Anonim ortaklıklar hukukunda pay satış sözleşmeleri ekseninde satıcının beyan ve tekeffülleri
Representation and warranties of the seller within the scope of share purchase agreements under joint stock companies law
- Tez No: 656959
- Danışmanlar: PROF. DR. TOLGA AYOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Galatasaray Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 322
Özet
Doktora tezimizin konusunu anonim şirket paylarının satışında, satıcı tarafından verilen beyan ve tekeffüller oluşturmaktadır. Pay satış sözleşmeleri herhangi bir kanunda düzenleme altına alınmamıştır. Türk Ticaret Kanunu (“TTK”) ise anonim şirketler hukuku hükümlerinde tasarruf işlemi niteliğindeki pay devrine yönelik hükümler sevk etmekle yetinmekte, borçlandırıcı işleme yönelik bir hüküm içermemektedir. Bu çerçevede, öncelikle pay satış sözleşmesinin unsurlarını, taraflarını, hukuki niteliğini, şeklini, bu sözleşmelere uygulanacak hükümleri, tarafların hak ve borçlarını, bu sözleşmenin ticari iş ve ticari dava karşısındaki durumunu ve bu sözleşmelere uygulanacak hukuku belirlemek de gerekmektedir. Daha sonrasında ise pay satış sözleşmeleri ekseninde beyan ve tekeffüllere ilişkin değerlendirme yapılması daha sağlıklı olacaktır. Pay satış sözleşmesinin esaslı unsurları pay, bedel ve anlaşmadır. Pay, pay satış sözleşmesinin konusunu yani satılanı oluşturmaktadır. Pay, anonim şirketler hukukunda farklı anlamlarda kullanılmakla birlikte, pay satış sözleşmeleri kapsamında hakların ve borçların kaynağı olarak sözleşmenin konusunu / satılanı oluşturmaktadır. Bu nedenle, taraflar payları satışa konu şirketteki ortaklık haklarını satışa konu yapmaktadır. Satışa konu payların senede bağlanması da ulaştığımız bu sonucu değiştirmeyecektir. Zira, bu durumda dahi tarafların pay satış sözleşmesiyle arzu ettikleri ortaklık hakkının devrini sağlamaktan ibarettir. Pay bedelleri sözleşme özgürlüğü içerisinde taraflarca serbestçe belirlenecektir. Bu çerçevede tarafların, şirket değerleme yöntemlerini sözleşmede belirlemeleri önem arz etmektedir. Pay bedelleriyle bağlantılı olarak kullanılan çeşitli mekanizmalar bulunmaktadır. Bu mekanizmalardan başında due diligence gelmektedir. Due diligence payları satışa konu şirketin incelenme sürecini ifade eder. Due diligence sürecinin ana hedefleri, payları satışa konu şirketin zayıf ve güçlü yönlerini tespit etmek, pay satış sözleşmesi ekseninde beyan ve tekeffüllerin hazırlanması için gerekli altyapıyı sağlamak, satış fiyatının belirlenmesi için gerekli bilgi ve belgeleri toplamaktır. Due diligence kapsamında inceleme, hukuki, vergisel, finansal, çevresel gibi alanlarda yürütülmektedir. Bu tez kapsamında savunulan görüş çerçevesinde, ayıp nedeniyle sorumluluk hükümleri satış konusuyla yani pay satış sözleşmeleri açısından ortaklık hakkıyla sınırlı olarak uygulanacağı için şirket malvarlığı açısından alıcının due diligence sürecini detaylı bir şekilde yürütmesinde fayda vardır. Due diligence sürecinin sonucunda elde edilen bilgi ve belgeler beyan ve tekeffüllerin kapsamının belirlenmesinde en önemli etken olacaktır. Zira alıcı bu süreçte meydana gelmesi olası riskleri esas alarak satıcıdan beyan ve tekeffülde bulunmasını talep edecektir. Due diligence ile birlikte, fiyat ayarlama mekanizması, fiyatın şirketin performansına göre belirleneceği yönündeki klozlar ve escrow sözleşmesi de pay bedelleriyle bağlantılı diğer sözleşmesel düzenlemelerdir. Pay satışı hukuki niteliği itibariyle satış sözleşmesi özelliği gösterir. Tarafların edimleri payların mülkiyetini devretme ve pay bedellerini ödeme borcu olup, sözleşme tam iki tarafa borç yükleyen bir sözleşme (sinallagmatik) niteliğindedir. Ani ifalı bir sözleşmedir. Edimin içeriği bakımından yapılan ayrım kapsamında verme edimini içermektedir. Pay satış sözleşmesi rızai bir sözleşmedir. Sözleşme için yasalarda herhangi bir geçerlilik şekli öngörülmemiştir. İspat açısından sözleşmenin yazılı olarak yapılması ileride meydana gelecek uyuşmazlıkları önleme adına önemlidir. Pay satışı Türk Borçlar Kanunu (“TBK”) kapsamında yer alan taşınır hükümlerine tabidir. Doktrinde kabul gören ağırlıktaki görüş ve Yargıtay uygulaması da bu yöndedir. Kanunun taşınır satışına ilişkin hükümleri maddi (cismani) varlığa sahip malvarlığı unsurlarının satışı esas alınarak sevk edilmiştir. Pay satış sözleşmesinin konusu ise maddi varlığa sahip olmayan ortaklık hakkıdır. Bu nedenle, taşınır hükümlerinin pay satış sözleşmesine uygulanması sırasında süzgeçten geçirilip, bu hükümlerin sözleşmenin niteliğine uygun düşüp düşmediği yönünde bir değerlendirme yapıldıktan sonra uygulanmasına karar