Stream daylighting: An operative landscape infrastructure for Ankara
Derelerin günyüzüne çıkarılması: Ankara için etkin bir peyzaj altyapısı
- Tez No: 647055
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ADNAN BARLAS, DR. FUNDA BAŞ BÜTÜNER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mühendislik Bilimleri, Peyzaj Mimarlığı, Şehircilik ve Bölge Planlama, Engineering Sciences, Landscape Architecture, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 178
Özet
Politikacılar görünür uygulamalara yatırım yapmayı tercih ederken, sıhhi ve ekolojik altyapı uygulamaları uzun vadeli sonuçları nedeniyle çoğunlukla tercih edilmeyen ya da ertelenen yatırımlardır. Büyük miktarlarda kamu vergisi harcanarak gerçekleştirilen altyapı yatırımları daha çok mühendislerin çözmesi gereken problemler olarak düşünülür ve tasarımcılar dâhil, çoğu kişinin ilgisini çekmez. Şehirler için en önemli altyapı problemi Kentsel Su'dur. Örneğin; su, musluğu açtığımızda gelir ve tuvalet sifonunu çektiğimizde gider ancak biz bu suyun nereden gelip nereye gittiğini bir sorun çıkmadıkça pek de düşünmeyiz. Hâlbuki kentin morfolojik değişimlerine yön veren özellikle kentsel su altyapılarıdır. Bu bağlamda kentteki jeomorfolojik süreçlerin en temel bileşeni olan doğal suyolları ile kentlerin ilişkisi de mesafelidir. Örneğin, Ankara'daki yerleşimlerin oluşumunda önemli rol oynayan dereler artık görünmezdir. 20. yüzyıl boyunca küçük akarsuların önce menfeze alınması, daha sonra kapatılması ve bir kanalizasyon hattına dönüşmesi dünya genelinde çok yaygındı. Ancak 21. yüzyılda hissedilmeye başlayan küresel ısınma, iklim değişikliği ve kaynakların tükenmesi gibi ekolojik olayların endişe verici seviyelere çıkması, kaynakların sürdürülebilir bir şekilde kullanılması gerektiği gerçeğini daha net ortaya çıkarmıştır. Ekonomi ve ekoloji arasındaki gerginlik, politik kararların genelde ekonomik çıkarlar lehine verilmesine yol açmıştır. Ancak ekonomik çıkara hizmet eden mühendislik ve altyapı çözümlerinin uzun vadede karlı olmadığı ortaya çıkmış, ekoloji odaklı mühendislik ve tasarım çözümleri peyzaj altyapısı yaklaşımıyla kentlere uygulanmaya başlamıştır. Kent içerisinde, kanallara alınarak bir kanalizasyon hattına dönüşmüş ve üzeri kapatılmış derelerin, tekrar açılması dünyanın çeşitli metropollerinde hayata geçirilmiştir. Bu projeler, taşkın önleme, ayrık kanalizasyon sistemine geçme, arıtma tesislerini verimli kullanma, insan-doğa etkileşimini ve biyoçeşitliliği arttırma gibi amaçlara hizmet etmektedir. Ankara'nın hidrolojik özellikleri, 1960'lı yıllardan itibaren kentsel oluşum sürecinde ihmal edilmiştir. Hızlı kentleşme sonucu birçok taşkın ve altyapı sorunlarıyla boğuşan başkent derelerin günyüzüne çıkarılması açısından incelenmiştir. Bir zamanlar kentsel oluşumun belirleyici unsuru olan su yollarının kaybolması, bir kentsel planlama, tasarım ve altyapı problemi olarak düşünülmüştür. 21. yüzyılda, kentsel akarsular için politikalar ve altyapı tasarım çözümleri, sadece mühendisler tarafından değil, tasarım ve ekoloji odaklı disiplinler tarafından kolektif olarak geliştirilmektedir. Bu çalışma, Ankara örneği üzerinden altyapı ve kentsel akarsuların tarihsel ilişkisini şehir haritaları ve çeşitli raporları üzerinden incelemiştir. Kent merkezini içine alan 100 km2'lik bir alanda“Ankara'nın Kaybolan Dereler Haritası”nı ortaya çıkarmıştır. Ayrıca, derelerin günyüzüne çıkarılma kriterleri saptanarak Ankara'da bu olgunun mümkün olabileceği alanlar saptanmış ve potansiyel alanların değerlendirmesi yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
While politicians prefer to make investments on visible projects, sanitary and ecological infrastructure projects are not generally preferred or postponed due to their long-term results. Infrastructure investments, which are realized by spending a large amount of public taxes, are mostly considered problems that engineers have to solve and do not attract most people, including designers. The most crucial infrastructure problem for cities is Urban Water. For instance, water flows when we turn on the tap and discharges when we flush the toilet; however, we do not think where the water comes from and where it goes to unless a