Geri Dön

Timurî Dönem TSMK R. 1023 numaralı ve TSMK R. 1022 numaralı Kelile ile Dimne el yazmalarının tasvir sanatı açısından incelenmesi

A studied on the manuscirtp of Timurid Period that named as Kelile wa-Dimne TSMK R. 1023 nr. and TSMK R. 1022 nr. in contex of miniature art

  1. Tez No: 640073
  2. Yazar: ÇAĞLAYAN BAYRAKTAR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. OSMAN ERAVŞAR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: El Sanatları, Sanat Tarihi, Crafts, Art History
  6. Anahtar Kelimeler: Emir Timur, Timur Dönemi Tasvir Sanatı, Şiraz Ekolü, Herat Ekolü, Timurid, Timurid Period Miniature Art, Shiraz School, Herad School
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 236

Özet

Timurîler'in siyasi yapılanmalarının ilk dönemlerinden itibaren Celâirliler yanında Karakoyunlu ve Akkoyunlu Türkmenleri'yle yakın ilişki kurduğu muhakkaktır. Genel olarak İran ve çevresinde sanat hareketlerinin de başlıca yaratıcıları olarak kültür ortamlarına birlikte yön vermişlerdir. Klasik Timurî üslubun en büyük hazırlayıcısı olarak kabul edilen Celâirlli sanatkâr ve hükümdarlar ile sanat koruyucusu Türkmen hükümdarlar bu oluşumda önemli bir yere sahiptirler. Timurî tasvir sanatının oluşum evresinin tarihine göz atıldığında: İslâm tasvir sanatının yeni üslubunun ilkeleri XIV. yüzyılın sonlarında oluşmaya başlamasıyla birlikte Timurî üslubunun klasik örneklerini vermesi bu süreci kendi bünyesinde eritmesiyle başlayacaktır. Emir Timur; (1370)'de Semerkand'ı, (1381)'de Kertler'den Herat'ı, (1386)'da Celâirliler'den Tebriz'i, (1393)'te Bağdad'ı, yine (1393)'te Muzafferîler'den Isfahan ve Şiraz'ı alarak bölgeye geldiğinde XIV. yüzyılın nakkaşhaneleri muhtemelen aralarında belli bir koordinasyon ağı bulunmayan, dağınık ve bağımsız atölyeler şeklinde faaliyet gösteriyorlardı. Timurîler, böyle bir ortamda henüz sistemleştirilmemiş geniş yelpazeli bir mirası devraldıkları söylenebilir. Emir Timur, fethettiği ülkelerden topladığı yetenekli sanatçıları beraberinde Semerkand'a götürerek burada büyük bir kültür ve sanat merkezi oluşturduğu bilinmesine karşılık kendi döneminden tasvirli bir el yazması günümüze kadar gelememiştir. Elimizdeki kaynaklardan anlaşıldığına göre XV. yüzyılda Timurî üslubun, XIV. yüzyıldaki nakkaşhanelerle bağlantılı olarak Şiraz ve Herat'da geliştiği ortaya çıkmaktadır. Çalışma konusu olan TSMK R. 1023 No. lu Şiraz ekolü Kelile ile Dimne el yazması ile TSMK R. 1022 No. lu Herat ekolü Kelile ile Dimne el yazmalarında canlandırılan sahneler arasında çok fark olduğu saptanmaktadır. TSMK R. 1022 No. lu Herat ekolü Kelile ile Dimne el yazmasının üslup özelliklerine bakıldığında eserin klasik olduğunu ve nakkaşın da dönemin baş nakkaşı olabileceğini ya da önemli bir nakkaş olabileceği düşünülmektedir. TSMK R. 1023 No. lu Şiraz ekolü Kelile ile Dimne el yazmasının üslup özelliklerine bakıldığında ise genel tasarım olarak arkaik kaldığı için Herat'a gönderilmeye gerek duyulmayan yerel bir nakkaş olabileceği düşünülmektedir.

Özet (Çeviri)

Undoubtedly the main principles of miniature manuscripts prepared in the Islamic period which were described as classical were laid by the Timurids. It is certain that the Timurids had a close relationship with the Karakoyunlu and Akkoyunlu Turkmens as well as the Celalids from the early periods of their political structuring. In general as the main creators of art movements in and around Iran they have directed cultural environments. Celalids craftsmen and rulers who are regarded as the greatest preparers of the classical Timurian style and Turkmen rulers who are the protector of art have an important place in this formation. When I look at the history of the formation phase of Timurids miniature art: Principles of the new style of Islamic miniature art 14th century with the beginning to form at the end of the century. The Timurids style will begin to melt this process within itself giving classical examples. Timurid 14th century took Samarkand in (1370), (1381)'de Kerds in Herat, Tabriz (1386) and Bagdad in from the Celalids (1393), Isfahan and Shiraz from the Muzafferids in (1393), the miniatures of the century probably operated in the form of scattered and independent workshops, with no specific coordination network between them. I would say that the Timurids have inherited a wide-ranging legacy that has not yet been systemized in such an environment. Although it is known that Timurid created a great cultural and art center here by taking the talented artists he gathered from the conquered countries to Samarkand a miniature writing from his own period has not survived to the present day. I understand from our sources that the 15th century Timurids style 14th century I understand that it developed in Shiraz and Herad in connection with the painting workshops of the century. Shiraz school TSMK R. 1023 Nr. of Kelile wa-Dimne writing by Herad school TSMK R. 1022 Nr. of Kelile wa-Dimne manuscripts will see a lot of difference between the scenes portrayed as Herat school TSMK R. 1022 Nr. of Kelile wa-Dimne when I look at the stylistic features of the manuscript: I think that the work is classical and that the miniaturist may also be the chief miniaturist of the period or an important miniaturist. Shiraz school TSMK R. 1023 Nr. of Kelile wa-Dimne when I look at the stylistic features writing I think that it may have been a local miniaturist who did not need to be sent to Herad because the overall design remained archaic.

Benzer Tezler

  1. İstanbul kütüphanelerindeki Hindistan kökenli minyatürler içeren iki murakka

    Two muraqqas containing Indian origin miniatures from libraries of Istanbul

    PELİN BOZCU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. F. BANU MAHİR

  2. İstanbul müze ve kütüphanelerinde bulunan 16. yy. Şiraz üslubuna ait tezhipli elyazması eserlerin incelenmesi

    This thesis focuses on Shiraz style illuminated manuscripts of the 16th century that are retrieved from major museum and library collections located in İstanbul

    LALE YILDIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    El SanatlarıFatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi

    Geleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA N. ÇELEBİ

  3. Topkapı Sarayı Müzesi kütüphanesindeki H. 2155 numaralı murakka

    The Album H.2155 kept in the Topkapı Saray Museum

    ZEYNEP ÇELİK ATBAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BANU MAHİR

  4. 15. yüzyıl Karakoyunlu Türkmen minyatürleri (2 cilt)

    15. century Qara-Quoyunlu Türkman miniatures

    SEVAY ATILGAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÖNÜL CANTAY

  5. İstanbul sur içi'ndeki Osmanlı mezar taşları bezemelerinde üslup analizi (1703-1861)

    Analysis of styling in the ornaments on the ottoman tombstones in the historical peninsula, istanbul (1703-1861)

    SELMA GÜL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Sanat Tarihiİstanbul Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TARKAN OKÇUOĞLU