görüşler değerlendirilmektedir. Bu değerlendirme sonucunda, nesnelliği olanaksız olarak gören kimi görüşler ile olanaklı olarak gören kimi görüşlerin, ya aynı gerekçelere dayanarak farklı sonuçlara vardıkları, ya da taban tabana zıt gerekçelere dayanarak aynı sonuca vardıkları gösterilmektedir. Bunun yanısıra, nesnellik bilginin bir özelliği olarak düşünüldüğünde, nesnellik ile doğruluğun aynı anlama geldiği; bu nedenle de, nesnelliği olanaksız olarak gören görüşlerin asıl olanaksız olarak gördüklerinin“doğru bilgi”olduğu ortaya çıkmaktadır. Nesnelliğin olanaksız mı yoksa olanaklı mı olduğu sorusu ise, ancak nesnelliğin ne olduğunun bilgisel bir içeriklendirilmesi yapıldıktan sonra yanıtlanabilir. Bu analizler ve karşılaştırmalar sonucunda, nesnelliğin bir tür tutumun, eylemin özelliği olarak görülebileceği; kişinin tutumunun, yaptığının ya da yapmadığının kişisel etkenler tarafından belirlenmemesi bunların ilgili olduğu“konunun”kendisi tarafından belirlenmesi olarak anlaşılabileceği ortaya çıkıyor.
Özet (Çeviri)
IV SUMMARY If we look at various contexts within which the term objectivity is used, we see that it is used in very different meanings -a fact that creates a great confusion and gives rise to various debates about the concept The purpose of this study is to make an exposition of this ambiguity and attempt to clarify the concept In the first chapter of the study we try to put forward the various meanings ascribed to the term 'objectivity' and to show that it is often used as a synonym of, or is put in connection with,“truth”,“science”,“method”or“rationality”. In the same chapter we also show that most of the views which try to define what objectivity is, deal in fact with its origin. Still the question of what something is and that of its origin are two totally different question, consequently their answer have to be different. In the case of terms like objectivity, a promising way to start with in view to find out what they denote, is to look at the various contexts within which they appear. This is the reason why, that though the main problem of this study is the question of what objectivity is, we have devoted two chapters of the study to views, which try to justify its possibility as well as its impossibility. In the second chapter we try to scrutinise and check the grounds on which the claims of the impossibility of objectivity are based. As a result of this scrutiny it appears that, though objectivity is usually assumed to be a characteristic of knowledge, the evaluation of a piece of knowledge from this point of views, is made by looking either at the producer or at the origin of the given piece of knowledge. According to the same views“partiality”and“bias”are consider to be the relative concepts of objectivity.The third chapter deals with views, which accept that objectivity is possible. These views also identify, or put in connection, objectivity with“impartiality”,“intersubjectivity”and other similar concepts. The fourth chapter of the study consist of an evaluation of the views discussed in the previous two chapters. As a result of this evaluation, it appears that both kinds of views either reach different conclusions by using the same premises, or reach the same conclusion by using different premises. It also apperas that those views, which consider objectivity to be a characteristic of knowledge and identify objectivity with truth, by denying its possibility they also deny the possibility of“true knowledge”. It is obvious that the question whether objcetivity is possible or impossible can be answered only after a cognitive conceptualization of the term 'objectivity'. The analyses and comparisons made in this study lead to the conclusion, that objectivity can be understood as the characteristic of a person's attitude or action, which is not determined by personal factors, but by the issue itself, which this attitude or action is related to.
Benzer Tezler
- Sosyal bilimlerde nesnellik sorunu
Problem of objectivity in social science
ASLI ÜNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
FelsefePamukkale ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MİLAY KÖKTÜRK
DOÇ. DR. YAVUZ KILIÇ
- Tarihte nesnellik sorunu ve tarihyazımı
The problem of objectivity in history and historiography
CÜNEYT ÇAKAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
FelsefeYıldız Teknik Üniversitesiİnsan ve Toplum Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN CANER TASLAMAN
- Televizyon haberciliğinde nesnellik: Ses kayıtlarının TV haberlerinde ele alınışı
Television in journalism objectivity : The handling of audio recording in TV news
KÜBRA BACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Radyo-TelevizyonSelçuk ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. METE KAZAZ
- Anlamdan yoruma: Dil felsefesinin sınırları üzerine bir inceleme
Form meaning to interpretation: An enquiry on the limits of philosophy of language
EREN RIZVANOĞLU
- Haberin anlatı yapısı: Modern haber metinlerinde bilginin örgütlenişi ve işlevi
Narrative structure of the news: The organization and the function of information in modern news texts
ÜNSAL ÇIĞ