verilmelidir. Ticari satış ve adi satış ayrımı kapsamında pay satış sözleşmelerinin kural olarak adi satış hükümlerine tabi oldukları kabul edilmelidir. Ancak, alıcının satışa konu payları tekrar satmak üzere edinmesi halinde ise artık ticari satışın söz konusu olacağı sonucuna ulaşılmalıdır. Satıcının asli borcu satışa konu payların mülkiyetini devretmek iken alıcının asli borcu ise pay bedelini ödeme borcudur. Pay satış sözleşmesinin ticari işe vücut vereceği kabul edilmelidir. Bu sonuca, tasarruf işlemi niteliğindeki pay devrinin TTK'da düzenlendiğini ve ticari işe yönelik kanun hükmünün geniş yorumlanmasıyla birlikte pay satış sözleşmelerini de kapsayacağı çözümüyle ulaşılabilir. Aynı doğrultuda yapılacak bir yorum faaliyeti çerçevesinde pay satış sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıkların ticari davaya konu olacağı sonucuna ulaşılmalıdır. Pay satış sözleşmesine uygulanacak hukuku taraflar serbestçe belirleyebilecektir. Taraflar arasında bu yönde bir hukuk seçimi varsa, seçilen hukuk uygulama alanı bulacaktır. Ancak hukuk seçiminin bulunmaması halinde ise payları satışa konu şirketin tabi olduğu hukukun uygulama alanı bulması gerekmektedir. Tezimizin kilit noktasını TBK'da düzenlenen ayıp nedeniyle sorumluluk hükümlerinin pay satış sözleşmeleri açısından uygulama alanı bulup bulmayacağı konusu oluşturmaktadır. Ayıptan doğan sorumluluk hükümlerinin pay satış sözleşmeleri kapsamında, payları satışa konu şirketin malvarlığı açısından da uygulanması eğiliminin doktrinde baskın olduğu görülmektedir. Baskın görüş, şirketin çoğunluğu oluşturan paylarının devredilmesi halinde bunun aynı zamanda şirketin sahibi olduğu ticari işletmesinin de devri anlamı taşıyacağını dolayısıyla, işletmedeki ayıplar nedeniyle TBK'da satış sözleşmesi hükümlerinde yer alan ayıp hükümlerinin uygulama alanı bulabileceğini savunmaktadır. Azınlıktaki görüş ise, pay satış sözleşmesinin konusunu payları satışa konu şirketin malvarlığının olmadığı, satılanın ortaklık hakkı olduğu gerekçesiyle ayıp hükümlerinin şirketin malvarlığı açısından uygulama alanı bulmayacağını, yalnızca satışa konu paylarla sınırlı olarak uygulanabileceğini savunmaktadır. Yargıtay uygulaması da azınlık görüşü doğrultusunda, şirket malvarlığı açısından ayıp hükümlerinin uygulanmaması yönündedir. İsviçre Federal Mahkemesi de pay satış sözleşmesinin konusunu payların oluşturduğunu belirtip, şirketin malvarlığının bu sözleşme dışında kalması nedeniyle ayıp nedeniyle sorumluluk hükümlerinin şirket malvarlığı açısından uygulama alanı bulmayacağı yönünde karar vermiştir. İsviçre ve Alman doktrinde ağırlıktaki görüş, şirketin malvarlığında yer alan işletmesi üzerinde kontrolü sağlayacak oranda pay satışının söz konusu olduğu durumlarda ayıptan doğan yasal sorumluluk hükümlerinin uygulanması gerektiği yönündedir. İngiliz hukukunda, alıcı sakınsın ilkesi (“caveat emptor”) kapsamında, pay satış sözleşmesi kapsamında alıcıdan, meydana gelebilecek risklere karşı kendini hukuken beyan ve tekeffüllerle koruma altına alması beklenir. Bu tez kapsamında savunduğumuz görüş ekseninde, ayıp hükümlerinin pay satış sözleşmeleri açısından uygulanması noktasında bir ayrım yapılarak sonuca ulaşılmaya çalışılmalıdır. Pay satış sözleşmesinin konusu olan pay / ortaklık hakkı ve pay satışa konu şirketin malvarlığı üzerindeki ayıp, eksiklik ve yükümlülükler açısından TBK'nın ayıp nedeniyle sorumluluk hükümleri uygulanabilirliğini ayrı ayrı değerlendirmek gerekecektir. İlk olarak, pay / ortaklık hakkı satışı taşınır satışı hükmünde olduğu için, taşınırların satışında ayıp nedeniyle sorumluluk hükümleri niteliğine uygun düştüğü ölçüde uygulama alanı bulabilecektir. İkinci olarak, pay satış sözleşmesi ekseninde, payları satışa konu şirketin malvarlığı üzerindeki ayıp ve eksiklikler için ayıp nedeniyle sorumluluk hükümleri uygulama alanı bulmayacaktır. Zira, pay satış sözleşmesinin konusu şirket malvarlığı değil, satıcının payları satışa konu şirkete karşı sahip olduğu ortaklık hakkıdır. Anonim şirketler yasa gereği tüzel kişiliğe sahip olup, hak ve fiili ehliyetine sahiptir. Dolayısıyla, anonim şirketin pay sahiplerinden bağımsız bir malvarlığı vardır. Ayıp hükümlerinin şirket malvarlığı içinde uygulanmasını savunmak, şirket tüzelkişiliğini yok saymak anlamına gelecektir. Ayrıca TBK'da düzenlenen ayıp dolayısıyla sorumluluk hükümleri emredici karakter taşımamakta, taraflarca aksi kararlaştırılabilmektedir. Ayıp hükümlerinde öngörülen kısa zamanaşımı süresi ile bildirim ve inceleme külfetleri alıcı için hak kaybına sebep olabilmektedir. Zira, birçok durumda, payları satışa konu şirket kanunda