Raif Necdet Kestelli'nin Resimli Türkçe Kamus'unda söz varlığı incelemesi
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 646660
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜLYA GÖKÇE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Ad bilimi, Gramer. Sözlük, Söz varlığı, Onomasiology, Grammar, Dictionary, Vocabulary
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 283
Özet
Bir milletin en kıymetli hazinesi, o dilde yazılmış olan sözlüklerdir. Sözlükler bir milletin kültür varlığının temel taşlarını oluşturur. Sözlüklerdeki kelimelerin ruhunda onu kullanan ve işleyen ulusun kültür mirası bulunmaktadır. Sözlükte bulunan kelimeleri bir milletin ataları asırlarca duymuş idrak etmiş ve bu kelimelerle duygularını, düşüncelerini sanatla işleyip ifade etmişlerdir. Bu yüce duyguların ve düşüncelerin dışa yansıması olan kelimeler bir milletin söz varlığını oluşturan önemli unsurlardır. Ulu bir milletin ruhunu yansıtan kelimelerin, sözlük haline getirildiği Resimli Türkçe Kamus'un söz varlığının incelenmediği tespit edilerek bu görev doğrultusunda tez çalışması yapıldı. Raif Necdet Kestelli tarafından kaleme alınan Resimli Türkçe Kamus Arap harfleriyle yazılan son Türkçe sözlük olması bakımından önem arz etmektedir. Sözlükte Arapça, Farsça, Türkçe kelimelerin yanında Batı kökenli kelimelere de yer verildiği tespit edilmiştir. 18590 söz bulunan sözlüğün dili sadedir. Bazı maddelerin resimlerle verilmesi bu sözlüğün önemini daha fazla artırmıştır. Öncelikle söz varlığı kavramı tanıtılarak söz varlığı ögelerine yer verildi. Daha sonra dillerin söz varlığı içinde bulunan atasözleri, deyimler, ikilemeler, birleşik kelimeler ve kalıp sözler tespit edilerek gramer yapıları incelendi. Gramer yapıları incelenen bu kalıplaşmış dil birimleri üzerine değerlendirmelerde bulunularak dil bilimciler tarafından ifade edilmiş bazı görüşler belirtildi. Kalıplaşmış dil birimleri incelendikten sonra, bilincin algılayarak dil ile yansıttığı canlı cansız bütün varlıklara verilen adlar, söz varlığı açısından ele alınarak kavramsal tasnifi yapıldı. Tespit edilen ad bilimi verileri morfolojik olarak irdelenmiş ve eklerin anlamları, görevleri, kökenleri hakkında görüşler tespit edilerek teze dahil edilmiştir. Bir milletin belleğini içerisinde barındıran sözlüklerin, söz varlığının kayıt altına alınması ve üzerine çalışılması o dili koruyacak, gelecek nesillere yeni imkânlar sunacaktır. Dolayısıyla dilin tılsımlı yanlarını ortaya çıkarmak ve bu mûcizevî dil birimlerini tespit etmek bir milletin aslî görevi olmalıdır. Bu görev doğrultusunda Resimli Türçe Kamus'un söz varlığı tespit edilerek incelendi.
Özet (Çeviri)
The most precious treasure of a nation is the dictionaries written in that language. The dictionaries constitute the cornerstones of a nation's cultural existence. The spirit of the words in the dictionaries harbors the cultural heritage of the nation that uses and processes these words. The ancestors of a nation have heard and understood the words found in the dictionary for centuries. They processed and expressed their feelings and thoughts by the help of these words through art. Words that are the outward reflection of these supreme feelings and thoughts are important elements that constitute the vocabulary of a nation. Since we have found that“Resimli Türkçe Kamus”does not examine the vocabulary that reflects the spirit of a great nation, we have undertaken this task instead.“ Resimli Türkçe Kamus”, written by Raif Necdet Kestelli, is important in terms of being the last Turkish dictionary written in Arabic letters. It has been determined that the dictionary includes words of western origin in addition to Arabic, Persian and Turkish words. The language of the dictionary, which contains 18590 words, appears to be plain. The expression of some words with pictures has increased the importance of this dictionary. In this study, the concept of vocabulary was principally introduced and the elements of vocabulary were included. The proverbs, idioms, duplications, compound words and phrases found in the vocabulary of languages were determined and their grammatical structures were examined later on. Some of the opinions expressed by linguists have been stated by evaluating these stereotyped units of language whose grammatical structures have been studied. After examining the stereotyped Language units, the names given to all living and non-living beings that consciousness perceives and reflects with language have been taken into consideration in terms of vocabulary and their conceptual classification has been made. The onomastic data we identified were examined morphologically and opinions about the meanings, functions and origins of the suffixes were determined and included in our study. By means of recording and working on dictionaries and vocabulary that contain the memory of a nation, that language will be preserved and new opportunities will be offered to future generations. Therefore, it must be the primary duty of a nation to reveal the magical aspects of language and to identify these miraculous linguistic units.
Benzer Tezler
- Raif Necdet Kestelli'nin hayatı, romanları ve hikayeleri üzerine bir inceleme
A Study on Raif Necdet Kestelli's life, novels and narratives
SELMANİ KARADOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Türk Dili ve EdebiyatıKırıkkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. HIFZI TOZ
- Raif Necdet Kestelli'nin hayat ve mektuplar I-II adlı eserinin çeviri yazıya aktarımı ve incelemesi
Transcription and analysis of Raif Necdet Kestelli's life and letters I-II translation
SALOME BURDULI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜLYA ÜRKMEZ
- Râ'if Necdet ve Yeni Mektûb Numûneleri: İnceleme - metin
Râ'if Necdet and New Letter Samples
RAMAZAN AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıBartın ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OĞUZHAN ŞAHİN