Kazak masalları üzerine bir değerlendirme
An evaluation on the tales of Kazakhstan
- Tez No: 649628
- Danışmanlar: PROF. DR. ERDOĞAN ALTINKAYNAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ardahan Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 388
Özet
Kazak folkloru ve dünyadaki etnik kimliklere mahsus halk edebiyatının en zengin ürünlerinden biri olan masal, Kazak etnik kimliği açısından XIX. yüzyılın ikinci döneminde Rus dilinde ve Ruslar tarafından yapılan çalışmalarda yerini almaya başlamıştır. O dönemlerde Kazakistan, Rusya etkisi altında olduğu için çoğu araştırmalar Rus dilinde ve Rus bilim adamları tarafından yapılmıştır. 1860 yıllarından itibaren Kazak halk edebiyatı araştırmaları yazıya geçirilmeye başlandı. Yazıya geçirilen halk edebiyatı araştırmalarıyla beraber, 1860-1880 yıllarında Ş. Valihanov, I. Altınsarin, A. Kunanbayev, V. Radloff, G. Potanin ve İ. Berezin sayesinde Kazak folklorunda önemli gelişmeler sağlanmıştır. Rus halk bilimciler tarafından yapılan ilk çalışmalarda ve araştırmalarda Kazak Halkının ve göçebe kültürün etkileri masallarda görülür. Kazak halkının ağzında yüzyıllardır değişmeden bugüne kadar saklanmış, dönüştürülmüş ve kendi yaşantılarına göre değiştirilmiş olan anlatılar, masallar, destanlar ve öyküler, Kazak halkbiliminin hazinesini teşkil etmektedir. Masallar, çocukları merhamete, adalete, iyiliğe, doğruluğa ve kendi hayatının kahramanı olmayı öğretir. Onlar masal dinleyince kendi hayaller dünyasında kendi masallarını yaratmaya başlar ve herkese iyilik yapan ideal bir tip olarak kahraman olmaya çalışırlar. Bu yüzden masallar çocukların gelişiminde önemli bir yere sahiptir. Aslında masallardan daha zengin olan bir folklor ürünü yoktur. Fakat Kazak masallarının bilimsel açıdan toplanması ve araştırılması, çeşitli teoriler bakımından incelenmesi oldukça zayıftır. Bundan ötürü tezimizde Kazak halk edebiyatındaki masallara dair Psikoanalitik kuram ele alınarak değerlendirmeye tabii tutulmak üzerine kurulmuştur. Bu tür bir çalışma Kazak masalları üzerine yapılan ilk çalışmadır ve bu açıdan da oldukça önemlidir. Çocukluğumuzdan beri dinlediğimiz ve sevdiğimiz masalların sadece sanat eseri olarak değil, anlatıldıkları sosyal çevre ve şartlarla birlikte kültürel bir değer olarak ortaya konulması şüphesiz Kazak halkına ve literatürüne, sözlü kültür ortamında bir katkı sağlayacak ve geleneği canlı olarak ifşa etmesine katkı sağlayacaktır. Çalışmamıza katkı olarak Kazak masalları hakkında yapılan bütün akademik çalışmalar eklenmiş, netice itibariyle elli tane Kazak halk masalı özenle ve türlerine göre seçilerek onların orijinal metinleri Türkiye Türkçesine aktarılıp, epizotları, arketipsel ve psikoanalitik çerçevesi incelenmiş olup bu alanda ilk olma özelliği taşımaktadır. Bu yüzden psikoanalitik alanına, Kazak halk masallarıyla ilgili olarak önemli bir katkıda bulunmayı düşündük. Tezin hazırlanış amacı da budur. Anahtar Sözcükler Folklor, Masal, Kazak Halkı, Kazak Halk Bilimi, Rusya, Arketip, Psikoanalitik
Özet (Çeviri)
In the second half of the 19th century, Kazakh folklore and one of its richest genres, namely fairy tales, began to take their place in literature in Russian language. As Kazakhstan was under the reign of Russia at that time, most researches were conducted in Russian by Russian scientists. From 1860 onwards, Kazakh folk literature products began to be recorded. The researches of folk literature in this period were conducted by Sh.Valihanov, I. Altınsarin, A. Kunanbayev, V. Radloff, G. Potanin and İ. Berezin, and significant improvements were made in Kazakh folklore. In the early studies and researches carried out by Russian folk scientists, the effects of the nomadic culture of the Kazakh people can be observed in fairy tales. The narratives, fairy tales, epics and stories preserved, transformed and changed in accordance with Kazakh people's culture and beliefs, have survived in the words of Kazakh people for centuries unchangedly, and they constitute the treasure of Kazakh folklore. Fairy tales lead children to become merciful, just, good, and truthful and so they learn how to become the heroes of their own lives. When they listen to fairy tales, they begin to create their own fairy tales, develop the faculty of fictional creativity, and by this way they turn into heroes who try to help others in an idealistic way. Therefore, fairy tales play an important role in the character development of children. In fact, there is no folklore product that is richer than fairy tales, and the tales have an important place in the tradition of Kazakh tales compared to those in other countries However, the scientific compilation and research on Kazakh tales is very weak. Therefore, in our thesis, an evaluation was made about the tales in Kazakh folk literature. The aim of this study is to present tales that we have listened to and loved since childhood, not only as a work of art, but also as a cultural value with the social environment and conditions in which they are told. Our study is based on archetypal and psychoanalytic framework and is the first in this field. The research and analysis of fairy tales, which we have listened and loved since our chidhood periodnot only as works of art, but as products narrated in a social environment, will make significant contribution to folk literature tradition in Kazakh literature and the people there, and it will be possible to keep the tradition alive. All the academic studies on Kazakh fairy tales are included in our study, and a total of fifty Kazakh fairy tales are distinguished, classified and recorded in their original versions. They are translated into Turkey Turkish with a view to their genres and analysed according to their episodic structures, arhetypal contents and psychoanalytic features, which is the first study on them in this regard. The main aim in this study is the compilation, analysis and translation of Kazakh fairy tales. Keywords Folklore, Tale, Kazakh People, Kazakh Folklore, Russia, Archetype, Psychoanalysis
Benzer Tezler
- Kemal Özer'in çocuk kitapları üzerine bir inceleme
A review on Kemal Özer's children books
EMEL CANPOLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLEK CERAN
- Kazak halk edebiyatı metni esasında Kazakçada isim
Cossack folk literature nouns in Cossack's language based on Ertegiler text
GAMZE SAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜZİN TURAL
- Design of a new laminar soil container and its numerical verification for SSI and liquefaction tests
Yeni bir laminer zemin konteynerinin tasarımı ve SSI ve sıvılaşma testleri için sayısal doğrulaması
OMID BAGHERI
Doktora
İngilizce
2024
Deprem Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESRA ECE BAYAT
- Masallarla eğitsel robotik kodlama etkinliklerinin okul öncesi öğrencilerinin 21. yüzyıl becerileri ve bilimsel süreç becerileri üzerine etkisi
The effect of educational robotics coding activities with fairy tales on 21st century skills and scientific process skills of preschool students
SILA KOÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAmasya ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RECEP ÇAKIR
- An investigation on risk analysis methods to be used for the prevention of major industrial accidents
Büyük endüstriyel kazaların önlenmesi için kullanılan risk analiz yöntemleri üzerine bir inceleme
ASADULLA KHALILOV
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Kimya Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HİKMET İSKENDER