Abdülmecîd-i Sivâsî Dîvânı'nda tasavvuf terminolojisinin işlevsel sözlüğü
A functional dictionary of the sufi terminology in the Divan of Abdulmecid Sivasi
- Tez No: 653588
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ OMNEYA NABIL MUHAMMAD AYAD IBRAHIM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Tarih, Türk Dili ve Edebiyatı, Religion, History, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
- Enstitü: Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 349
Özet
Bu çalışma, Türk tasavvuf tarihine dinî ve fikrî olarak tesir etmiş önemli şahsiyetlerden biri olan Abdülmecîd-i Sivâsî'nin Dîvân'ının tasavvuf terminolojisi merkezinde incelenmesi üzerinedir. Abdülmecîd-i Sivâsî, yaşadığı dönem olan XVI. yüzyılın sonu ve XVII. yüzyılın ilk yarısında hem verdiği eserler hem de devrinde gerçekleşen tekke-medrese tartışmalarına doğrudan katılımı yönüyle kayda değer tarihî bir kimliğe sahiptir. Bu sözlük ile tasavvuf tarihi, kültürü ve sanatı açısından önemli addedilen bir çalışmanın sunulması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda öncelikle Abdülmecîd-i Sivâsî'nin hayatı ve eserleri ile ilgili tezler, makaleler ve kitaplar tespit edilip notlar alınmış, İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM)'nde bu konu üzerinde araştırmalar yapılmıştır. Daha sonra Abdülmecîd-i Sivâsî'nin söz konusu eserindeki dinî ve tasavvufî kavramlar, Alper Ay tarafından hazırlanmış olan yüksek lisans tezinde yer alan metin esas alınarak tespit edilmiş, bunlar alfabetik sıraya göre taksim edilerek sözlük ve tasavvufî anlamları verilmiş, hangi dile âit oldukları ve sıklık sayıları belirtilmiş, ilgili beyitler sıralanmıştır. Çalışmadaki amacımız sûfi şairlere dair bir sözlük oluşturarak tasavvuf literatürüne katkıda bulunmaktır. Dîvân'da tespit ettiğimiz 491 kelime ağırlıklı olarak Arapça diline aittir. Âyet, hadîs ve dua örnekleri ile beraber bu örneklere yakın sayıda peygamber ve sûfî isimleri tespit edilmiş ve bunların tümü tablolaştırılmıştır.
Özet (Çeviri)
This thesis focuses on the glossary of sufi terms in the divan of Abdülmecîd-i Sivâsî, who is one of the most significant figures in the history of Turkish sufism with his profound influence both theologically and intellectually. Abdülmecîd-i Sivâsî is a remarkable historical character with regards to both his works and his direct contribution to the arguments on dervish lodge-madrasah that took place in his time which is between the final half of the 16th century and the first half of the 17th century. With this glossary, it is aimed to present an important study regarding the history, art and culture of sufism. For that purpose, the dissertations, articles and books related to Abdülmecîd-i Sivâsî's life and his works were determined, notes were taken and broader research was made in the library of the Centre of Islamic Studies (ISAM). The religious and sufi terms in Abdülmecîd-i Sivâsî's work were determined based on the text of Alper Ay's postgraduate dissertations, then they were listed in alphabetical order. Lexical and sufi meanings of the terms were given along with the information on what language they belong to, and also the frequency of the words is presented together with related verses. Some verses, hadiths and prayers in the divan text were added to our dissertation through tables. Consequently, this study aims to prepare a sufi dictionary for making a contribution to the sufi literature in general terms. Most of the 491 words selected from divan for the glossary comes from Arabic. Verses, hadiths, prayers and almost the same amount of prophets' and sufis' names were determined and presented through tables.
Benzer Tezler
- Kemâl-i Ümmî Dîvânı'nda tasavvuf terminolojisinin işlevsel sözlüğü
A functional dictionary of the sufi terminology in the Divan of Kemâl-i Ümmî
GÖRKEM SÜRÜCÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıÜsküdar ÜniversitesiTasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE YENİTERZİ
- Cemâlî-i Uşşâkî Dîvânı'nda tasavvuf terminolojisinin işlevsel sözlüğü
A functional dictionary of the sufi terminology in the Divan of Cemâlî-i Uşşâkî
ARZU GÖKÇE
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimÜsküdar ÜniversitesiTasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE YENİTERZİ
- Hasan Sezâyî-i Gülşenî Dîvânı'nda tasavvuf terminolojisinin işlevsel sözlüğü
A concept dictionary of the sufi terminology in the Diwan of Hasan Sezâyî-i Gülşenî
IŞIL ŞİMŞEK ÖRNEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinÜsküdar ÜniversitesiTasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE YENİTERZİ
- Hoca-Zâde Ahmed Kâmil Efendi ve dîvân'ı (İnceleme-metin)
Hoca-Zâde Ahmed Kâmil Efendi and his divan (Examination-text)
ÖMER SUAT İNAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULMECİT İSLAMOĞLU
- Abdülmecid Sivasi Divanı (İnceleme-metin)
The divan of Abdülmeci̇d Si̇vasi̇ (Rewi̇ev-text)
ALPER AY
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıCumhuriyet Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİM YILDIZ