Sentetik kannabinoid kullanıcılarında aşermenin fenomenolojik analizi
Phenomenological analysis of craving within synthetic cannabinoid users
- Tez No: 639062
- Danışmanlar: PROF. DR. HAKAN COŞKUNOL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikiyatri, Psikoloji, Psychiatry, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Madde Bağımlılığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 168
Özet
Amaç: Bu tez çalışmasında sentetik kannabinoid kullanıcılarının aşerme deneyimlerinin derinlemesine incelenmesi amaçlanmıştır. Madde kullanmak için güçlü subjektif dürtü olarak tanımlanan aşerme, DSM-5' te bağımlılıkla ilgili bozukluklar için anahtar bir klinik belirti kriteri sayılmaktadır. Yeni tasarım maddeler olarak kabul edilen sentetik kannabinoidlerin güçlü bağımlılık yapıcı özellikleri olan maddeler olduğu vurgulanmaktadır. Kullanıcılarda bağımlılığın gelişmesi, aşerme yani şiddetli madde kullanma arzusunun devam etmesi, olumsuz sonuçlara rağmen kullanmaya devam etme dürtüsü ile ilişkilidir. Aşermenin yönetimi nüksün oluşmasında merkezi bir yer tutması açısından güncel tedavi stratejilerinin temel odak noktasıdır. Bu sebeplerle sentetik kannabinoid kullanıcılarının aşerme pratiklerinin ayrıntılandırılması hem başlı başına aşerme deneyiminin daha iyi anlaşılmasına hem de tedavi stratejilerine katkı sağlayacaktır. Yöntem: Araştırmaya Ege Üniversitesi Bağımlılık polikliniğine sentetik madde kullanımı ile başvurmuş yaşları 18-38 aralığında olan 11 erkek katılımcı dahil olmuştur. Katılımcılar ya bonzai ya jamaika ya da her ikisini kullanmış veya halen kullanmaktaydılar. Bu araştırmada aşerme fenomeninin derinlemesine incelenmesi amaçlandığından nitel bir metodoloji olan yorumlayıcı fenomenolojik analiz yöntemi seçilmiştir. Yorumlayıcı fenomenolojik analiz kişisel yaşam deneyimlerinin ayrıntılandırılmasını sağlayan bir yöntemdir. Yarı yapılandırılmış görüşmelerle katılımcılara temelde“aşerme deneyiminin kendileri için ne anlama geldiği, hangi durumların aşermelerini nasıl etkilediği, nasıl başa çıktıkları”soruları ile birlikte ek başka sorulara da yanıt aranmıştır. Görüşmeler kayıt cihazı ile kayıt altına alınmış ve her bir görüşmenin transkripsiyonu sağlanarak Yorumlayıcı Fenomenolojik analiz basamakları takip edilerek analiz edilmişlerdir. Bulgular: Analiz sonucunda“Aşermenin Duygusal, Davranışsal ve Bilişsel Niteliği”,“Ortaya Çıkarıcı Koşullar Açısından Aşerme”ve“Baş Edilmek İstenen Bir Deneyim Olarak Aşerme”olmak üzere 3 üst tema ve üst temaların altında kümelenen toplam 24 alt temaya ulaşılmıştır. Sentetik kannabinoid kullanıcıları için aşermenin duygusal açıdan kontrol edilemeyen sürekli, haz elde etmeye yönelik ve zamanla sınırlı olabilen bir istek olduğu bulunmuştur. Bununla birlikte davranışsal açıdan otomatik bir içme davranışının olduğu, maddeyi edinmek için çabalandığı ve riske rağmen içme davranışlarının olabildiği anlaşılmıştır. Bilişsel açıdan ise madde hakkında tekrarlayıcı düşüncelerin, odaklanılan tek şeyin madde olduğu, maddenin olumlu etkileri ve bu etkilerle ilgili hayallerin ve anıların olduğu görülmüştür. Madde ile bağlantılı durumları görmek, maddenin kokusu, içilen ortamda bulunmak, başka maddelerin kullanılması, olumsuz ve olumlu emosyonel durumlar, günün belli saatleri, maddeye ulaşılabilirliğin olduğu durumlar, herhangi bir uğraşın olmadığı veya engellenmenin olduğu durumlar aşermenin ortaya çıkarıcı koşulları olabilmektedirler. Katılımcılar tedaviye başvurarak, tetikleyicilerden kaçınarak, kullanımın olumsuz sonuçlarını düşünerek, isteği ortaya çıkaracak ifadelerden kaçınarak, farklı maddeleri kullanarak aşerme deneyimi ile baş etmeye çalışmışlardır. Ek olarak maddenin daha çok bırakıldığı ilk zamanlarda ve daha çok fiziksel belirtilerle ortaya çıktığı anlaşılan yoksunluk belirtileri ile de baş etmeye çalışmışlardır. Özellikle eş desteğinin önemli olduğu görülmüştür. Sonuç olarakçalışma bağımlılık alanında aşermeyi kontrol edebilme ve yönetebilmeye yönelik psikolojik müdahalelerin planlanması konusunda önemli ipuçları sağlamaktadır. Bununla birlikte, aşerme ölçeklerinin geliştirilmesinin hedeflendiği çalışmalar için önemli çıkarımları vardır. Ek olarak kullanıcıların aşermedeneyimlerini daha iyi anlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulabileceği görülmüştür. Anahtar Kelimeler; Aşerme; Sentetik Kannabinoid; Madde kullanıcıları; Fenomenoloji; Nitel
Özet (Çeviri)
