Psikolojik sermayenin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisinde iş-yaşam dengesinin aracılık rolü: KTMÜ örneği
The mediating role of work-life balance in the effect of psychological capital on the organizational commintment: A research at KTMU - психологиялык капиталдын уюмга болгон байланууга тийгизген таасирине карата жумуш-жеке жашообалансында аткарган ортомчулук ролу: МАНАС университетинин мисалында
- Tez No: 641229
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. SEYİL NAJİMUDİNOVA, PROF. DR. HASAN GÜL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Psikolojik Sermaye, Örgütsel Bağlılık, İş-Yaşam Dengesi, Aracılık Etkisi, Üniversite, Psychological Capital, Organizational Commitment, Work-life Balance, Mediating Effect
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 248
Özet
Bu araştırmanın temel amacı çalışanların psikolojik sermaye düzeyi ile örgütsel bağlılık düzeyi arasındaki ilişkide iş-yaşam dengesinin aracılık rolünü ortaya çıkarmaktır. İkinci olarak, çalışanların belirli demografik özellikleri bakımından psikolojik sermaye, örgütsel bağlılık ve iş-yaşam dengesi düzeylerinin farklılaşma durumu ve son olarak Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi personelinin psikolojik sermaye, örgütsel bağlılık ve iş-yaşam dengesi düzeylerinin ortaya çıkarılması amaçlanmaktadır. Tezin ilk bölümünde psikolojik sermaye kavramı açıklanmıştır. Psikolojik sermaye türleri ve psikolojik sermayeye etki eden örgütsel ve kişisel faktörler detaylandırılarak irdelenmiştir. İkinci bölümde örgütsel bağlılık kavramı ele alınmış; alt boyutları ve bağlılık üzerinde etkisi olan faktörler incelenmiştir. Bir sonraki bölümde iş-yaşam dengesi kavramı ele alınmış; iş-yaşam dengesini etkileyen faktörler, dengenin olmadığı durumlarda ortaya çıkan problemler ile problemlerin örgütsel ve bireysel çözüm yolları incelenmiştir. Dördüncü bölüm araştırmanın analiz kısımını içermektedir. Araştırma Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesinde çalışmakta olan akademik ve idari personel üzerinde gerçekleştirilmiştir. Bu mertebede tabakalı rastgele örnekleme yöntemi ile 447 adet anket elde edilmiş, 411 tanesi analize dâhil edilmiştir. Anket çalışmasının ilk bölümünde“kişisel bilgi formu”yer almaktadır. Bu bölümde personelin demografik özellikleri (yaş, cinsiyet, unvan, uyruk, medeni durum, kurumda çalışma yılı, toplam çalışma yılı) ile ilgili sorular bulunmaktadır. Soru formunun ikinci bölümünde; Nguen ve Nguen tarafından geliştirilen“İş-Yaşam Dengesi Ölçeği”, üçüncü bölümde Meyer ve Allen tarafından geliştirilen“Örgütsel Bağlılık Ölçeği”, dördüncü bölümde ise Luthans, Avolio ve Youseff tarafından geliştirilen“Psikolojik Sermaye Ölçeği”kullanılmıştır. Analiz sonuçları SPSS 23 ve IBM SPSS Amos v.24 programları kullanılarak ortaya çıkarılmıştır. Toplanan veri setinin güvenilirlik ve doğrulayıcı faktör analizleri (DFA) yapılmış, t-testi, tek yönlü varyans analizi (Anova) ile analiz edilmiş, farklılaşma durumunun hangi gruplar arasında olduğu ise PostHoc Tukey ile belirlenmiştir. Ayrıca araştırma modelini oluşturan ilişkilerin ve aracılık ilişkisinin test edilebilmesi için“Yapısal Eşitlik Modeli (YEM)”kullanılmıştır. Araştırmaya konu olan üç değişkenin her biri için kontrol değişkenleri aracılığıyla farklılık analizleri gerçekleştirilmiş olup, çalışanların demografik özelliklerine göre bir takım farklılıklar olduğu ortaya çıkarılmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda psikolojik sermayenin örgütsel bağlılık ve iş-yaşam dengesi üzerinde ve iş-yaşam dengesinin örgütsel bağlılık üzerinde olumlu etkisi olduğu ayrıca psikolojik sermayenin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisinde iş-yaşam dengesinin kısmi aracılık rolünün bulunduğu belirlenmiştir. Uygulanan bootstrap ve Sobel testi sonuçları da iş-yaşam dengesinin kısmi aracılık rolünün anlamlı olduğunu göstermiştir. Sonuç olarak, araştırma değişkenleri çerçevesinde, çalışanların psikolojik sermaye düzeyleri ile doğrudan, hem de iş-yaşam dengesinin sağlanması sayesinde kısmen bu unsurlar aracılığıyla örgütsel bağlılığı etkilediği söylenebilir.