düzenlenen 2 yıllık süreden sonra riske maruz kalabilmektedir. Özellikle petro-kimya, madencilik, tarım, ilaç gibi sektörlerde yer alan şirketin faaliyetlerinin çevreye ve insan sağlığına zararlarının anlaşılabilmesi için 2 yıldan daha uzun bir süreye ihtiyaç duyulmaktadır. Tüm bu sebeplerden dolayı, TBK'da öngörülen ayıp sebebiyle sorumluluk hükümlerinin pay satış sözleşmeleri çerçevesinde, payları satışa konu şirketin malvarlığı üzerinde bulunan ayıp ve eksiklikler için uygulama alanı bulmaması gerektiği kanaatindeyiz. Dolayısıyla, tarafların ayıp hükümlerinin uygulanıp uygulanmaması veya uygulanacaksa da ne ölçüde uygulanacağı yönündeki belirsizlikleri ortadan kaldırmak için pay satış sözleşmelerinde beyan ve tekeffül düzenlemelerine yer vermelerinde yarar vardır. Beyan ve tekeffül uygulamasının kökeni Anglo-sakson hukukudur. Amacı, due diligence sürecinde alıcının tarafından tespit edilen risklerin satıcı tarafından teminat altına alınmasını sağlamaktır. Ayrıca, beyan ve tekeffüller kapsamına alınan risklerin gerçekleşmesi halinde sözleşmede yer alan tazminat hükümleri çerçevesinde, alıcı aleyhine bozulan dengenin yeniden sağlanması da önemlidir. Bu şekilde pay bedellerinin adil kalması sağlama amacına sahiptir. Hukuki niteliği itibariyle, saf (yöneltmeyi amaçlayan) garanti taahhüdü özelliği gösterir. Pay satış sözleşmesinin sona ermesi beyan ve tekeffüllere de sirayet ederek, onların da sona ermesi sonucunu doğurur. Beyan ve tekeffüllerin kapsamı ve sınırlandırılması, sözleşme özgürlüğü çerçevesinde taraf iradeleri doğrultusunda kararlaştıracaktır. Hukuki niteliği itibariyle saf garanti taahhüdü özelliği gösteren beyan ve tekeffüller, sui generis bir sözleşmedir. Bu açıdan sui generis sözleşmelere uygulanacak hükümlere tabidir. Beyan ve tekeffüllerin gerçeği yansıtmaması halinde irade sakatlıkları hallerinde hata ve hile hükümleri de şartları varsa devreye girebilecektir. Beyan ve tekeffüller kapsamında satıcının asli borcu olan tazminat ödeme borcu, riskin gerçekleşmesiyle muaccel hale gelecektir. Bu çerçevede üç temel süreden bahsetmek mümkündür. Bunlardan ilki, riskin gerçekleştiğini bildirim süresi (notice period); ikincisi, riski taşıma süresi (survival period) ve üçüncüsü ise zamanaşımıdır (limitation). Risk, payları satışa konu şirketin malvarlığı üzerinde bir bakıma alıcının hakimiyet sahasında gerçekleşeceği için, alıcının riskin gerçekleştiğini satıcıya bildirim külfeti altında olduğu kabul edilmelidir. Kural olarak, riskin gerçekleşmesine bağlı olarak satıcının beyan ve tekeffüller kapsamındaki asli borcu olan tazminat ödeme yükümlülüğü bir miktar paranın ödemesine işaret eder. Buradaki tazminat teknik hukuk anlamında kullanılmamış olup, satıcının asli borcunu ifade etmek üzere uygulama ve doktrinde tercih edilmektedir. Pay satış sözleşmesinde tarafların tercihine göre, tazminatın şirkete veya alıcıya ödenmesi kararlaştırılabilecektir. Riskin gerçekleşmesine bağlı olarak satıcının tazminat ödeme borcu zararı karşılama şeklinde ortaya çıkabileceği gibi götürü bedeli ödeme biçiminde de belirlenebilir. Uygulamada pay satış sözleşmelerinde yer alan tazminat hükümleriyle birlikte kullanılan diğer mekanizmalar ise, satıcının sorumluluğuna üst sınır / tavan getirilmesi, alıcının beyan ve tekeffüller kapsamına alınan riskin gerçekleşmesi halinde taleplerini ileri sürebilmesinin belli bir alt sınırın aşılmasına bağlanması, sözleşmede öngörülen tazminat hükümlerinin münhasır başvuru yolu teşkil etmesi, sigorta hükümleri, escrow ve takastır. Tazminat hükümleriyle bağlantılı olarak üzerinde durulması gereken bir diğer durum ise kum torbası klozlarıdır. Alıcının, beyan ve tekeffüllerin gerçeği yansıtmadığını bilmesine rağmen tasarruf işlemi niteliğindeki pay devrini gerçekleştirdikten sonra söz konusu ihlale dayalı olarak tazminat talep edebilip edemeyeceği yönündeki sorunun yanıtının her somut olay açısından ayrı ayrı değerlendirmesi gerektiği düşüncesindeyiz. Somut olay alıcıyı haklı kılıyorsa, ahde vefa ilkesi (pacta sunt servanda) çerçevesinde alıcının söz konusu tazminat talebine olumu yaklaşmak gerekirken; aksi halde somut olayda satıcının menfaatleri korunmaya değer bulunuyorsa çelişkili davranış yasağı (venira contra factum proprium) kapsamında alıcının tazminat talebine dürüstlük kuralı çerçevesinde izin verilmemelidir. Son olarak beyan ve tekeffüller kapsamındaki riskin gerçekleşmesine bağlı olarak, pratikte karşılaşılabilecek zorluklar nedeniyle sözleşmeden dönme hükümleri uygulanmamalı, zira payları satışa konu şirketin malvarlığı birçok durumda değişikliğe uğramış olması nedeniyle iade mümkün görünmemektedir.
