Geri Dön

Sanayileşme sürecinde Feshane-i Amire

The imperial Fez factory in the industrialization process

  1. Tez No: 638776
  2. Yazar: BEKİR EMRE AŞKIN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AHMET KALA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonomi, Tarih, Economics, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İktisat Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 166

Özet

Kuruluşundan itibaren hem Avrupa hem de Tunus'ta üretilen feslere karşı rekabet etmek zorunda kalan Feshane-i Amire, Osmanlı Devleti için iktisadi ve siyasi öneme haizdir. Fabrikanın kuruluş amacı, kaliteli fakat pahalı Tunus fesleri ile ucuz fakat kalitesiz Fransız feslerine karşı ithal ikameci bir politikayla yerli üretimi başarıya ulaştırmak olmuştur. Başarısızlıkla sonuçlanan ilk girişimlerden sonra fes üretimine nâzır olarak Ömer Lütfi Efendi atanmış ve eksik olan teknik bilgiyi edinmek için üretimde mahir Tunuslu ustalar 1832'de Feshane'ye getirilmiştir. Yerli kıvırcık koyunu yapağısı fes üretiminde istenilen sonucu vermediğinden Tunusluların kullandığı gibi İspanya Merinos koyunu yapağısının ithaline başlanmıştır. Teknik bilgi ve kaliteli hammadde ile üretim yoluna girmiş ve elde edilen kârda artış meydana gelmiştir. Daha güvenli bir piyasa sunan devlet alımlarının aksine, halka yapılan satışlarda uluslararası rekabette öne geçmek için üretim maliyetlerini düşürüp daha ucuza satış yapmak amaçlanmış ve 1841'de Fransa'dan makineler ithal edilmiştir. 1843'te ise daha önce İngiltere'den ithal edilen buhar makinesi kullanılmaya başlanarak fabrikada inorganik enerjiye geçilmiştir. Bu tarihten sonra fabrikanın kârları kullanılarak İngiltere, Fransa, Belçika ve Saksonya'dan tarak, vargel, şardon-perdaht makineleri ithal edilmiş hatta elle örmeye ikame olarak örme makineleri dahi satın alınmıştır. Sonuç olarak, rekabete ve hammadde sıkıntısına rağmen Feshane, devletin talebini karşılamanın ötesine geçerek sivil piyasada da büyük pay sahibi olmuş, kendi mekanizasyonunu kârlarıyla gerçekleştirerek yıllık yüz binlerce fes üretim hacmine ulaşmış, kuruluş ve gelişmesinde başarılı olmuştur.

Özet (Çeviri)

The Imperial Fez Factory, which had to compete against the fezzes produced in both Europe and Tunisia since its establishment, has economic and political importance for the Ottoman Empire. The aim of the factory was to achieve success in domestic production with an import substitution policy against high-quality but expensive Tunisian fezzes and cheap but low quality French fezzes. After the first unsuccessful attempts, Ömer Lütfi Efendi was appointed as the minister of fez production and in order to obtain the missing technical knowledge, the skilled Tunisian masters were brought to the Factory in 1832. Since the domestic“kıvırcık”sheep fleece did not give the desired result in fez production, the importation of Spanish Merino sheep fleece started as used by Tunisians. With technical knowledge and high quality raw materials, production has been regulated and the profit obtained has increased. Unlike government purchases that offer a safer market, it was aimed to reduce production costs and sell cheaper in order to get ahead in international competition in sales to the public and for this purpose, machines were imported from France in 1841. In 1843, the steam engine, which was previously imported from England, started to be used and inorganic energy was introduced at the factory. After this date, using the profits of the factory; carding, spinning, teasel raising-polishing machines were imported from England, France, Belgium and Saxony, and even knitting machines were purchased as a substitute for hand knitting. As a result, despite the competition and the shortage of raw materials, the Imperial Fez Factory went beyond meeting the demand of the state and gained a large share in the civilian market, achieving the volume of producing hundreds of thousands of fez by realizing its own mechanization with its profits, and succeeding in its establishment and development.

Benzer Tezler

  1. Küreselleşen dünyada kaynak ihtiyaç dengesi kapsamında toprak ve suyun sürdürülebilir kullanımı

    Sustainable use of soil and water under the source needs balance in a globalized world

    ANIL DAKNI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    ZiraatMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ATİLLA LEVENT TUNA

  2. Kentsel bellek bağlamında sanayi mirasının değerlendirilmesi: İstanbul Haliç örneği

    Evaluating the industrial heritage in the context of urban memory: Case study Istanbul Halic

    SEDA ELHAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    PROF. DR. MEHMET OCAKÇI

  3. Sanayileşme sürecinde çevre kalitesine verilen önem: Firmaların yaklaşımları

    The importance of environmental quality during the industrialization: Approach of the firms

    SELDA AKGÜN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    ZiraatEge Üniversitesi

    Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ELA ATIŞ

  4. Sokak çocuklarının sosyo-kültürel ve ekonomik özellikleri açısından incelenmesi: Ankara Sakarya Caddesi örneği

    The examination of socio-cultural and economical characteristics of street children: Ankara Sakarya Street sample

    GÜRAY BAYRAKTAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    SosyolojiPamukkale Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. MEHMET MEDER

  5. Sanayileşme sürecinde Türkiye'de küçük ve orta boy işletme (Kobi)'lerin yeri ve önemi

    The role of small and medium enterprises (Sme?s) in Turkey in the progress of industrialization

    MUSTAFA HAKAN YALÇINKAYA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    EkonomiCelal Bayar Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. HÜSEYİN KARAKAYALI