Özet (Çeviri)
Main objective of this research is to find out the mediating role of work-life balance in the relationship between psychological capital level and organizational commitment level of the employees. Secondly, the differentiation of psychological capital, organizational commitment and work-life balance levels according to employees' particular demographic characteristics, and finally, psychological capital, organizational commitment and work-life balance levels of Kyrgyz-Turkish Manas University staff are aimed to be determined. In the first chapter of the thesis, the concept of psychological capital is explained. Types of psychological capital and organizational and individual factors affecting psychological capital were evaluated in detail. In the second chapter, the concept of organizational commitment was discussed; its sub-dimensions and the factors affecting the commitment were examined. In the third chapter, the concept of work-life balance was discussed; factors affecting work-life balance, problems occuring in the absence of balance and organizational and individual solutions of the problems were examined. The fourth chapter includes the practice stage of the research. The research was conducted on the administrative and academic staff of Kyrgyz-Turkish Manas University. In this stage, 447 survey responses were obtained by simple random sampling method; 411 were included in the analysis. In the first part of the survey there are questions regarding to the demographic characteristics of the staff (age, gender, title, nationality, marital status, year of employment at the institution, total year of employment). In the second part of the questionnaire;“Work Life Balance Scale”developed by Nguen and Nguen; in the third part,“Organizational Commitment Scale”developed by Meyer and Allen; and in the fourth part,“Psychological Capital Scale”developed by Luthans, Avolio and Youseff were used. Analysis results were obtained using SPSS 23 and IBM SPSS Amos v.24 applications. The reliability and confirmatory factor analysis (CFA) of the collected data were made, the data were analyzed by t-test, one-way analysis of variance (Anova), between which groups there was differentiation was determined by Posthoc Tukey. In addition,“Structural Equation Model (SEM)”was used to test the relationships that form the research model and the mediation relationship. For each of the three variables that are the subject of the research, differences were analyzed by means of control variables, and it was determined that there were some differences according to the demographic characteristics of the employees. In line with the findings, it has been determined that psychological capital has a positive effect on organizational commitment and work-life balance and work-life balance on organizational commitment, and psychological capital has a partial mediating role in the effect of organizational commitment. The applied bootstrap and Sobel test results also showed that the partial mediating role of work-life balance is significant. As a result, it can be said that, within the framework of research variables, through these factors, it affects organizational commitment, directly with the psychological capital levels of the employees, and partially thanks to ensuring the work-life balance.
Benzer Tezler
- Bazı öncülleri ve ardılları ile örgütsel psikolojik sermaye: Görgül bir araştırma
Organizational psychological capital with its some antecedents and consequences: An empirical study
RAHİME DİLEK KOÇAK
Doktora
Türkçe
2016
İşletmeTürk Hava Kurumu Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMDULLAH NEJAT BASIM
- Yöneticilerin liderlik davranışlarının örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyeti üzerine etkisinde psikolojik sermaye düzeylerinin aracılık rolü
The mediating role of psychological capital in the effects of leadership behaviors of managers on organizational commitment and turnover intention
FARUK DURUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGÜR KÖKALAN
- Psikolojik sermayenin kurumsal itibar üzerindeki etkisinde örgütsel bağlılığın aracılık etkisi
The mediation effect of the organizational commitment in the influence of psychologi̇cal capital on corporate reputation
FUAD SULEYMANOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
İşletmeGiresun Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET OZAN CİNEL
- Pozitif psikolojik sermeyenin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi: Banka çalışanları üzerinde bir araştırma
The effect of positive psychological capital on organizational commitment: A research on bank employees
AHU MERVE ALTINBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞEYMA GÜN EROĞLU
- İnsan kaynakları uygulamalarının örgütsel bağlılığa etkisinde örgütsel psikolojik sermayenin aracılık rolü
The role of psychological capital as a moderating variable on the relationship between human resources practices and organizational commitment
BÜŞRA GELDİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
PsikolojiBahçeşehir Üniversitesiİnsan Kaynakları Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELA ÜNLER