Özet (Çeviri)
The subject of our doctoral thesis is the representation and warranties promied by the seller in the share purchase of joint stock companies. Share purchase agreements (“SPA”) are not regulated in any law. The Turkish Commercial Code (“TCC”) does not contain a provision for the promissory agreement, which is contented with sending provisions for share transfer, which is a act of dispossel in joint stock company law provisions. In this framework, first of all, it is necessary to determine the elements, parties, legal nature (character) and form of the share purchase agreement, the provisions to be applied to these agreemnets, the rights and obligations of the parties, the status of this agreement from the pointof the commercial business and commercial case and the law to be applied to these agreements. The essential elements of the share purchase agreements are shares, consideration (price) and agreement. The share constitutes the subject of the share purchase agreement. Although share is used in different meanings in joint stock companies law, it is the subject / sold of the contract as the source of rights and obligations within the scope of share purchase agreements. For this reason, the parties make their shareholding rights in the company whose shares are subject to sale. The result does not change when the subject of the share purchase agreement is share certificate. Because, even in this case, it consists of transferring the right of partnership / Equity that the parties desire with the share purchase agreement. Share prices will be determined freely by the parties in the freedom of contract. In this context, it is important for the parties to determine the company valuation methods in the agreement. There are various mechanisms used in connection with share prices. Due diligence comes first among these mechanisms. Due diligence refers to the review process of the company whose shares are sold. The main objectives of the due diligence process are to identify the weak and strong aspects of the company whose shares are subject to purchase, to provide the necessary infrastructure for the preparation of representatin and warranties on the axis of the share purchase agreement, and to collect the necessary information and documents for determining the sales price. Within the scope of due diligence, the investigation is carried out in areas such as legal, tax, financial and environmental. In the framework of the opinion it defends within the scope of this thesis, it is beneficial for the buyer to carry out the due diligence process in terms of company assets, since the provisions of liability due to defects will be applied limitedly with the subject of sale, that is, the shareholding rights in terms of share purchase agreements. The information and documents obtained as a result of the due diligence process will be the most important factor in determining the scope of representation and warranties. Because the buyer will request the seller to make a representation and warranties based on the possible risks that may occur in this process. Along with due diligence, the price adjustment mechanism, clauses that the price will be determined according to the performance of the company, and the escrow contract are other contractual arrangements associated with the share prices. The sale of shares has the feature of sales contract in terms of its legal nature. The actions / performances of the parties are the obligation to transfer the ownership of the shares and to pay the share prices. the contract is a sinallagmatic agreement that imposes obligation on both sides. It is a sudden execution contract. It includes the act of giving within the scope of the distinction made in terms of the content of the act. The share sale agreement is a consent agreement. No form of validity is stipulated in the law for the contract. In terms of proof, making the contract in writing is important in order to prevent future conflicts. Sale of shares is subject to movable provisions within the scope of the Turkish Code of Obligations (“TCO”). The doctrine and the Supreme Court practice are also in this direction. The provisions of the Law on the sale of movable items have been dispatched on the basis of the sale of assets with tangible assets. The subject of the share sales contract is the right to partnership, which does not have tangible assets. Therefore, it should be decided to filter the movable provisions during the implementation of the share sales contract and to apply them after an assessment of whether these provisions are in accordance with the nature of the contract. As part of the distinction between commercial sales and ordinary sales, it should be accepted that share sales contracts are, as a rule, subject to ordinary sales provisions. However, it should be concluded that if the buyer acquires the shares subject to sale for resale, commercial sale will now be in question. While the primary obligation of the seller is to transfer the ownership of the shares subject to sale, the primary obligation of the buyer is the payment of the share price. It should be accepted that the share sales contract will give rise to commercial business. This result can be reached with the solution that the share transfer, which is a saving transaction, is regulated in the TCC and that it will include share sales contracts along with the broad interpretation of the commercial law. In the same direction, it should be concluded that the disputes arising from share sales contracts will be the subject of a commercial lawsuit. The parties can freely determine the law to be applied to the share sales contract. If there is a choice of law in this direction between the parties, the chosen law will find application area. However, if there is no choice of law, it is necessary to find the application area of the law that the company whose shares are subject to sale. The key point of our thesis is whether the provisions of liability will find application in terms of share purchase agreement due to the defect held in TBK. It is seen that the tendency to apply the provisions of liability arising from the defect