Domates (Lycopersicon esculentum Mill.)'te zararlı olan Tuta absoluta (Meyrick, 1917) (Lepidoptera:Gelechiidae)'nın Şanlıurfa ilindeki parazitoit ve predatör türlerinin belirlenmesi ve etkinlikleri üzerinde araştırmalar
The research studies on determining the parasitoid and predator species of tomato pest Tuta absoluta (Meyrick, 1917) (Lepidoptera: Gelechiidae) (Lycopersicon esculentum Mill.) and their activities in Sanliurfa, Turkey
- Tez No: 647735
- Danışmanlar: PROF. DR. EMİNE ÇIKMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 94
Özet
Bu çalışma, Tuta absoluta (Meyrick, 1917) (Lepidoptera: Gelechiidae) 'nın Şanlıurfa ilindeki parazitoitlerini ve predatörlerini saptayarak, ilde yaygın bulunan birer adet parazitoitin ve predatörün biyolojik mücadele etmeni olarak zararlının mücadelesindeki etkinliğini belirlemek amacıyla 20152018 yıllarında açık alan yetiştiricilik koşullarında yapılmıştır. 2015-2016 yıllarının Mart-Ekim aylarında ayda iki kez gidilerek, alt bölgeyi temsil edecek şekilde mümkün olduğunca fazla sayıda örneklemeler yapılmıştır. Örneklemeler; bulaşık bitki örnekleri toplayarak, atrapkallanarak, beyaz küvetler kullanılarakbitkilerden çırpma şeklinde yapılmıştır. Bulaşık örnekler buz kabı içerisinde laboratuvara getirilerek, laboratuvarda üzerine siyah örtüler geçirilen şeffaf plastik kavanozlarda kültüre alınmış ve parazitoit çıkışı sağlanmıştır. Predatör türler gözle kontrol yöntemi ile belirlenmiştir. Bunun için rastgele seçilen bir bitkinin tamamı 3-5 dakika gözle kontrol edilmiş ve T. absoluta'nın herhangi bir dönemi ile beslenen avcı tür saptanmaya çalışılmıştır. Gözle kontrol sırasında zararlının herhangi bir dönemi ile beslenen avcı böceklere rastlandığında bu türler ağız aspiratörü ile yakalanarak saklama kutuları içerisinde laboratuvara getirilmiştir. Elde edilen parazitoit ve predatör erginleri tanıya hazır hale getirilmiştir. Araştırma sonucunda, iki larva parazitoiti Bracon hebetor (Say, 1836) (Hymenoptera, Braconidae, Braconinae) ve Apanteles sp. (Hymenoptera, Braconidae, Microgasterinae) tespit edilmiştir. Ayrıca larva parazitoitleri olarak; yine kültürden elde edilen, Bracon didemie Beyarslan, Bracon intercessor Nees, Bracon sp. Ve Bracon (Habrobracon) nigricans (Szepligeti, 1901) (Hymenoptera: Braconidae) parazitoitleri teşhis edilen türler arasındadır. Predatör türler, Hemiptera, Coleoptera ve Neuroptera takımlarına ait türlerdir. Hemiptera takımı Miridae familyasından 5 (Campylomma diversicornis (Reuter), Macrolophus sp., Macrolophu scostalis (Fieber 1858), Macrolophus melanotoma (Costa 1853) ve Nesudiocoris tenuis Reuter) tür, Anthocoridae familyasından 1 (Orius sp.) tür, Geocoridae familyasından 1 (Geocoris sp.) tür, Lygaeidae familyasından 1 (Nysius graminicola (Kolenati 1858) tür, Nabidae familyasından 1 (Nabis pseudoferus Remane) tür; Coleoptera takımından Coccinallidae takımından 3 (Coccinella septempunctata (Linnaeus), Coccinella undecimpunctata (Linnaeus) ve Oenopia (Synharmonia) conglobata (Linnaeus)) tür ve Neuroptera takımından 1 (Chrysoperla sp.) tür bulunmuştur. Bu türlerden; parazitoitlerden B. hebetor ve predatörlerden N. tenuis ile, 2017 ve 2018 yıllarında açık alan domates yetiştiriciliği şeklinde tarla denemesi yürütülmüştür. Parazitoit salımı yapılan, predatör salımı yapılan ve uygulama yapılmayan kontrol parselleri olacak şekilde toplamda 3 uygulama ve her uygulamada da 4 tekerrür olarak deneme yürütülmüştür. Çalışma sonucunda, yapraklarda bulunan canlı larva sayılarının tekerrür ortalamalarında, N. tenuis uygulamasının ortalaması 22 Ağustos 2017 tarihinde 3 adet larva, 26 Ağustos 2017 tarihinde 8 adet larva ve 2 Eylül 2017 tarihinde 27 adet larvadır. B. hebetor uygulamasının ortalaması 22 Ağustos 2017 tarihinde 0,75 adet larva, 26 Ağustos 2017 tarihinde 2,5 adet larva ve 2 Eylül 2017 tarihinde 24,75 adet larva olarak bulunmuştur. Kontrol parsellerinin ortalaması 22 Ağustos 2017'de 2,25 adet larva, 26 Ağustos 2017'de 2,5 adet larva ve 2 Eylül 2017'de 27 adet larva olarak kaydedilmiştir. Bitkilerdeki T. absoluta ile bulaşık olan meyve sayılarının tekerrür ortalamalarında, N. tenuis