Cumhuriyetten günümüze sosyal bilgiler ders kitaplarında toplumsal cinsiyet kalıp yargıları
Social gender in social studies textbooks from the republic to the present
- Tez No: 641010
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BAHADIR KILCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Eğitim ortamları ve materyalleri, toplumsal cinsiyet kalıp yargılarının oluşması sürecinde açık veya örtük şekilde rol oynamaktadır. Bu araştırma, toplumsal cinsiyet konuları bakımından yoğun olarak içerik barındıran sosyal bilgiler ders kitaplarını, toplumsal cinsiyet kalıp yargıları bağlamında incelemeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, 1934-2019 yılları arasında ders kitabı olarak kabul edilmiş olan sosyal bilgiler ve sosyal bilgiler eğitimine dönük ders kitapları incelenmiştir. Araştırmanın veri kaynağı, Milli Eğitim Bakanlığının 1934-1972 yılları arasında sosyal bilgiler eğitimine dönük olarak okullarda okutulmasını kabul ettiği yurt bilgisi ve yurttaşlık bilgisi ders kitapları ile 1974-2019 yılları arasında okutulan sosyal bilgiler ders kitaplarından oluşmaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi veri toplama yöntemi olarak kullanılmıştır. ders kitapları üzerinden elde edilen verilerin çözümlenmesinde içerik analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, bireylere aile içinde verilen rollerin toplumsal cinsiyet temelli olduğu, bireylerin cinsiyetlerinin meslek seçimlerinde önemli olduğu, bireylerle özdeştirilen nesne ve renklerin toplumsal cinsiyet temelli olduğu, bireylerin kişisel uğraş ve eylemlerinin toplumsal cinsiyet tarafından şekillendiği ve dil içerisine yerleşmiş toplumsal cinsiyetçi ifadeler bulunduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Educational environments and materials play an explicit or implicit role in the formation of gender stereotypes. This research aims to examine social studies textbooks that contain intensive content in terms of gender issues in the context of gender stereotypes. For this purpose, the textbooks for social studies and social studies education, which were accepted as textbooks between 1934-2019, were examined. The data source of the research consists of homeland information and citizenship information textbooks, which the Ministry of National Education accepted to be taught in the schools for social studies education between 1934-1972 and social studies textbooks taught between 1974-2019. In the research, document analysis, one of the qualitative research methods, was used as data collection method. Content analysis was used to analyze the data obtained from textbooks. As a result of the research, it has been determined that the roles given to individuals in the family are gender-based, the objects and colors identified with individuals are gender-based, individuals' personal occupations and actions are shaped by gender and there are gender-based expressions embedded in the language.
Benzer Tezler
- Sosyal bilgiler öğretmenlerinin Cumhuriyet kadını kavramına ilişkin görüşleri
Social studies teachers opinions about the concept of the Republican women
NUR SEMA ÖKDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SENCER SAYHAN
- Cumhuriyetten günümüze sosyal bilgiler ve hayat bilgisi ders kitaplarında sağlık konularının yer alma durumu
Inclusion of health subjects in social studies and life sciences textbooks from the Republic to the present
ÇAĞATAY YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHADIR KILCAN
- Cumhuriyetten günümüze sosyal bilgiler ve T.C İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük ders kitaplarında Atatürk'ün Nutuk adlı eserinin yeri ve önemi
The place and importance of Atatürk's work called Nutuk in the course books of social studies and Turkish Republic history and Kemalism from the republic to present
İNCİ NALBANTOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihErciyes ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELVAN YALÇINKAYA
- Türkiye'de sosyal bilgiler ders kitaplarında İstanbul
İstanbul in social studies textbooks in Turkey
RIFAT ACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA SAĞDIÇ
- Sosyal bilgiler ders kitaplarında yer alan tarih konularının 1955 yılı ortaokul tarih ders kitapları ile karşılaştırılması
Social information comparison of date requirements in the course books with the 1955 year secondary date course textbooks
CEYLAN TÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAğrı İbrahim Çeçen ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET EDİ