within the scope of share sales agreements in terms of the assets of the company subject to sale is dominant in the doctrine. The dominant view argues that if the shares of the company, which constitute the majority, are transferred, this will also mean the transfer of the commercial enterprise owned by the company, therefore, due to the defects in the enterprise, it may find application in the provisions of the sales contract in the TCO. On the other hand, the minority view argues that the subject of the share sales agreement does not have any application in terms of the company's assets and that it can be applied only to the shares subject to the sale, on the grounds that the company does not have the assets of the shareholder, and that the seller has the right to become a shareholder. The Turkish Supreme Court practice is in line with the opinion of the minority that the provisions of the company are not applied in terms of assets. The Swiss Federal Court also stated that the subject matter of the share sales agreement constituted the shares and decided that the liability provisions would not be applicable in terms of company assets due to the defect because the company's assets were excluded from this agreement. In Swiss and German law, the majority opinion in the doctrine is that in cases where there is a share sale that provides control over the company's assets, the legal liability provisions arising from defect should be applied. In English law, within the scope of the“buy-in”principle, the buyer is expected to protect himself against the risks that may arise within the scope of the share sales agreement with legal declarations and guarantees. Within the scope of this thesis, we should try to reach a conclusion by making a distinction in the point of application of defective provisions in terms of share purchase agreements. It will be necessary to separately evaluate the applicability of the responsibility provisions of the TBK in terms of the defect, deficiencies and liabilities regarding the share / partnership right which is the subject of the share purchase agreement and the assets of the share subject company. Firstly, since the sale of share / partnership right is in the sale of movable, it can find application area to the extent that it is in accordance with the nature of the liability provisions due to the defect in the sale of movable. Secondly, on the axis of the share sales contract, the liability provisions for the defects and deficiencies on the assets of my company whose shares are subject to sale will not find application area. Because, the subject of the share sales contract is not the company assets, but the right of the partnership that the seller has against the company subject to the sale. Joint stock companies have legal personality as required by law and have a right and de facto license. Therefore, the joint stock company has an independent asset from the shareholders. To advocate the implementation of the defect provisions within the company assets would mean to ignore the corporate entity. In addition, due to the defect regulated in the TBK, the provisions of responsibility are not mandatory, and may be decided otherwise by the parties. Short expiration and notification and inspection burdens envisaged in the defective provisions may cause loss of rights for the buyer. Because, in many cases, the shares may be exposed to risk after a 2-year period regulated by the company law. More than 2 years are needed to understand the damage of the company's activities, especially in sectors such as petro-chemistry, health and agriculture, to the environment and human health. For all these reasons, we believe that due to the defect envisaged in TCO, the provisions of liability should not be used within the framework of share sales agreements for the defects and deficiencies found on the assets of the company subject to sale. Therefore, it is beneficial for the parties to include declaration and declaration arrangements in their share sales contracts to eliminate the uncertainties regarding whether or not to apply the defective provisions. The origin of the practice of representation and warranties is Anglo-Saxon law. Its purpose is to ensure that the risks identified by the buyer in the due diligence process are covered by the seller. In addition, in the event that the risks included in the representation and warranties are realized, it is to restore the balance that is broken against the buyer within the framework of the compensation provisions in the contract. In this way, it has the aim of ensuring that the share prices remain fair. In terms of its legal nature, it shows a pure (aiming at) warranty commitment feature. The termination of the share sales contract also results in declarations and guarantees, resulting in the termination of them. The scope and limitation of representation and warranties will be decided in accordance with the will of the parties within the framework of freedom of contract. It is a generis contract with representation and warranties that show a pure warranty commitment in terms of its legal nature. In this respect, sui generis is subject to the provisions applicable to contracts. In case the representation and warranties do not reflect the truth, in case of will injuries, errors and fraud provisions may also come into effect if they have conditions. Within the scope of representation and warranties, the indemnity payment obligation, which is the primary obligation of the seller, will become due to the realization of the risk. Within this framework, it is possible to talk about three basic periods. the first of these is the notice period (notice period) that the risk has taken place; The second is the survival period and the third is the limitation. Since the risk will take place in the buyer's domination area in a way on the assets of the company subject to sale, it must be accepted that the buyer is under the burden of notifying the seller that the risk has occurred. As a rule, depending on the realization of the risk, the obligation to indemnify, which is the primary obligation of the seller within the scope of