problem occurs. Nevertheless, urban morphological transformations are guided by urban water infrastructures. In this context, the relation between natural waterways, the essential component of the geomorphological process in the city, and the urban remains distant, too. For example, the streams, which have played an important role in the formation of the settlements of Ankara, are now disappeared. Throughout the 20th century, it was common for small streams to be channelized first, then covered and turned into a sewer line. However, the alarming condition of ecological phenomena like global warming, climate change, and depletion of resources in the 21st century has more clearly revealed the fact that resources should be used sustainably. The tension between economy and ecology has caused political decisions to be taken in favour of economic interests. However, it has appeared that engineering and infrastructure solutions that serve economic interests are not profitable in the long term, and ecology-oriented engineering and design solutions have begun to be implemented in the cities through the lens of landscape infrastructure. Stream daylighting projects have started to be implemented in several metropolises of the world, where the streams are channelized, transformed into a sewage line, and covered in the cities. These projects serve purposes such as flood prevention, transition to separate sewage systems, efficient use of treatment facilities, human-nature interaction, and increasing biodiversity. Hydrological features of Ankara have been neglected in the formation of the city since the 1960s. The capital, which has been struggling with flood and infrastructure problems due to rapid urbanization, is studied in terms of stream daylighting. The disappearance of waterways, which were once a determinant of urban formation, is considered as an urban planning, design, and infrastructure problem. In the 21st century, policies and infrastructure solutions for urban streams are developed not only by engineers but also by design and ecology-oriented disciplines collectively. This study investigates the historical relationship between infrastructure and urban streams through Ankara case by using city maps and various reports. It presents the“Disappeared Streams Map of Ankara”for 100 km2 area within the city center. Moreover, the criteria for stream daylighting were identified, and the sites, which can be applied, were evaluated, and the potential sites were determined for Ankara.
Benzer Tezler
- Critical assessment of 'stream daylighting' as an approach for renaturalization of riverine systems in urban areas case study on: Ayamama stream
Kentsel akarsu koridorlarının yeniden doğallaştırılmasında 'nehirlerin gün ışığına çıkarılması' yaklaşımının irdelenmesi: Ayamama deresi örneği
MELTEM DELİBAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AZİME TEZER
- Reclamation of waterways in urban context: A study on Ankara stream and Etiler neighborhood
Kentsel bağlamda su yollarının yeniden canlandırılması: Ankara çayı ve Etiler mahallesi üzerine bir çalışma
RAKİBE ERGÜL
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESİN KÖMEZ DAĞLIOĞLU
DOÇ. DR. FUNDA BAŞ BÜTÜNER
- Su elemanlarının kentsel mekanlarda ve yeşil alanlarda kullanımı
Başlık çevirisi yok
AYSUN CENDERE
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALE ÇIRACI
- İstanbul içmesuyu projesi kapsamında yer alan Alaçalı Barajı hidrojeolojik etüdü
Hydrogeological investigation of the proposed Alaçalı dam site through the İstanbul water demand project
MUSTAFA ERKİN TURGUT
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Jeoloji MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiHidrobiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATEM ELHATİP
- Effect of sediment load on the time evolution of the morphology of a large-scale laboratory movable-bed symmetrical confluence
Büyük ölçekli laboratuvar ortamında sediment yükünün hareketli tabanlı simetrik akarsu kavşağı morfolojisinin zamanla değişimineetkisi
ZEHRA BÜYÜKER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
İnşaat Mühendisliğiİzmir Katip Çelebi Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖKÇEN BOMBAR