Özel gereksinimli çocuğu olan ebeveynlere uygulanan kabul ve kararlılık terapisi temelli girişimlerin psikolojik sağlamlık depresyon anksiyete stres düzeylerine ve bakım yüküne etkisi
The effect of acceptance and commitment therapy-based interventions applied to parents with special needs children on psychological resilience depression anxiety stress levels and care burden
- Tez No: 638280
- Danışmanlar: PROF. DR. SELMA ÖNCEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Sağlığı, Hemşirelik, Sağlık Eğitimi, Public Health, Nursing, Health Education
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Amaç: Bu çalışma özel gereksinimli çocuğu olan ebeveynlere uygulanan Kabul ve Kararlılık Terapisi temelli girişimlerin psikolojik sağlamlık depresyon anksiyete stres düzeylerine ve bakım yüküne etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Bu araştırma ön test, son test, izlemsel, randomize kontrollü deneysel bir çalışmadır. Araştırma Gaziantep İlinde, Şehitkamil ve Şahinbey ilçelerinde yapılmıştır. Çalışmaya özel gereksinimli çocuğu olan 60 ebeveyn dahil edilmiştir. Girişimler Nisan-Aralık 2019 tarihleri arasında tamamlanmıştır. Veriler öntest, sontest ve izlem testi şeklinde üç aşamada elde edilmiştir. Ön testten sonra girişim grubuna altı oturumdan oluşan Kabul ve Kararlık Terapisi Temelli Girişimler uygulanmıştır. Oturumlar bireysel görüşmeler yapılarak ortalama 60 dakika sürmüştür. Her ebeveyne haftada bir oturum yapılmıştır. Oturumlar bitince son test, üç ay sonrada izlem testleri yapılmıştır. Kontrol grubunda yer alan ebeveynler ise sadece okulda düzenlenen rutin eğitimlere katılmıştır. Okul eğitimlerinden sonra; son test, üç ay sonra da izlem testleri yapılmıştır. Bulgular: Girişim grubundaki ebeveynlere uygulanan Kabul ve Kararlılık Terapisi temelli girişimlerin etkili olduğu ve kontrol grubuna göre; psikolojik sağlamlık puan ortalamalarının artığı (öntest: 52.77±6.564; izlem testi: 79.50±4.932) anksiyete-depresyon-stres düzeyi puan ortalamalarının (öntest: 50.2±14.63; izlem testi: 15.87±4.80), psikolojik katılık (öntest: 40.33 ± 6.06; izlem testi: 12.2±2.22) ve bakım yükü (ön test: 49.97±8.015, izlem testi: 20.1±5.241) puan ortalamalarının anlamlı düzeyde azaldığı saptanmıştır (p< .05). Kontrol grubunda ise önemli bir değişiklik gözlenmemiştir. Sonuç: Özel gereksinimli çocuğu olan ebeveynlerin Kabul ve Kararlık Terapisi Temelli girişimler sonucunda psikolojik sağlamlıklarının artması; psikolojik katılık, depresyon, anksiyete, stres ve bakım yükü düzeylerinin düşmesi müdahalenin etkili olduğunu göstermiştir. Bu girişimlerin ebeveynlerin güçlendirilmesi ve desteklenmesinde kullanılması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
Objective: This study was carried out to reveal the effect of Acceptance and Commitment Therapy-based interventions on the psychological resilience, psychological consistency, anxiety, depression, stress and care burden levels of parents with special needs children. Method: This research is a pretest, posttest, follow-up, randomized controlled experimental study. The research was carried out in Şehitkamil and Şahinbey districts of Gaziantep Province. 60 parents with special needs children were included in the study. The initiatives were completed between April and December 2019. The research data was collected in three stages as pretest, posttest and follow-up test. After the pre-test data was collected, the ACT- based intervention program was applied to the intervention group consisting of six sessions. The session lasted on average 60 minutes with individual interviews. A session was held for each parent once a week. At the end of the sessions, post-test and follow-up tests were performed three months later. Parents in the control group only participated in the routine education program held at the school. After school education; post-test, follow-up tests were performed three months later. Results: According to the control group the ACT-based intervention program applied to intervention group is effective and; psychological resilience levels increased (pretest: 52.77±6.56; follow-up test: 79.50±4.93, depression anxiety stress (pretest: 50.2±14.63; follow-up test: 15.87±4.80), psychological consistency (pretest: 40.33±6.06; follow-up test: 12.2±2.22) and care burden levels (pretest: 49.97±8.02, follow-up test: 20.1±5.24) decreased significantly (p
Benzer Tezler
- Özel gereksinimli çocuğu olan ebeveynlerin travma sonrası büyümeleri ile algılanan sosyal destek düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examine the relationship between post-traumatic growth and perceived social support levels in parents with special needs children
CANAN YEGENGİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM HALUK YAVUZER
- Otizmli çocuklar için modifiyeli giysi uygulamaları
Modified clothing applications for children with autism
SALİHA USLU TANDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Giyim EndüstrisiAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiModa Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEŞE YAŞAR ÇEĞİNDİR
- Okul öncesi kaynaştırma sınıfında akran ilişkilerinin geliştirilmesine yönelik durum çalışması: Akran aracılı eğitim
Developi̇ng peer relati̇onshi̇p in an inclusive classroom at preschools: A case study, peer medi̇ated educati̇on
BURCU SULTAN ABBAK KAÇAR
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiOkul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EBRU DERETARLA GÜL
- Collectr: A gamified emotional data collection and labelling platform for children
Collectr: Çocuklar için oyunlaştırılmış duygu verisi toplama ve etiketleme aracı
TURGUT CAN AYDINALEV
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiOyun ve Etkileşim Teknolojileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE KÖSE
- Otizmli çocuklarin çocuk sağlığı izlemlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of child health monitoring of children with autism
AYŞE ESRA TAPCI
Doktora
Türkçe
2024
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıGazi ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYSU DUYAN ÇAMURDAN