representation and warranties, indicates the payment of some money. The indemnity here is not used in terms of technical law and is preferred in practice and doctrine to express the primary obligation of the seller. According to the preference of the parties in the share purchase agreement, it can be decided to pay the indemnify the risk, the compensation of the seller may arise in the form of compensating the obligation, as well as the lump sum payment. Other mechanisms used in conjunction with the indemnification provisions included in the application share purchase agreement are the upper limit / ceiling for the seller's responsibility, the buyer's ability to assert his claims in case of breach of the representation and warranties, the exemption provisions provided for in the contract constitute the exclusive way of application, insurance provisions. , escrow and right ot set-off. Another situation that should be emphasized in connection with the compensation provisions is sandbagging clauses. Although the buyer knows that the representation and warranties have been breached, after carrying out the share transfer, which is a promissory transaction, we think that the answer to the question of whether he can claim compensation based on the violation in question should be evaluated separately for each concrete case. If the concrete event justifies the buyer, it is necessary to approach the buyer's compensation claim within the framework of the moral loyalty principle, otherwise, if the interests of the seller are worth protecting in the concrete case, the buyer's claim should not be allowed within the framework of the principle of honesty within the scope of the contradictory behavior ban. Finally, due to breach of representation and warranties, due to the difficulties that may be encountered in practice, the terms of rescission of the agreement should not be applied because the restitution is not possible because the company whose shares are subject to sale will have changed in many cases. Le sujet de notre thèse de doctorat est les déclarations et garanties promises par le vendeur lors de l'achat d'actions de sociétés anonymes. Le contrat d'achat d'actions n'est réglementé par aucune loi. Dans les dispositions du droit de sociétés anonymes, le Code de commerce turc («CCT») se contente de régir le transfert d'actions qui est un acte ayant caractère translatif de propriété, et il ne contient pas de disposition par rapport à l'acte créateur d'obligations. Dans ce cadre, il est tout d'abord nécessaire de déterminer les éléments, les parties, la nature juridique et les conditions de forme de contrat d'achat d'actions ainsi que les dispositions applicables à ces contrats, les droits et obligations des parties, le statut de ce contrat en ce qui concerne l'acte de commerce et la litige commercial et la loi applicable à ces contrats. À la suite de cela, un bilan des déclarations et garanties concernant les contrats de vente d'actions va suivre. Les éléments essentiels des contrats d'achat d'actions sont l'action, le prix et l'accord des parties. L'action est l'objet du contrat d'achat d'actions. Bien qu'elle soit utilisée dans les sens différents dans le droit des sociétés anonymes, elle est l'objet/la vendu du contrat comme source de droits et d'obligations dans le cadre de ces contrats. Pour cette raison, les parties mettent en vente leurs droits d'actionnaire dans la société dont les actions sont mis en vente. Le résultat ne changera pas même lorsque l'objet du contrat est un certificat d'actions. Car, même dans ce cas, les parties ne souhaitent que transférer leurs droits d'actionnaire avec le contrat. Le prix des actions serait déterminé librement par les parties en vertu de la liberté contractuelle. Dans ce contexte, il est important que les parties déterminent les méthodes de valorisation de l'entreprise dans le contrat. Il existe des différents mécanismes utilisés en ce qui concerne la valeur des actions. Due diligence (diligence raisonnable) vient en premier parmi ces mécanismes. Due diligence fait référence au processus d'examen de la société dont les actions font l'objet de la vente. Les objectifs principaux du processus de due diligence sont d'identifier les aspects faibles et forts de la société dont les actions sont soumises à l'achat, de fournir la base pour la préparation de déclarations et garanties dans le contexte du contrat d'achat d'actions et de collecter les informations et documents nécessaires à la détermination du prix de vente. L'enquête dans le cadre de due diligence est principalement menée dans les domaines juridique, fiscal, financier et environnemental. Selon l'avis soutenu dans cette thèse, il sera bénéfique pour l'acheteur de mener le processus de due diligence en matière d'actifs de la société d'une manière détaillée, puisque les dispositions de responsabilité en raison des défauts de la chose seraient appliquées de manière limitée au sujet de vente, c'est-à-dire aux droits d'actionnaire en termes de ce contrat. Les informations et documents obtenus dans le cadre de ce processus seraient le facteur le plus important pour déterminer l'étendue des déclarations et des garanties parce que l'acheteur demandera au vendeur de faire des déclarations et des garanties basées sur les risques possibles qui peuvent se produire pendant le processus. Outre due diligence, le mécanisme d'ajustement du prix, les clauses selon lesquelles le prix sera déterminé en fonction des performances de l'entreprise, et le contrat d'entiercement (escrow) sont d'autres dispositions contractuelles associées aux valeurs des actions. La nature juridique du contrat d'achat d'actions est le contrat de vente. Les obligations des parties sont le transfert de la propriété des actions et le paiement du prix des actions. Ce contrat est donc sinallagmatique et à exécution instantanée. D'après son objet, ce contrat comprend l'obligation de donner. Ce contrat est un accord de consentement, donc il exige le consentement libre et mutuel des parties. Il est aussi un contrat consensuel d'après son mode de formation. Néanmoins, la conclusion du contrat par écrit est importante et recommendée pour