Mülteci ve sığınmacılarla çalışan meslek elemanlarında depresyon düzeyi, stres ve tükenmişlik belirtilerinin psikososyal risk faktörlerinin incelenmesi
Investigation of psychosocial risk factors for depression level, stress and burnout symptoms in personnel working with refugees and asylum seekers
- Tez No: 655574
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEDAT İŞIKLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Bu çalışmada, mülteci ve sığınmacılarla çalışan ve meslekleri gereği travmatik yaşam öyküleri dinleyen meslek elemanlarında ikincil travmatik stres, depresyon ve tükenmişlik belirtilerinin incelenmesi amaçlanmış olup, katılımcıların demografik özelliklerinin yordama etkisi istatistiki olarak kontrol edildikten sonra duygusal emek ve mağdurla özdeşim düzeylerinin yordayıcı etkisine bakılmıştır. Araştırma için 190 kadın (%66.7), 95 erkek (%33.3) olmak üzere 20-44 (Ort=28.3, ss=4.05) yaş aralığında 285 katılımcıdan veri toplanmıştır. Veri toplamak amacıyla Demografik Bilgi Formu, Travma Sonrası Stres Tanı Ölçeği-Bölüm 1, Mağdurla Özdeşim Anketi, İkincil Travmatik Stres Ölçeği, Beck Depresyon Envanteri, Maslach Tükenmişlik Ölçeği ve Duygusal Emek Ölçeği uygulanmıştır. Araştırmada kullanılan değişkenlerin birbiri ile ilişkisini incelemek amacıyla Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı Analizi yürütülmüş olup bağımlı değişkenlerin cinsiyet ve mesleki pozisyona göre farklılaşıp farklılaşmadığını test edebilmek amacıyla İki Yönlü Çok Değişkenli Varyans Analizi (MANOVA) yapılmıştır. İkincil travmatik stres, depresyon ve tükenmişlik düzeylerini anlamlı olarak yordayan değişkenleri incelemek amacıyla bir dizi Çoklu Hiyerarşik Regresyon Analizi yürütülmüştür. Bulgulara göre, kadınların erkeklere göre yüksek düzeyde depresyon ve ikincil travmatik stres belirtisi gösterdiği; erkeklerin ise daha yüksek düzeyde duygusal emek alt boyutlarından sahte duygular ve gizlenen duygular sergilediği sonucuna ulaşılmıştır. Mesleki pozisyona göre ise bağımlı değişken düzeylerinin farklılaşmadığı bulunmuştur. İkincil travmatik stres genel belirti düzeyi ile istemsiz etkilenmeler ve kaçınma alt boyut puanlarını mağdurla özdeşim ve sahte duygular düzeyinin istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yordadığı görülmüştür. İkincil travmatik stres aşırı uyarılmışlık alt boyut puanını ise sadece duygusal emek gizlenen duygular düzeyinin yordadığı saptanmıştır. Depresyon belirti düzeyini ise sadece duygusal emek alt boyutlarından sahte duygular düzeyinin yordadığı görülmüştür. Aynı şekilde, duygusal emek düzeylerinin farklı şekillerde tükenmişlik alt boyut puanları üzerinde anlamlı etkisinin olduğu bulunmuştur. Elde edilen bu bulgular, alanyazında yürütülen diğer çalışmalar da göz önünde bulundurularak tartışılmıştır. Anahtar Sözcükler İkincil Travmatik Stres, Depresyon, Tükenmişlik, Mağdurla Özdeşim, Duygusal Emek
Özet (Çeviri)
In this study, it was aimed to investigate the predictive effect of emotional labor and identification with the victim on the symptoms of secondary traumatic stres, depression and burnout in professionals who work with refugees and asylum seekers and listen traumatic life stories as a job requirements. The sample consisted of 285 personnels in the age range of 20 and 44, including 190 women (66.7%) and 95 men (33.3%). Demografic Information Form, Post Traumatic Stres Diagnosis Scale (1st Chapter), Secondary Traumatic Stress Scale, Identification with the Victim Questionnaire, Beck Depression Inventory, Maslach Burnout Scale and Emotional Labor Scale were administered to the participants. In order to examine the relationship of variables with each other, Pearson's Product-Moment Correlation Coefficient Analysis was conducted. Also, gender and occupational position differences on the dependent variables were tested by Two-Way Analysis of Variance (MANOVA). Moreover, Multiple Hierarchical Regression Analysis was conducted to examine the variables that significantly predicted secondary traumatic stress, depression and burnout levels. According to the findings, women showed higher levels of depression and secondary traumatic stress symptoms compared to men, and men displayed higher levels of false feelings and hidden emotions, which are the sub-dimensions of emotional labor, than women. It was found that the dependent variable levels did not differ based on occupational position. It was revealed that identification with the victim and some subscales of emotional labor have a predictive value on the secondary traumatic stres general symtom level and most of its subscales. It was also found that, identification with the victim didn't predict depression and burnout subscales. It was revealed that some subscales of the emotional labor have a significant effect on depression and burnout subscales in different ways. These findings have been discussed in the scope of the literature. Keywords Secondary Traumatic Stress, Depression, Burnout, Identification with the Victim, Emotional Labor
Benzer Tezler
- Travma mağduru mülteci ve sığınmacılarla çalışan meslek elemanlarının ruhsal sorunları üzerine karşılaştırma gruplu bir değerlendirme çalışması
A controlled study of psychological reactions to working with traumatized asylum-seekers and refugees
İPEK TURGUT
- Intergenerational experiences of humanitarian aid workers in Turkey: A contextual perspective
Türkiye'deki insani yardım çalışanlarının kuşaklararası deneyimleri: Bağlamsal bir yaklaşım
NAZLI DENİZ ATALAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Psikolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYTEN ZARA
- Mülteci/sığınmacılarla çalışan profesyonellerde adil dünya inancının ikincil travmatik stres üzerine etkisi: Psikolojik dayanıklılığın aracı rolü
The effect of just world belief on secondary traumatic stress in professionals working with refugees/asylum seekers: The mediatıng role of psychological resilience
ÖZGE DABLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ITIR TARI CÖMERT
- Sosyal hizmet uzmanı bakış açısı ile Türkiye'de mültecilere ve sığınmacılara yönelik sosyal hizmet müdahalesi
Social work intervention to refugees and asylum seekers with the social worker's perspective in Turkey
BİLGE DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sosyal HizmetlerCelal Bayar ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLTEN UÇAN
- Hatay, Şanlıurfa, Gaziantep ve İzmir illerinde göçmen, mülteci ve sığınmacılara birinci basamak sağlık hizmeti sunan sağlık çalışanlarının hizmet sunumuna yönelik görüşleri ve tükenmişlik durumlarının değerlendirilmesi
The perceptions of health professionals serving in primary healthcare centers about healthcare provision, and the level of burnout among them
NURTAÇ KAVUKCU
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Halk SağlığıHacettepe ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KERİM HAKAN ALTINTAŞ