Geri Dön

Pitaya (Hylocereus spp.)da yabancı tozlamanın verim ve kalite üzerine etkisi

The effect of cross-pollination on yield and quality of pitaya (Hylocereus spp.)

PDF İndir

  1. Tez No: 639889
  2. Yazar: GİZEM DEMİRKAPLAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HAMİDE GÜBBÜK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 60

Özet

Pitaya, ülkemiz için henüz yeni bir tür olmasına rağmen, dikimden bir yıl sonra meyveye yatması, görünüşünün ilgi çekici olması, yüksek fiyatla satılması, üretim fazlasının olmaması ve ihracat şansının olması, bu türde kapama bahçe sayısını arttırmıştır. Kapama bahçe sayısının artması ile birlikte, bahçe tesisi, döllenme biyolojisi, kültürel uygulamalar ve muhafaza konularında bilimsel eksiklikler olduğu ortaya çıkmıştır. Bu nedenle planlanan bu araştırmada, Türkiye koşullarına adapte olmuş, kendine kısır bir çeşit olan 'Bloody Mary' (Hylocereus polyrhizus) çeşidi için en uygun tozlayıcı çeşit/çeşitler ile tozlama zamanın belirlenmesi amaçlanmıştır. Buna ilave olarak, gelecekte yapılacak ıslah çalışmalarına bir temel oluşturması açısından, her bir tozlama kombinasyonunda tohumların çimlenme durumları da ortaya konmuştur. Araştırmada tozlayıcı çeşit olarak 'Cosmic Charlie' (Hylocereus undatus), 'Red Jaina' (Hylocereus polyrhizus) ve 'White Jaina' (Hylocereus undatus) pitaya çeşitleri kullanılmıştır. Tozlama zamanı olarak ise saat 22.00, 24.00 ve 06.00 olmak üzere üç farklı tozlama zamanı seçilmiştir. Araştırmada; meyve tutum oranı, meyve gelişme süresi, meyve fiziksel özellikleri (meyve ağırlığı, eni, boyu, kabuk kalınlığı, meyve eti sertliği), tohum sayısı, suda çözünebilir kuru madde miktarı (SÇKM), meyve kabuk ve meyve et rengi parametreleri incelenmiştir. Meyvelerin deriminden sonra ise her bir tozlama kombinasyonunda, tohum ekiminden sonra çimlenme oranı, ortalama çimlenme süresi, çimlenme enerjisi ve çimlenme indeksi belirlenmiştir. Araştırma bulguları, meyve tutum oranının tozlayıcı çeşitlere göre değiştiğini göstermiştir. 'Red Jaina' ve 'White Jaina' çeşitlerinde tüm tozlama saatlerinde meyve tutum oranı %100 ve 'Cosmic Charlie' çeşidinde ise %42 olarak belirlenmiştir. Meyve tutumu açısından en uygun tozlama saati, 24.00 olarak belirlenmiş ve bunu 06.00 izlemiştir. Meyve ağırlığı tozlayıcı çeşitlere göre farklılık gösterirken, tozlama saatlerinden etkilenmemiştir. En yüksek meyve ağırlığı, saat 22.00'da 'Red Jaina' çeşidi ile yapılan tozlamada ve en düşük meyve ağırlığı ise saat 22.00'da 'Cosmic Charlie' çeşidi ile yapılan tozlamada kaydedilmiştir. Tozlayıcı çeşitler, meyve fiziksel özelliklerini etkilerken, tozlama saati meyve fiziksel özelliklerinde bir farklılık yaratmamıştır. En yüksek meyve eni ve boyu değerleri 'Red Jaina' çeşidi ile saat 22.00'da yapılan tozlamadan elde edilmiştir. Meyve iriliği ile tohum sayısı arasında bir ilişkinin olduğu ve en yüksek tohum sayısının meyve iriliğinde olduğu gibi 'Red Jaina' çeşidi ile yapılan tozlamadan elde edildiği saptanmıştır. Suda çözünebilir kuru madde miktarı, meyve ağırlığında olduğu gibi %17.14 ile 'Red Jaina' çeşidinde saat 22.00'da yapılan tozlamada ve en düşük ise %12.73 ile 06.00'da 'Cosmic Charlie' ile yapılan tozlamada kaydedilmiştir. Meyve kabuk rengi kroma (C*) değerine tozlayıcı çeşit ve tozlama saatlerinin etki ettiği kaydedilmiştir. Meyve kabuk renginin Hue (h) açı değerlerini ise tozlayıcı çeşitlerin etkilemediği, sadece tozlama saatlerinin etkilediği saptanmıştır. Meyve et renginin kroma (C*) değerini, meyve kabuk renginde olduğu gibi tozlayıcı çeşitler ve tozlama saatleri etkilemiştir. En koyu meyve et rengine sahip meyveler, Cosmic Charlie' çeşidi ile yapılan tozlamada saptanmış ve bunu Red Jaina' ve 'White Jaina' çeşitleri izlemiştir. Farklı tozlayıcı çeşit ve tozlama saatlerine ait tüm kombinasyonlarda çimlenme oranı %100 olarak kaydedilmiştir. Buna karşılık çimlenme süresi, enerjisi ve indeksi tozlayıcı çeşit ve tozlama saatlerine göre farklılık göstermiştir. Araştırma bulguları sonucunda, Bloody Mary çeşidi için en uygun tozlayıcılar 'Red Jaina' ve 'White Jaina' olarak belirlenmiştir. Meyve tutumu, iriliği ve kalitesi açısından en uygun tozlama zamanı saatleri 22.00 ve 24.00 olarak kaydedilmiştir. Tozlayıcı çeşitlerden, 'Cosmic Charlie' ve 'White Jaina' ana çeşit ile farklı alt tür içerisinde yer almasına rağmen, alt türler arası tozlama tohum çimlenmesi açısından bir sorun yaratmamıştır. Bu durum, pitayada gelecekte yapılacak melezleme ıslahı çalışmaları açısından ümitvar bulunmuştur.