uygulamasının ortalaması 22 Ağustos 2017'de % 7 bulaşıklık, 26 Ağustos 2017 tarihinde % 2 bulaşıklık ve 2 Eylül 2017'de % 15 bulaşıklık olarak bulunmuştur. B. hebetor uygulamasının ortalaması 22 Ağustos 2017'de % 13,25 bulaşıklık, 26 Ağustos 2017'de % 1,75 bulaşıklık ve 2 Eylül 2017'de % 27,25 bulaşıklık olarak kaydedilmiştir. Kontrol parselleri ortalaması 22 Ağustos 2017'de % 6 bulaşıklık, 26 Ağustos 2017'de % 9 bulaşıklık ve 2 Eylül 2017'de % 23,5 bulaşıklık olarak bulunmuştur.2018 yılı sonuçlarında ise, yapraklarda bulunan canlı larva sayılarının tekerrür ortalamalarında, N. tenuis uygulamasının ortalaması 24 Ağustos 2018 tarihinde 2,25 adet larva, 28 Ağustos 2018 tarihinde 6,5 adet larva ve 4 Eylül 2018 tarihinde 19,75 adet larvadır. B. hebetor uygulamasının ortalaması 24 Ağustos 2018 tarihinde 1 adet larva, 28 Ağustos 2018 tarihinde 1,75 adet larva ve 4 Eylül 2018 tarihinde 18 adet larva olarak bulunmuştur. Kontrol parsellerinin ortalaması 24 Ağustos 2018'de 1,75 adet larva, 28 Ağustos 2018'de 2,25 adet larva ve 4 Eylül 2018'de 20,25 adet larva olarak kaydedilmiştir. Bitkilerdeki T. absoluta ile bulaşık olan meyve sayılarının tekerrür ortalamalarında, N. tenuis uygulamasının ortalaması 24 Ağustos 2018'de % 5,5 bulaşıklık, 28 Ağustos 2018 tarihinde % 1 bulaşıklık ve 4 Eylül 2018'de % 11,25 bulaşıklık olarak bulunmuştur. B. hebetor uygulamasının ortalaması 24 Ağustos 2018'de % 9,25 bulaşıklık, 28 Ağustos 2018'de % 2 bulaşıklık ve 4 Eylül 2018'de % 21,25 bulaşıklık olarak kaydedilmiştir. Kontrol parselleri ortalaması 24 Ağustos 2018'de % 4,25 bulaşıklık, 28 Ağustos 2018 tarihinde % 7,75 bulaşıklık ve 4 Eylül 2018'de % 17 bulaşıklık olarak değişmiştir. B. hebetor'un yapraklarda, N. tenuis'in meyvelerde T. absolutamücadelesinde daha etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Açık alan domates yetiştiriciliğinde biyolojik mücadelenin diğer yöntemlerle birlikte kullanılması başarı oranını arttıracaktır.
Özet (Çeviri)
This study was carried out with the aim of investigating the parasitoids and predators of Tuta absoluta (Meyrick, 1917) (Lepidoptera: Gelechiidae) under the open field cultivation conditions between the years 2015-2018 in order to determine the effectiveness of each parasitoid and predator as a biological control agent in the province. In the months of March-October 2015 and 2016, as many samples as possible were taken twice a month to represent the sub-region. Samples were taken by collecting infested plant leaves, using a sweep net, placing white tubs under the plant and hitting with a stick. Infested plant samples were brought to the laboratory in an ice container, cultured in transparent plastic jars with black covers in the laboratory and parasitoid output was provided. Predator species were determined by visual control method. For this process, a randomly selected plant was visually checked for 3-5 minutes and a predator species fed with any period of T. absoluta was tried to be determined. When hunting insects that were fed with any period of the pest during visual inspection were found, these species were caught with an aspirator and brought to the laboratory in storage boxes. The parasitoid and predatory adults obtained were ready for diagnosis. As a result of the research, two larval parasitoids Bracon hebetor (Say, 1836) (Hymenoptera Braconidae, Braconinae) and Apanteles sp. (Hymenoptera Braconidae, Microgasterinae) has been identified. In addition, as larval parasitoids, Bracon didemie Beyarslan, Bracon intercessor Nees, Bracon sp. and Bracon (Habrobracon) nigricans (Szepligeti, 1901) (Hymenoptera Braconidae) parasitoids were among the diagnosed species. Predator species belong to Hemiptera, Coleoptera and Neuroptera teams. The Hemiptera team is from the Miridae family 5 (Campylomma diversicornis (Reuter), Macrolophus sp., Macrolophus costalis (Fieber 1858), Macrolophus melanotoma (Costa 1853) and Nesudiocoris tenuis Reuter), 1 species from the Anthocoridae family (Orius sp.). Geocoris sp.) species, 1 species from the Lygaeidae family (Nysius graminicola (Kolenati 1858) species, 1 species from the Nabidae family (Nabis