Phenomenological analysis of craving within synthetic cannabinoıd users In this thesis, it is aimed to investigate the craving experiences of synthetic cannabinoid users. Craving, defined as a strong subjective urge to use drugs, is a key clinical symptom criterion for addiction-related disorders in DSM-5.It is emphasized that synthetic cannabinoids, which are accepted as new design substances, are substances with strong addictive properties. The development of addiction in users, the persistence of craving, that is, the desire to use violent substances, is associated with the urge to continue using despite negative consequences. The management of craving is the main focus of current treatment strategies due to have a central place in the occurrence of relapse. For these reasons, elaboration of synthetic cannabinoid users' craving practices will contribute to a better understanding of the craving experience and treatment strategies. Method: The study included 11 male participants, aged 18-38, who applied to the Ege University Addiction outpatient clinic with the use of synthetic substances. Participants used or still used bonzai, jamaica, or both. In this research, the interpretative phenomenological analysis method, which is a qualitative methodology, was chosen because it was aimed to investigate the craving phenomenon in depth. Interpretive phenomenological analysis is a method that provides detailed detailing of personal life experiences.Through semi-structured interviews, participants were mainly asked for answers to questions such as“what the craving experience meant to them, which situations affected their craving, how they coped”. The interviews were recorded with the recorder and analyzed by following the induction analysis steps by transcribing each interview. Findings: As a result of the analysis, a total of 24 sub-themes were gathered under 3 super-themes, namely“Emotional, Behavioral and Cognitive Quality of Craving”,“Craving in terms of Emerging Conditions”,“Craving as a Experience Desired to Deal With”. For synthetic cannabinoid users, craving has been found to be an emotionally uncontrolled constant, pleasure-oriented and time-limited desire. However, it has been understood that there is a behaviorally automated drinking behavior, efforts are made to obtain the substance and drinking behavior can occur despite the risk. From a cognitive point of view, it has been observed that repetitive thoughts about substance, the only focus on the substance is matter, the positive effects of substance and dreams and memories about these effects. Seeing the conditions associated with the substance, the smell of the substance, being in the drinking environment, the use of other substances, negative and positive emotional situations, certain hours of the day, situations where the substance is accessible, situations where there is no occupation or obstruction can be the revealing conditions of craving. Participants tried to cope with the experience of craving with apply for treatment, using different substances, avoiding triggers, thinking about the negative consequences of use, avoiding expressions that will reveal the desire. In addition, they attempted to cope with withdrawal symptoms, which seemed to occur with more physical symptoms in the early times when the substance was released. Especially spouse support was found important. As a result, the study provides important clues in the planning of psychological interventions to control and manage craving in the field of addiction. However, there are important implications for studies aimed at developing craving scales, in addition, more studies are needed to better understand the craving experiences of users. Keywords; Craving; Synthetic Cannabinoid; Substance users; Phenomenology; Qualitative
Benzer Tezler
- Tedavi sürecindeki bağımlıların sentetik kannabinoid kullanım örüntüleri ve algıları
Usage patterns and perceptions of synthetic cannabinoids of in-treatment addicts
YASEMİN SANAL
Doktora
Türkçe
2016
Adli Tıpİstanbul ÜniversitesiSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LÜTFİ İLHAN YARGIÇ
- Madde kullanımı nedeniyle denetimli serbestlik tedbiri altında bulunan bireylerin şema terapi modeli çerçevesinde değerlendirilmesi
Assessment of individuals under probation due to substance abuse within the scope of schema therapy model
ÖZLEM GÜLDER ALTUNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HukukEge ÜniversitesiMadde Bağımlılığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖRKEM YARARBAŞ
- Acil servise madde alımı ile başvuran hastaların retrospektif değerlendirilmesi
A retrospective analysis of patients admitted to the emergency department with substance use
BEDRİYE FEYZA KURT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
İlk ve Acil YardımSağlık Bilimleri ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMET PARLAK
- Sentetik kannabinoid analizlerinde enzim immünassay ve sıvı kromatografisi-kütle spektrometresi (LC-MS/MS) metodlarının analiz sonuçlarının karşılaştırılması
Comparison of analysis results of enzym immünassay and liquid choromagtoraphy-mass spectrometry (LC-MS/MS metods in synthetic canabinoid
AHMET ETİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eczacılık ve FarmakolojiDüzce ÜniversitesiFarmakoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURİ CENK COŞKUN
DOÇ. DR. ERTUĞRUL KAYA
- Sentetik kannabinoid kullanım bozukluğu olan ergenlerde yürütücü fonksiyonların değerlendirilmesi ve opiyat kullanım bozukluğu olan ergenlerle karşılaştırılması
Assessment of executive functions in adolescents with synthetic cannabinoid use disorder and comparison with adolescents with opiate use disorder
RÜMEYSA ALACA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriDicle ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUĞBA YÜKSEL
DOÇ. DR. GÜL KARAÇETİN