Yün liflerinin indigo (Indigofera Tinctoria) ve zerdeçal (Curcuma Longa L.) ile boyanmasından elde edilen renkler ve haslık değerleri
Colors and fastness values obtained by dyeing wool fibers with indigo (Indigofera Tinctoria) and turmeric (Curcuma Longa L.)
- Tez No: 648446
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜRREM SİNEM ŞANLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Güzel Sanatlar, Tekstil ve Tekstil Mühendisliği, Crafts, Fine Arts, Textile and Textile Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 89
Özet
Geleneksel tekstillerde boyama, yapılacak ürünün kalitesini belirleyen bir faktör olduğundan önemli rol oynamaktadır. Bilindiği üzere XIX yy. sonuna doğru ucuz analin boyaların hızlı yayılımı köklü geçmişe sahip olan doğal boyamacılığın kullanımdan kalkmasına neden olmuştur. Çoğu reçeteler ve boyamaya dair birçok şey unutulmaya yüz tutmuştur. Bu araştırmanın amacı; yün lifini doğal indigo ve zerdeçal ile küp boyama, mordanlı boyama, mordansız boyama ve üst üste boyama yöntemleri kullanılarak boyamaktır. Boyamalardan elde elde edilen renk ve renk tonlarını subjektif ve objektif olarak değerlendirmek ve ışık, sürtünme ve yıkama haslıkları belirlemektir. Araştırma materyalini; İndigofera tinctoria bitkisinden elde edilen indigo, zerdeçal bitkisi kökü, yün lifi ve çeşitli mordan ile indirgeyici maddeler oluşturmaktadır. Küp boyamada indirgeyici olarak sodyum hidrosülfit ile kostik, mordanlı boyama uygulamalarında ise alüminyum şapı, tannik asit, tartarik asit ve demir sülfat mordanları numune ağırlığına göre %3 ve %5 oranlarında kullanılmıştır. Toplam 39 boyama yapılmıştır. Mordanlı, mordansız, küp ve üst üste boyama yöntemleriyle boyanan numunelerden istenilen renk ve renk tonları elde edilmiştir. Elde edilen renklerin zerdeçalda; sarı ve kahve tonları, indigoda; mavi tonları ve zerdeçal ile indigo ile üst üste boyamada; haki ve yeşilin tonları gibi renklere kadar değişiklik göstermektedir. Yapılan boyamalar sonucunda yün lifinin ışık, sürtünme ve yıkama haslıkları belirlenmiştir. Haslık değerleri kullanılan yöntem, boyar madde ve mordan maddelere göre değişiklik göstermektedir. Haslıklarda en iyi sonuç, doğal indigo ile küp boyama yönteminden elde edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Dyeing plays an important role in the production of traditional textiles and determines the quality of the product to be dyed. As it is known towards the and of the XIX century rapid dissipation of cheap analine dyes has led to the fact that natural dyeing with a long history has almost ceased to be used. Natural dyeing methods and many things about dyeing have been forgotten. The purpose of the research is dyeing the wool fibers with natural indigo and turmeric by the vat dyeing, mordant dyeing, direct dyeing and overdyeing methods. Evaluate the obtained color and color tones from the dyes subjectively, objectively and determine light, rubbing and washing fastness of fibers. For indigo vat used sodium hydrosulphate and sodium hidroksit were used as a redactor and for mordant dyeing applications; alum, tannic acid, tartaric acid and iron sulphate mordants were used in 3% and 5% according to the sample weight. İn total 39 samples were dyed. From the vat dyeing, mordant dyeing, direct dyeing and overdyeing methods were obtained desired color and color tones samples. Obtained colors from turmeric: yellow and brown tones; from indigo: blue tones; and from indigo with turmeric; shades of green color. Subsequently dyeing light, rubbing and washing fastness of fibers was determined. Fastness values vary according to the method, used dyestuff and mordants. The best result of fastness was obtained by the vat dyeing method with natural indigo.
Benzer Tezler
- Yün liflerinin boyanmasında kullanılan boya bitkileri, elde edilen renkler ve kaynaklarda yer alan boya reçeteleri
The Dye plants used for dyeing wool fibers, taking colors on wool fibers and dye recipes that are taken place in sources
ASLI AKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
El SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. İSMAİL ÖZTÜRK
- Yün liflerinin plazma sistemleri ile modifikasyonu
The modification of wool fiber with plasma systems
NURUL HÜDA SANA
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELİHA OKTAV BULUT
- Lazer ön işleminin yün liflerinin doğal boyalarla boyanma özelliklerine etkisi
Effect of laser pre-treatment on the properties of dyeing with natural dyes of wool fibers
EDA GÖKMEN İŞANÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiPamukkale ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN OZAN AVİNÇ
- Çeşitli kırpıntı ve artık yün liflerinin keçeleştirme yolu ile değerlendirilmesi ve elde edilen keçe mamüllerin bazı teknolojik özellikleri üzerine bir araştırma
Başlık çevirisi yok
TUBA VURAL
Doktora
Türkçe
1991
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiUludağ ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bazı bitkisel boyarmaddeler ile yün liflerinin boyanması yöntemlerinin ve haslıklarının araştırılması
Başlık çevirisi yok
TÜLAY GÜLÜMSER
Yüksek Lisans
Türkçe
1986
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiEge ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NECDET SEVENTEKİN