pseudoferus Remane); 3 (Coccinella septempunctata (Linnaeus) from the Coleoptera) (Coccinella undecimpunctata (Linnaeus), Oenopia (Synharmonia) conglobata (Linnaeus)) and 1 (Chrysoperla carnea Stephens) species from Neuroptera were found in the study. Field trials were conducted in 2017 and 2018 in the form of open field tomato cultivation with N. tenuis from parasitoids, B. hebetor and predators. In the study, a total of 3 applications and 4 replications for each application were conducted with the control parcels with parasitic release, predator release and nonapplication control plots. As a result of the study, in terms of the repeat averages of the number of live larvae in the leaves, the average of N. tenuis application was 3 larvae on 22 August 2017, 8 larvae on 26 August 2017 and 27 larvae on 2 September 2017. The average of B. hebetor application was found as 0.75 larvae on August 22, 2017, 2.5 larvae on August 26, 2017 and 24.75 larvae on September 2, 2017. The average of control plots was recorded as 2.25 larvae on August 22, 2017, 2.5 larvae on August 26, 2017 and 27 larvae on September 2, 2017. In the repeat averages of the number of fruits infested with T. absoluta in plants, the average infestation rate of N. tenuis application was found as 7% on August 22, 2017; 2% on August 26, 2017 and 15% on September 2, 2017. The average infestation rate of B. hebetor application was recorded as 13.25% on August 22, 2017; 1.75% on August 26, 2017 and 27.25% on September 2, 2017. The average infestation rate in the control parcels was found as 6% on August 22, 2017; 9% on August 26, 2017 and 23.5% on September 2, 2017. In the results of 2018, the repetition average of the number of live larvae on the leaves was 2.25 larvae on 24 August 2018, 6.5 larvae on 28 August 2018 and 19.75 larvae on 4 September 2018. The average of B. hebetor application was found as 1 larva on 24 August 2018, 1.75 larvae on 28 August 2018 and 18 larvae on 4 September 2018. The average of control plots was recorded as 1.75 larvae on August 24, 2018, 2.25 larvae on August 28, 2018, and 20.25 larvae on September 4, 2018. In the repeat averages of the number of fruits contaminated with T. absoluta in plants, the average infestation rate of N. tenuis application was found as 5.5% on August 24, 2018; 1% on August 28, 2018 and 11.25% on September 4, 2018. The average infestation rate of B. hebetor application was recorded as 9.25% on 24 August 2018, 2% on 28 August 2018 and 21.25% on 4 September 2018. The average infestation rate of control parcels changed into 4.25% on August 24, 2018, 7.75% on August 28, 2018 and 17% on September 4, 2018. It was concluded that B. hebetor was more effective for control T. absoluta on leaves while N. tenuis was more effective on fruits. Using biological control together with other methods in open field tomato cultivation will increase the success rate.
Benzer Tezler
- Bacillus thuringiensis var. kurstaki ve Chlorantraniliprole+Abamectin preparatlarının domates (Lycopersicon esculentum Mill.)' te zararlı olan Tuta absoluta (Meyrick,1917) (Lepidoptera:Gelechiidae) (domates güvesi)'nın larvalarına etkisi
Effect of Bacillus thuringiensis var. kurstaki and Chlorantraniliprole+Abamectin on larve of the tomato leafminer Tuta absoluta (Meyrick, 1917) (Lepidoptera:Gelechiidae) on tomato (Lycopersicon esculentum Mill.)
ÜMMÜGÜLSÜM SATIŞ ŞİLEN
- Azadirachtin a ve Cyromazine preparatlarının domates (Lycopersicumesculentu Mill.)' te zararlı olan Tuta absoluta (Meyrick, 1917) (Lepidoptera:Gelechiidae) (Domates güvesi)'nın larvalarına etkisi
Effect of Azadirachtin a and Cyromazine larve of the tomato leafminer Tuta absoluta (Meyrick, 1917) (Lepidoptera:Gelechiidae) on tomato (Lycopersicon esculentum Mill.)
MEHMET SÜZEN
- Domates (Lycopersicon esculentum mill.)'te embriyo kültürünün kullanım olanakları üzerinde bir araştırma
Başlık çevirisi yok
FUNDA DEMİREL
- Domates (Lycopersicon esculentum L.) bitkisinden ın vitro borca zengin ortamda kallus eldesi
Callus induction from tomato plant (Lycopersicon esculentum L.), in in vitro boron rich medium
HAVVA DURAN