éviter de conflits potentiels puisqu'elle constituerait une preuve. Concernant le champ d'application, la vente d'actions est soumise à des dispositions des biens mobiliers du Code des obligations turc («COT»). La doctrine et la pratique de la Cour suprême turque sont du même avis à cet égard. Les dispositions de la loi sur la vente de biens mobiliers ont été édictées en ténant compte de biens ayant une existence corporelle. Toutefois, l'objet du contrat de vente d'actions est le droit d'actionnaire qui ne possède nullement une telle existence. Par conséquent, il est indispensable de distinguer et filtrer les dispositions de biens mobiliers lors de leur application au contrat d'achat d'actions et de les appliquer après avoir considéré si elle sont conformes à la nature et aux exigeances du contrat d'achat d'actions. Quant à la distinction entre la vente commerciale et ordinaire, il convient d'admettre que les contrats d'achat d'actions sont, par principe, soumis aux dispositions relatives aux ventes ordinaires. Cependant, dans le cas où l'acheteur désire revendre les actions, il faut accepter qu'il s'agirait d'une vente commerciale. L'obligation principale du vendeur est de transférer la propriété des actions soumises à la vente, et celle de l'acheteur est de payer le prix. Il faut admettre que le contrat d'achat d'actions va mettre en place un acte de commerce. Ce résultat peut être conclu en considérant les faits que le transfer d'actions, comme un acte translatif de propriété, est réglementé dans le CCT, et que les dispositions portant sur l'acte de commerce, lorsqu'elle sont interprétées au sens large, incluraient le contrat d'achat d'actions. Une telle interprétation peut aussi dévoiler que les contentieux résultant de ce contrat feraient l'objet d'une litige commercial. Les parties peuvent librement déterminer la loi applicable à ce contrat d'actions. S'il y a un choix de loi dans ce sens entre les parties, la loi choisie; sinon, la loi applicable à la société dont les actions sont soumis à la vente s'appliquerait. Le point clef de notre thèse est de savoir si les dispositions de responsabilité en raison du défaut édictées par le COT s'appliqueraient à ce genre de contrats. L'avis majoritaire dans la doctrine est en faveurde leur application à la société dont les actions sont soumises à la vente. L'opinion dominante fait valoir que si les actions transferées constituent la majorité de toutes les actions, cela signifiera également le transfert de l'entreprise commerciale détenue par la société; par conséquent, les dispositions de COT s'appliqueraient pour les défauts de l'entreprise aussi. En revanche, le point de vue minoritaire souligne que l'objet de ce contrat n'a rien à voir avec les actifs de la société, et que la chose vendue n'est que le droit d'actionnaire; à cet égard, ces dispositions-là ne s'appliqueraient point en ce qui concerne les actifs de la société et elles ne s'appliqueraient que pour les actions faisant l'objet de la vente, toujours d'une manière limitée. La Cour suprême turque est du même avis que la minorité, et le Tribunal fédéral suisse met également l'accent sur les faits que l'objet de ce contrat n'est que des actions, que les actifs de la société sont éxclus de ce contrat et que ces dispositions ne sont donc aucunement applicables à ces actifs. L'opinion majoritaire de la doctrine en droit suisse et en droit allemand est que dans les cas où il s'agit d'une vente d'actions qui permet de prendre le contrôle de l'entreprise commerciale possédée par la société, les dispositions relatives à la responsabilité légale en raison d'un défaut doivent être appliquées. En droit anglais, dans le cadre du principe de“que l'acheteur soit vigilant”(ceveat emptor), l'acheteur est censé se prémunir contre les risques pouvant survenir dans le cadre du contrat d'achat d'actions par le biais des déclarations et garanties. D'après l'opinion soutenue dans cette thèse, il faut parvenir à une conclusion en faisant une distinction dans le point d'application des dispositions de défaults en termes de contrats d'achat d'actions. Il est nécessaire d'évaluer séparément l'applicabilité des dispositions en matière de responsabilité de la COT en termes de défaut de carence et de responsabilité au droit d'actionnaire qui fait l'objet du contrat d'achat d'actions d'une part, et aux actifs de la société dont les actions sont soumises à la vente d'autre part. Premièrement, comme la vente de droit d'actionnaire a la nature juridique de la vente de biens mobiliers, les dispositions portant sur la responsabilité en raison de défault lors de vente des biens mobiliers s'appliqueraient dans la mesure où elles sont conformes à la nature du contrat. Deuxièmement, en termes de ce contrat, les dispositions de responsabilité en raison des défauts sur les actifs de la société dont les actions sont soumis à la vente ne s'appliqueront point. Car, l'objet du contrat de vente d'actions n'est pas les actifs de l'entreprise, mais le droit d'actionnaire dont le vendeur jouit au sein de l'entreprise soumise à la vente. Les sociétés anonymes sont des personnes morales ayant la personnalité et la capacité juridique selon la loi. Par conséquent, la société anonyme dispose d'un actif indépendamment de ses actionnaires. Soutenir l'applicabilité des dispositions relatives aux défauts au sein des actifs de l'entreprise voudrait dire d'ignorer la personnalité juridique de la société. De plus, les dispositions de responsabilité en raison du défaut réglementées dans le COT ne sont pas impératives et elles peuvent en être décidées autrement par les parties. Les délais courts de prescription, contrôle et notification envisagés par le COT peuvent par ailleurs entraîner des pertes de certains droits pour l'acheteur. Car, dans des cas nombreux, la société dont les actions sont soumises à la vente peut être exposée aux certains risques après la période de 2 ans envisagée par la loi. Une durée plus long que 2 ans peut être nécessaire pour réaliser les dommages à l'environnement et à la sante humaine causées par des activités de certains genres d'entreprises, notamment dans des secteurs tels que la pétrochimie, l'activité