Mütekaddimûn Dönemi kelâmcılarının bilgi tanımları: Ebü'l-Hasen el-Eş'ârî örneği
Knowledge definitions of Mutaqadimun's era: The sample of Abul Hasan al Ashari
- Tez No: 643003
- Danışmanlar: Profesör Doktor. İLYAS ÇELEBİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 89
Özet
Hem felsefenin hem de kelâmın ortak konularından biri olan epistemoloji, bilginin mâhiyeti, imkânı, çeşitleri ve kaynağı gibi problemleri konu edinen bir disiplindir. Kelâm ilminde bu problemlerin her biri önemli olmasına rağmen bilginin tanımı meselesi, üzerinde uzlaşılamayan bir konu olarak ayrı bir önemi haizdir. Bu minvalde kelâmcıların her biri kendi varlık anlayışı ekseninde bilgiyi tanımlamaya çalışmıştır. Mütekaddimûn dönemi kelâmcılarının bilginin imkânına yönelik yaklaşımları dikkate alındığı vakit bu tanımların nasıl farklılaşabileceğini tahmin etmek güç değildir. Mu'tezile genel itibariyle bilgiyi inanç ile eş değer görürken, Ehl-i Sünnet kelâmcıları böyle bir tanımın kapsayıcı olmadığı üzerinden Mu'tezile'yi eleştirmiş ve bu eleştirileri sonucunda ulaştıkları bilgi tanımları da müteahhirûn düşünürleri tarafından mantık kaidelerinin dikkate alınmadığı iddiasıyla farklı bir eleştiriye maruz kalmıştır. Mütekaddimûn döneminin önemli bir düşünürü olduğu hesaba katıldığında Eş'ârî'nin yaptığı bilgi tanımı/tanımları bu noktada daha fazla önem kazanacaktır. Dolayısıyla bu tezde; Mu'tezile'nin bilgi tanımları ile Platon'un bilgi tanımı arasında herhangi bir ilişkinin olup olmadığı, Mu'tezilî kelâmcıların bilgi tanımlarına yönelik eleştirilerin hangi noktada yoğunlaştığı, Mütekaddimûn dönemi Ehl-i Sünnet kelâmcılarının tanımdan maksatlarının ne olduğu, Eş'ârî'ye nispet edilen bilgi tanımlarının neler olduğu, bu tanımların hangisinin/hangilerinin ona nispetinin kesin olduğu, Eş'ârî'nin bilgi tanımlarında Aristo veya Stoa mantığını esas alıp almadığı gibi temel soruların yanıtları aranacaktır.
Özet (Çeviri)
Epistemology is one of the common topics of both philosophy and theology, and is titled as the subject that deals with problems such as the quiddity, possibility, types and source of knowledge. Despite the fact that each of these problems is essential in the science of theology, the problem of how knowledge is defined has a confidential significance as an issue that cannot be agreed upon. In this regard, each of the theologians tried to illustrate the knowledge on their axis of existence. It is not tough to estimate how these definitions may differ when the approaches of the scholars of the mutekaddimun era are paid regard to. Whereas, while the Mutazila generally regarded the information as belief, Ahl Sunnah theologians criticized Mutazila because such a definition was not inclusive, the definitions of information they obtained as a result of these criticisms were subjected to a different criticism by the muteahhirun thinkers on the grounds that logic bases were not taken into consideration. When we take into account Ashari was also an important thinker of the mutekadddimun era, the knowledge definition/definitions made by him will become more substantial at this point. Therefore, in the thesis; Is there any relationship between the information description of Mutazila and Plato's? At what point have criticisms focused on the information definitions of the Mutazila theologians? What are the aims of the Ahl Sunnah theologians by describing definition in the period of mutekaddimun? What are the definitions of information relative to Ashari and which / which of these definement are not in doubt? Is the judgment of Ashari's knowledge description based on the logic of Aristotle or Stoa in his definitions of knowledge a strong claim? Answers to questions will be sought.
Benzer Tezler
- Seyyid Şerif Cürcânî'de zihnî varlık
Al-Sayyid al-Sharif al-Jurjânî on mental existence
MURAT KAŞ
Doktora
Türkçe
2017
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF ŞEVKİ YAVUZ
- Mütekaddimun ve müteahhirun dönemi kelamcılarında delil
Evidence in systems of mutekellimin who live in terms of mutekaddimun and muteahhirun
FATİH YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
DinÇukurova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İSMAİL YÜRÜK
- Klasik dönem kelâmındaki insan tasavvurları günümüz yapay zekâ çalışmalarına katkıda bulunur mu? Bedenlenmiş yapay zekâ teorisi çerçevesinde bir değerlendirme
Do human conceptions during the early period of Islamic theology (Kalâm) contribute to today's artificial general intelligence? An assessment in the context of the theory of embodied artificial intelligence
EMİNE ACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET BULGEN
- İlk dönem kelamcıları ve sûfîlerine göre Allah'ı bilmenin imkânı ve metodolojisi
The possibility and methodology of knowing God in the early theologians and sufis
ABDULKADİR ÇİTİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN BİÇER