Derik ilçesi'nin Jeomiras potansiyelinin araştırılması
Investigation of the geoheritage potential of the Derik district
- Tez No: 640841
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET SERDAR AYTAÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Jeomiras, Jeosit, Jeopark. Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Derik, Geological Heritage, Geosite, Geopark. Southeastern Anatolia Region, Derik
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 167
Özet
Dünya'nın jeolojik geçmişine tanıklık etmiş, manzara ve peyzaj özellikleri açısından benzerlerinden ayrılan, insan eliyle oluşturulması mümkün olmayan, çeşitli nedenlerle yok olma tehdidi altındaki doğal oluşumlara Jeomiras denir. Jeomiras alanları jeositlerden oluşur. Jeositler, yeryüzünde nadir rastlanan belli bir süreci, olayı, zamanı veya sonucu temsil eden jeolojik ve jeomorfolojik olgular ve yer kabuğunun geçmişine ait kanıt ve bilimsel belgelerdir. Söz konusu jeomiras öğelerinin kısa mesafeler dâhilinde bulunduğu ve ziyaret edilebildiği alanlar ise jeopark olarak adlandırılmaktadır. Jeoparklar, jeomirası korurken yöre halkının her açıdan gelişmesini amaçlayan sürdürülebilir kalkınma alanlarıdır. Bu araştırmada Derik ilçesinin jeopark olma potansiyelinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Kenar Kıvrım Kuşağı güneyinde yer alan Derik ilçesi, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde, Mardin ili sınırları içerisinde yer almaktadır. Araştırma kapsamında değişik zamanlarda gerçekleştirilen arazi çalışmaları esnasında inceleme alanında bulunan yer tarihi açısından öneme sahip jeositler tespit edilmiştir. Jeositlerin tespitinde arazide bulunan benzer jeolojik –jeomorfolojik unsurların en tipik, eğitsel ve bilimsel açıdan en önemlileri ve jeosit olarak tanımlanmıştır. Bu araştırma kapsamında 1381 km²'lik bir alanda makro ölçekte gerçekleştirilen ilk incelemeler neticesinde 34'ü jeolojik-jeomorfolojik-jeoarkeolojik; 13'ü tarihi ve kültürel sit olmak üzere toplam 47 potansiyel jeosit belirlenmiştir. Bu yönüyle inceleme alanının, jeolojik miras ve jeoturizm potansiyelinin oldukça yüksek olduğu, sahanın jeolojik-jeomorfolojik açıdan da oldukça renkli ve karmaşık özelliklere sahip olduğu, Yer tarihinin 300 milyon yıldan daha uzun bir geçmişinin delillerini barındırdığı belirlenmiştir. Bu özellikleri ile Derik ilçesi yer bilimleri açısından adeta bir laboratuvar özelliği gösterir. Jeoçeşitlilik açısından oldukça zengin olan saha sahip olduğu bu jeolojik ve jeomorfolojik zenginliğine ek olarak tarihi, arkeolojik ve peyzaj özellikleri açısından da önemlidir.
Özet (Çeviri)
Geoheritage is called natural formations that have witnessed the earth's geological history and separated from their counterparts in terms of vista and landscape characteristics, cannot be created by man, and are threatened with extinction for various reasons. Geoheritage areas are made up of geosites. Geosites are geological and geomorphological structures that represent a certain process, event, time or outcome that are rare on earth, and evidence and scientific documents of the history of the earth's crust. The areas where these geoheritage structures are located within short distances and can be visited are called geoparks. Geoparks are sustainable development areas aimed at improving local people in all respects while protecting geoheritage. The aim of this research is to determine the geopark potential of Derik district. The Derik district, which lies to the south of the edge fold belt, is located in the southeastern Anatolia region, within the borders of Mardin province. During the field studies carried out at different times within the scope of the research, geosites which are significant in terms of earth history were identified at the site. While determining the geosites, the most typical, educationally, and scientifically important areas within the similar geological-geomorphological structures found in the field were identified as a geosite. Within the scope of this research, 47 potential geosites were identified as a result of the first investigations carried out on a macro scale in an area of 1381 km2, 34 of which were geological-geomorphological-geoarchaeological and 13 of which were historical and cultural sites. In this respect, it was determined that the geological heritage and geotourism potential of the site is quite high, that the site has very colorful and complex features from a geologic-geomorphological point of view, and it contains evidence of the more than 300 million years of earth's history. With these features, Derik district is almost a laboratory for Earth Sciences. In addition to its geological and geomorphological richness, the site is very rich in terms of geodiversity and is important in regard to historical, archaeological, and landscape features.
Benzer Tezler
- Kerküşti Höyük Halaf Dönemi sürtmetaş endüstrisi
The groundstone industry of Halaf Period of Kerküşti Höyük
KUBİLAY ATALAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
ArkeolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLI ERİM-ÖZDOĞAN
- Batı tur Abdin'de bir geç antik çağ kalesi: Rabat kalesi
A late antique fortress in western tur Abdin: Rabat fortress
MEHMET ŞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ArkeolojiMardin Artuklu ÜniversitesiKültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT GENÇ
- Mardin ili ve civarında Pseudomanas savastanoi pv. savastanoi' nin izolasyonu, tanılaması ve sebep olduğu zeytin dal kanseri hastalığının yaygınlığının belirlenmesi
Isolation and diagnosis of Pseudomanas savastanoi pv. savastanoi, and determination of the prevalence and insidance of olive knot disease caused by it at Mardin province
MEHMET NUR OKTAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET AKKÖPRÜ
- Viranşehir ilçesinin nüfus gelişimi ve özellikleri (1927-2015)
Population development and features in Viransehir (1927-2015)
FATİH KAPLAN
- Yeşilova Höyüğü iskelet buluntularının anatomik ve antropolojik açıdan incelenmesi
Anatomical and anthropological examination of the skeletal remains in Yeşilova Tumulus
İLKE TÜRKORAL