18 yaş üstü bireylerin göz sağlığı okuryazarlığı düzeyi ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi
Assessment of eye health literacy level and related factors over 18 years old
- Tez No: 648893
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSEREN PAMUK, DOÇ. DR. ESRA MELTEM KOÇ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Göz sağlığı, göz sağlığı okuryazarlığı, Eye health, eye health literacy
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 66
Özet
18 yaş üstü bireylerin göz sağlığı okuryazarlığı düzeyi ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi Giriş: Sağlık okuryazarlığı kavramı gün geçtikçe daha fazla ilgi görmekte ve önemi giderek artmaktadır. Yetersiz sağlık okuryazarlığı düzeyi sağlığı geliştirmenin önünde önemli bir engel teşkil etmektedir. Ayrıca yetersiz sağlık okuryazarlığı düzeyine sahip kişiler tıbbi hizmetlerden verimli bir şekilde faydalanamamaktadır. Amaç: Bu çalışmanın amacı 18 yaş üstü bireylerin, göz sağlığı hakkındaki sağlık okuryazarlığı düzeyinin belirlenmesi ve göz sağlığı okuryazarlığı düzeyi ile ilişkili faktörlerin değerlendirilmesidir. Bununla birlikte kişilerin göz sağlığı ve hastalıkları konusundaki farkındalıklarının arttırılması öngörülmektedir. Gereç ve Yöntem: Çalışma, 18 yaş üstü gönüllü bireyler üzerinde gerçekleştirildi. Çalışmaya 401 kişi dahil edildi. Katılımcılara, sosyodemografik özelliklerini belirlemek amacıyla bir anket formu ve Göz Sağlığı Okuryazarlığı Ölçeği online olarak uygulandı. Elde edilen veriler IBM Statistical Program for Social Sciences (SPSS) Statistics® v15.0 paket programı aracılığıyla analiz edildi. Bulgular: Yaş ortalamaları 37,25 ± 12,46 olarak saptanan katılımcıların, %51,4'ünün kadınlardan oluştuğu, %72,3'ünün üniversite mezunu olduğu görüldü. Katılımcıların %24,2'sinin bir kronik hastalığı, %48,4'ünün bir göz hastalığı, %7,7 sinin bir göz operasyonu öyküsü olduğu görüldü. Göz sağlığı okuryazarlığı ölçeği ortalama değeri 46,36±15,28 olarak saptandı. Göz sağlığı okuryazarlığı düzeyinin; kadınlarda, kırma kusuruna sahip olduğunu belirten bireylerde, göz sağlığı ve hastalıkları konusundaki bilgi kaynağını aile hekimi ve/veya göz doktoru olarak bildirenlerde istatiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek olduğu görüldü. Göz sağlığı okuryazarlığı düzeyi yüksek olanların yılda en az bir defa olmak üzere düzenli olarak göz doktoruna gittiği, sağlıklı beslenme ve herhangi bir göz rahatsızlığı oluştuğunda vakit kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurma davranışında bulunduğu tespit edildi. Sonuç: Göz sağlığı okuryazarlığı düzeyi arttıkça katılımcıların daha sık göz hastalıklarından korunma davranışlarında bulundukları saptanmıştır. Göz sağlığı okuryazarlığı düzeyini arttırmaya yönelik yapılacak müdahaleler kişilerin daha fazla korunma davranışında bulunarak risk faktörlerinden kaçınmasını sağlayıp göz hastalıkları prevelansını azaltabilir. Aile hekimlerinin biyopsikososyal yaklaşım modeli içerisinde göz sağlığı ve hastalıkları eğitimlerine yer vermesi göz hastalıklarının erken tanı ve tedavisini mümkün kılabilecektir. Bununla beraber aile hekimliği uzmanlık eğitimlerinde göz hastalıkları konusuna yer verilmesinin önemi görülmektedir.
Özet (Çeviri)
Introduction: The concept of health literacy is getting more attention day by day and its importance is increasing. Inadequate health literacy level is a majör obstacle to health promotion. In addition, people with insufficient health literacy level cannot benefit from medical services efficiently. Objective: The aim of this study is to determine the health literacy level of individuals over the age of 18 about eye health and to evaluate the factors associated with the level of health literacy about eye health. Materials and Methods: The study was conducted on volunteer individuals over the age of 18. 401 people were included in the study. A questionnaire form and the Eye Health Literacy Scale were applied online to the participants to determine their sociodemographic characteristics. The data obtained were analyzed using the IBM Statistical Program for Social Sciences (SPSS) Statistics® v15.0 package program. Findings: It was observed that 51,4% of the participants, whose average age was found to be 37.25±12.46, were women, and 72,3% were university graduates. It was observed that 24,2% of the participants had a chronic diseases, 48,4% had an eye diseases, and 7,7% had an eye operation history. The mean value of the eye health literacy scale was found to be 46,36±15,28. It was observed that the level of eye health literacy was statistically significantly higher in women, those who stated that they had a refractive disorder, and those who reported their source of information about eye health and diseases as family physicians and/or ophthalmologists. It was determined that those with a high level of eye health literacy go to the ophtalmologist regularly at least once a year, feed a healthy diet, and apply to a health institution immediately if any eye disorder occurs. Result: It was found that the higher the level of eye health literacy, the more often the participants had protection from eye diseases. Interventions to increase the level of eye health literacy can reduce the prevalence of eye diseases by enabling people to adopt more protective behavior and avoid risk factors. The fact that as family physicians include eye health and diseases training within the biopsychosocial approach model, it will make possible early diagnosis and treatment of eye diseases. However, it is important to include the subject of eye diseases in family medicine residency training.
Benzer Tezler
- Ankara ili bazı ilçelerindeki aile sağlığı merkezlerine başvuran 18 yaş üstü bireylerin gıda satın alma ve tüketimi konusundaki tutum ve davranışları ile sağlık algıları ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship between the attitudes and behaviors of food purchasing and consumption and the perceptions of healthy persons over 18 years old applied to family health centers in some districts of Ankara
ZEYNEP YALÇINKAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Halk SağlığıGazi ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA NUR BARAN AKSAKAL
- Birinci basamağa başvuran erişkin bireylerin karşılanmamış koruyucu sağlık hizmeti ihtiyacının belirlenmesi
Detecting unmet preventative healthcare needs of adults who apply to primary health care
SÜHEYLA ATALAY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Aile HekimliğiMarmara ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKMAN
- Trabzon halkının rekreasyon tercih etkenlerinin belirlenmesi ve rekreasyon alanı katılım engellerinin incelenmesi
Determination of recreation preference factors of Trabzon people and examination of recreational area participation barriers
HÜSEYİN KARAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk SağlığıTrabzon ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH BEKTAŞ
- Şizofreni tanılı annelerin yetişkin çocuklarında bağlanma biçimi ile psikolojik dayanıklılık ve başa çıkma tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Evaluation of the attachment style of adult children whose mothers are diagnosed with schizophrenia and its relationship with psychological resilience and coping attitudes
HANDAN YILDIZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENGİN EMREM BEŞTEPE
- 2023 Şubat Depremi sonrası Malatya ilinde yaşayan kişilerde gelişen anksiyete, post travmatik stres bozukluğu ve uyku bozukluğu sıklığının değerlendirilmesi
Evaluation of the frequency of anxiety, post traumatic stress disorder and sleep disorder in people living in Malatya province after The 2023 February Earthquake
SÜLEYMAN ALBAYRAK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile Hekimliğiİnönü ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENGİN BURAK SELÇUK