Özet (Çeviri)

Pitaya is a new species for Turkey; however, the number of pitaya orchards has increased due to several reasons such as it yields fruits one year after planting, it has an attractive appearance, it is sold for high prices, there is no production surplus, and there is an export opportunity. The increase in the number of orchards has revealed that there have been scientific deficiencies in orchard establishment, pollination biology, cultural practices, and conservation. Therefore, the aim of this study was to determine the most appropriate pollinator cultivar (s) and pollination time for the 'Bloody Mary' (Hylocereus polyrhizus) which is a self-incompatible variety that has been adapted to the conditions in Turkey. Moreover, the germination status of the seeds in each pollination combination was also revealed to provide a basis for future breeding studies. In the study, the following pitaya cultivars were used as a pollinator: 'Cosmic Charlie' (Hylocereus undatus), 'Red Jaina' (Hylocereus polyrhizus) and 'White Jaina' (Hylocereus undatus). Also, the following pollination times were tested: 22.00, 24.00, and 06.00. In the study, the parameters of fruit set ratio, fruit development time, physical properties of the fruit (fruit weight, width, height, skin thickness and fruit flesh hardness), the number of seeds, water-soluble solid content (TSS), the color of the peel and the flesh of the fruit were examined. After harvesting the fruits, the germination rate, average germination time, germination energy, and germination index were determined for each pollination combination after sowing. The results of the study have revealed that the fruit set ratio varied based on the pollinator cultivars. While the varieties of 'Red Jaina' and 'White Jaina' showed a fruit set ratio of 100% for all pollination times, the variety of 'Cosmic Charlie' showed a fruit set ratio of 42%. The optimum pollination time for the fruit set was determined as 24.00, and it was followed by 06.00. While the fruit weight differs according to pollinator cultivars, it was not affected by pollination times. The highest fruit weight was obtained from the pollination with the 'Red Jaina' variety at 22.00, while the lowest fruit weight was obtained from the pollination with the 'Cosmic Charlie' variety at 22.00. While pollinator varieties were found to affect the physical properties of the fruits, pollination time did not cause any difference in the physical properties of the fruits The values of the highest fruit width and length were obtained from pollination with 'Red Jaina' variety at 22.00. It has been determined that there is a correlation between the fruit size and the number of seeds, and the highest number of seeds was obtained from the pollination with the 'Red Jaina' variety, as in the case of the fruit size. The highest water-soluble solid content (17.14%) was obtained from 'Red Jaina' variety with the pollination at 22:00, as in the case of fruit weight, while the lowest value (12.73%) was obtained from 'Cosmic Charlie' with the pollination at 06.00. It has been determined that the pollinator variety and pollination time affected the chroma (C*) value of the color of the peel. On the other hand, it was determined that the pollinator cultivars did not affect the Hue (h) angle value of the peel color, however, only the pollination times affected it. It has been determined that the pollinator variety and pollination time affected the chroma (C*) value of the color of the fruit flesh, as in the case of the color of the peel. Fruits with the darkest flesh color were obtained from the pollination with the 'Cosmic Charlie' variety, and it was followed by the varieties of the 'Red Jaina' and 'White Jaina'. The germination rate was found to be 100% in all combinations of different pollinator varieties and pollination times. On the other hand, the germination time, germination energy, and germination index were found to differ based on the pollinator cultiavars and pollination times. According to the results of this study, 'Red Jaina' and 'White Jaina' were determined as the most suitable pollinators for the Bloody Mary cultiavars. The most suitable pollination times in terms of fruit set, fruit size, and fruit quality were found to be 22.00 and 24.00. Although the species of the pollinator varieties of 'Cosmic Charlie' and 'White Jaina' are different from the main cultivars, cross-pollination did not create a problem in terms of seed germination.This has been found promising for the future crossbreeding studies in pitaya.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    520662

    Pitaya (Hylocereus spp.)'da fidan yetiştiriciliği üzerinde araştırmalar

    Research on nursery plant cultivation in pitaya (Hylocereus spp.)

    AHMET SOYDAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    ZiraatAkdeniz Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAMİDE GÜBBÜK

  2. Tez No

    803050

    Pitaya (Hylocereus spp.) dilimlerinin kahvaltılık gevreklerde kullanılabilirliğinin araştırılması

    Utilization of dragon fruit in breakfast cereals

    FATMA ATALAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Gıda MühendisliğiMersin Üniversitesi

    Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEDAT SAYAR

  3. Tez No

    860969

    Melezleme ıslahında ebeveyn seçiminin pitayada (Hylocereus spp.) meyve ve tohum özellikleri üzerine etkileri

    The effects of parent selection in cross-breeding on fruit and seed characteristics of dragon fruit (Hylocereus spp.)

    LOKMAN ALTINKAYA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    ZiraatAkdeniz Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAMİDE GÜBBÜK

  4. Tez No

    721314

    In vıtro koşullarda pitaya (Hylocereus undatus)'nın çoğaltılması

    In vitro micropropagation of pitaya (Hylocereus undatus)

    AYŞE USTA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    BiyoteknolojiNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET KARATAŞ

  5. Tez No

    803000

    Characterization of pitaya N-linked glycans and ın-vitro ıdentification of potential prebiotic effect

    Pitaya N-bağli glikanlarinin karakterizasyonu ve potansiyel prebiyotik etkisinin in-vitro koşullarda belirlenmesi

    MELDA KARYELİOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    BiyokimyaÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Moleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SERCAN KARAV

Geri Dön