Abbâsî edebiyatında câriyeler ve etkileri
Women slaves and their influence on Arabic poetry in al-Abassi
- Tez No: 653854
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BETÜL CAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Arapça
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Doğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Arap Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 181
Özet
“Abbâsî Edebiyatında Câriyeler ve Etkileri”başlıklı bu araştırmada; câriyelerin, genel olarak Abbâsî saraylarında ve evlerinde nasıl önemli bir yer bulmayı başardıkları ve birçok büyük şairin ortaya çıktığı bir zamanda toplum, şiir ve Abbâsî edebiyatı üzerindeki etkileri ele alınmıştır. Araştırmanın girişinde; çalışmanın öneminden ve bu konuda daha önce yapılmış çalışmaların varlığına karşın, söz konusu araştırmayı yapmaya iten sebepler ve bu çalışmayı diğerlerinden ayıran özelliklere yer verilmiştir. Giriş kısmında İslâmiyet öncesi (Cahiliye Dönemi) câriyeler ve onların edinilme sebeplerinin yanı sıra, câriyelerin iki farklı türü olan“han câriyesi”ve“efendi câriyesi”nden bahsedilmiştir. Daha sonra ise İslâmî dönemde câriyelerin yerine, onları korumak için çıkarılan kanunlara ve İslâm'ın esir konusuna bakışına değinilmiştir. Üç bölümden oluşan bu araştırmanın ilk bölümünde; edebî sözlüklerdeki mevcut câriye kavramı, câriyeler ile özgür kadın arasındaki anlamsal farklardan bahsedilmiştir. Ayrıca, hanlarda hizmet eden basit câriyeler ile pazarlarda daha yüksek fiyatlara satılan ve halifelerin saraylarda hizmet eden, edebiyat ve musikî ile ilgilenen câriyeler arasındaki farklılıklara değinilmiştir. Bunlara ilaveten Bağdat ve Kufe'deki köle pazarları, o zamanki câriyelerin en önemli rolleri hakkında, tüm dünyadan getirilen köle türlerini ve her birinin getirildiği ülkelerine göre özellikleri de anlatılmıştır. Söz konusu kölelerin bazıları pasif olarak nitelendirilirken; bazıları da çok aktifti ve çoğu zaman efendileriyle evleniyorlardı. Ibn Ramin, el-Karatisi ve Zerik hanları gibi dönemin en ünlü eğlence mekânları, kölelerin durumları ve şairlerin söz konusu hanları ziyaret etmeleri üzerindeki etkisinin yanı sıra söz konusu hanların sahipleri, insanları kendilerine çekmek için birbirleriyle rekabet ediyorlardı. Son olarak bu bölümde köle kadın ile özgür kadınları birbirinden ayıran en ünlü süsleme ve giysilerden bahsedilmiştir. İkinci bölümde ise; güzel sesleriyle ün kazanan ve“el- Kıyân”olarak adlandırılan kadın köleler hakkında bilgi verilmiştir. Önde gelen şair câriyeler, halifelerin ve şairlerin kalbindeki yerlerine ve halife saraylarında nazmedilen en ünlü şiir beyitlerine değinilmiştir. Ayrıca bu bölümde dönemin en ünlü şairlerin câriyeleri ile yaşadıkları aşktan bahsedilmiştir. Söz konusu şairler arasında Ebu Nuvâs ile Cinan, Ebû'l-Atâhiyye ile Utbe, Beşşar bin Burd ile köle sevgilisi Abde, Abbas ile Fevz gibi isimler yer almaktadır. Daha sonra genel olarak câriyelerin Abbâsî yaşamına etkisi hakkında bilgiler sunulmuştur. Üçüncü ve son bölümde ise; câriyelerin öne çıktığı methiye ve gazel gibi en gözde şiir türlerinden bahsedilmiştir. Zira câriyelerin gazel, vefâ, mersiye, methiye gibi konular üzerine okudukları içten ve kederli şiir mısraları, onları satın alan kişiler üzerinde büyük bir etkiye sahip olmuştur. Ayrıca Râbiatu'l-Adeviyye örneğinde olduğu gibi câriyeler, okudukları şiirlere zühd ve tasavvuf gibi konuları da yansıtmışlardır. Araştırmanın sonunda ise; Abbâsî dönemindeki câriye ve kölelerin edebiyat tarihleri hakkında ulaşılan sonuçlara yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
This research explores the topic of“Female slaves and their impact on Abbasid literature”and how the female slave managed to find for herself a prominent place in the Abbasid palaces and houses in general. It also discusses the impact they left on society, poetry and Abbasid literature at a time when many great poets emerged and excelled. The introduction explains the importance of this research and the reasons that led to its selection, despite previous studies on the same subject. In the preface, there are discussions about the life of the female slaves in the pre-Islamic era, the reasons that brought them into existence, and the difference between tavern's slave girls and master's slave girls. Then there were also discussions about the slave girls and her position in Islam, the guarantees and laws that were legislated to protect them, and the attitude of Islam towards the female slaves. The first chapter includes discussions about the female slaves