minière et l'agriculture. Ces sont les raisons pour lesquelles l'auteur de cette thèse est d'avis que les dispositions de responsabilité en raison du défaut envisagées dans TCO ne doivent pas être utilisées dans le cadre des contrats d'achat d'actions pour les défauts et insuffisances constatés sur les actifs de la société faisant l'objet de la vente. Par conséquent, il est bénéfique pour les parties de préciser et inclure les déclarations et garanties dans leur contrat d'achat afin d'éliminer les incertitudes en ce qui concerne l'étendue d'application des dispositions de responsabilité en raison de défault. La pratique des déclarations et des garanties provient du droit anglo-saxon. L'objectif de ce pratique est d'assurer que les risques identifiés par l'acheteur dans le cadre du processus de due diligence sont couverts par le vendeur ainsi que de rétablir l'équilibre rompu au détriment de l'acheteur dans le cadre des dispositions d'indemnisation du contrat en cas de réalisation des risques inclus dans les déclarations et garanties. Ce contrat présente, quant à la nature juridique, la caractéristique d'une promesse de garantie pure. La résiliation de ce contrat influence également des déclarations et des garanties et entraine leur résiliation aussi. L'étendue et la limitation des déclarations et des garanties seront décidées conformément à la volonté libre des parties dans le cadre de la liberté contractuelle. Ce contrat, ayant une nature juridique de promesse de garantie pure, est un contrat“sui generis”. C'est pourquoi il est soumis aux règles applicables aux contrats sui generis. Dans le cas où les déclarations et les garanties ne reflètent pas la vérite et où il s'agit des vices du consentement, les disposition d'erreur et de fraude peuvent aussi intervenir tant que leurs conditions sont remplies. Dans le cadre des déclarations et garanties, l'obligation de l'indemnité, étant l'obligation principale du vendeur, deviendra due une fois réalisés les risques. À cet égard, il s'agit essentiellement de trois types de durée, dont le premier est celle de notification concernant la réalisation de risque (notice period), alors que le deuxième est celle de survie (survival period) et le troisième est la prescription (limitation). Étant donné que le risque va avoir lieu dans la zone de domination de l'acheteur pour ainsi dire, il faut admettre que l'acheteur est tenu de notifier la réalisation du risque au vendeur. Par principe, l'obligation de l'indemnité en cas de réalisation du risque, comme l'obligation principale du vendeur dans le cadre des déclarations et garanties, veut dire le paiement d'une somme d'argent. Ici dans ce contexte, le terme“indemnité”n'est guère utilisé au sens technique; mais plutôt pour signifier l'exécution de cette obligation principale par la doctrine et les praticiens. Dans le contrat d'achat d'actions, la société ou l'acheteur peut être determiné comme la personne à qui l'indemnisation serait paié selon la préférance des parties. De plus, la manière d'indemnisation peut être decidée comme une compensation de l'obligation, ainsi que le paiement forfaitaire, toujours selon la préférence des parties. Les autres mécanismes utilisés conjointement avec les dispositions d'indemnisation incluses dans le contrat d'achat d'actions sont la détermination de la limite supérieur de responsabilité du vendeur, la limitation de capacité pour l'acheteur de plaider ses demandes dans le cas où les risques envisagés dans les déclarations et garanties se réalisent, l'exclusion des voies d'indemnisation autre que celle prévue dans le contrat, les dispositions d'assurance, le contrat d'entiercement (encrow) et la compensation. Une autre situation à souligner dans le cadre des dispositions d'indemnisation est celle des clauses d'ensachage(sandbagging clause). À l'avis de l'auteur de cette thèse, lorsque l'acheteur conclut le transfert des actions, qui est un acte translatif de propriété malgré qu'il soit courant que les déclarations et les garanties ne reflètent pas la vérité, la question de savoir s'il peut demander une indemnisation fondée sur la cette fausse représentation doit être évaluée séparément au cas par cas. Si le cas en question justifie le comportement de l'acheteur, il faut aborder la demande d'indemnisation de l'acheteur dans le cadre du principe de“pacta sunt servanda”; sinon, s'il s'agit d'un cas où les intérêts du vendeur méritent d'être protégés dans le cas en question, la demande de l'acheteur ne devrait pas être admise puisqu'elle est contraire au principe de bonne foi et à l'interdiction de se contredire au détriment d'autrui (venira contra factum proprium). Enfin, par rapport à la réalisation du risque dans le contexte de déclarations et garanties, les dispositions relatives à la résiliation de l'accord ne doivent pas être appliquées en raison des difficultés qui peuvent survenir dans la pratique, car la restitution n'est pas possible comme les actifs de la société dont les actions sont vendues auraient subi des changements dans de nombreux cas.
Benzer Tezler
- Türk Hukukunda anonim ortaklıklar tarafından çıkarılan tahviller
Bonds issued by joint stock companies under Turkish Law
ERENALP RENÇBER
- Anonim ortaklıkların kendi pay senetlerini iktisabı
Corporations acquisition of its own shares
DİLEK BALİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
İşletmeAnkara ÜniversitesiÖzel Hukuk (Ticaret Hukuku) Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. İSMAİL KIRCA
- Anonim ortaklıklarda iç kaynaklardan sermaye artırımı
Capital increase through internal resources in joint stock companies
AYŞE BEGÜM KELEŞ GÜVEN
- Anonim ortaklıklar ve Vergi Hukuku yönünden iç kaynaklardan sermaye artırımı
Başlık çevirisi yok
NEVİN YURTMAN DEMİR
- Halka açık anonim ortaklıklarda ayrılma hakkına konu payların diğer pay sahipleri veya yatırımcılara önerilmesi ve hukuki sonuçları
Offering shares subject to the appraisal right in publicly held corporations to other shareholders or investors and its legal results
AMİNE NUR GÜRAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HukukHacettepe ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF CEMRE HAZIROĞLU