and its meanings in literary dictionaries, the semantic difference between the female slaves and the free women, and the difference between the songstress specialized in singing who lives in tavern and palaces, the one who is specialized in poetry and literature and the one who is specialized in providing services in palaces and houses. In addition, the researcher discusses female slaves' life in the Abbasid community such as learning about the arts of poetry and training in singing which increased their prices in the markets and gave the owner of these slaves a lot of money. It also searches the slave markets that were in Baghdad and Kufa, and the most important roles which songstress played at that time. The researcher elaborates on the types of female slaves that are brought from all countries, and the characteristics of each female slave in relation to her country of origin. Some of them were characterized by laziness, the others were hardworking, energetic and good for marriage. It also mentions the most famous houses of the female slaves at that time, such as the house of Ibn Ramin, Al-Qarawati, and Dar Zureik, and the effect of these houses on poets who were repeatedly visiting them, in addition to the competition between the owners of these houses to attract people to visit them. Finally, the researcher concludes the first chapter by talking about costume and make up which distinguish the slave girls from the free women. The second chapter deals with the most prominent songstresses who were famous for their beautiful voices such as Motiyem, Bathel, and Denanyer, and the researcher reports their stories from the literary sources in that era. So, these songstresses are among the most famous voices that emerged in the Abbasid era. It mentions the most prominent female slave poets, and how important they are for the caliphs and poets. In their biographies, the researcher includes the most famous poetic verses that we written in the palaces of the caliphate and other places. It also mentions the most prominent poets whose names are associated with female slaves, such as Abu Nawas and Jinan, Abu al-Atiyah and Otba, Bashar and his beloved slave Abdeh, Al Abbas and Fouz. Then the second chapter was concluded by talking about the effect of the female slaves on Abbasid life in general. The third chapter deals with the most prominent poetic purposes in which the female slaves excelled such as flirtation and praise due to the seductive nature of the female slaves and their attempts to attract the heart of people so they are enthusiastic to buy them, or due to sincere affection towards a person they truly loved. The loyalty and lament that brings out a sincere affection which indicates the mourning of the female slave of the lamentable person, in addition to the admonition and the apology. Furthermore, the female slaves reached the degree of asceticism and mysticism in their poetic purposes as we will see with the female slave Rabia Al Adwya. At the end of the research, the most important results that were reached through this study about female slaves and their literary history in the Abbasid era are collected.
Benzer Tezler
- Klasik Arap edebiyatında nükte derleyiciliğinin ilk sistematik örneği: el-Ecvibetü'l-Müskite
The first systematic example of anecdote compilation in classical Arabic literature: al-Ajwibatu'l-Mosketah
MUHAMMED FARUK ÇAKIR
Doktora
Türkçe
2023
Doğu Dilleri ve EdebiyatıBursa Uludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENER ŞAHİN
- الترف والزهد في أدب العصر العباسي -دراسة مقارنه
Abbasi dönemi edebiyatında lüks ve çilecilik karşılaştırıldığında çalışması
MERYEM ABDULİLAH FERZAD
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MOHAMMAD NADER ALİ
- شعراء قبيلة بني تغلب في العصرين الأموي والعباسيشخصياتهم الأدبية ودراسة أشعارهم
Emevi ve Abbasi dönemlerinde Benî Tağlib şairlerinin edebi kişilikleri ve şiirlerinin tahlili
RAMADAN ALİ
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DilbilimŞırnak ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAŞAR ACAT
- Abbasi dönemi Arap edebiyatında Zındıklık (H.133-442/M.750-1050)
Zindaqa at Abbaid period in Arabic literature (H.133-442/M.750-1050)
MUHAMMET HEKİMOĞLU
Doktora
Türkçe
2006
Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. RAHMİ ER
- Ebu'l-'Alâ el-Ma'arrî'nin Luzûmiyyât'ında toplum,aile ve din
The society, family and religion in Abu'l-'Alâ el-Ma'arrî's Luzûmiyyât
OSMAN DÜZGÜN
Doktora
Türkçe
2011
DinAnkara ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. FARUK TOPRAK