Geri Dön

Osmanlı ve Erken Cumhuriyet Dönemi gazetelerinde Türk dilinin kurumsallaşmasına dair bir analiz

An analysis of the Turkish language standardisation process based on a comparison between the language of the turkish newspapers published from late ottoman to the Early Turkish Republican era

  1. Tez No: 660069
  2. Yazar: MARIA PIA ESTER CRISTALDI
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SEÇİL ÖZAY
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Dilbilim, Gazetecilik, Linguistics, Journalism
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Gazetecilik Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 267

Özet

Bu çalışmada Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarında ve Cumhuriyetin ilk yıllarında yayınlanan gazeteler aracılığıyla Türk dilinin kurumsallaşma sürecinin analizi amaçlanmıştır. Çalışmada ele alınan sürede Türk Harf Devrimi'nin gerçekleşmesi de bu konudaki incelemeyi önemli kılmaktadır. Cumhuriyet öncesi ve Cumhuriyet'in ilk yıllarında Türk dilinde yaşanan değişimi gözlemleyebilmek için, gazetelerde kullanılan kelimelerin etimolojisi ve dil bilgisine odaklanılmıştır. Bu açıdan değerlendirildiğinde gazeteler, dili kullananların arasında dilin yayılabilmesi için temel araçlardan biri olarak kabul edilebilir. Aynı zamanda, geniş bir kitleye ulaşmayı hedefleyen kitle iletişim araçları kitlenin rahat anlayabileceği bir dil kullanmalıdır. Dilin kurumsallaşma sürecinin kitle iletişim araçları üzerinden açıklanabilmesi için örneklem olarak Osmanlı dönemine ait, Tasvir-i Efkâr, İkdam ve Tercüman-ı Hakikat gazeteleri ile Cumhuriyet'in ilk döneminden Cumhuriyet, Akşam ve Milliyet gazetelerinin içerikleri incelemeye dahil edilmiştir. Gazetelerde yer alan içerikler 1864 yılından 1935 yılına uzanan bir dönemi kapsayacak biçimde taranarak, kullanılan dildeki değişim etimolojik olarak değerlendirilmiştir. Bu örneklerin analizi ile iki dönem arasındaki kullanılan kelimeler ile dilbilimsel eğilimlerde bir devamlılık gösterip göstermediği sorusuna cevap aranmıştır.

Özet (Çeviri)

The aim of this work is to investigate the standardisation of the Turkish language through an analysis of the newspapers published between the last years of the Ottoman Empire and the first years after the foundation of the Republic of Turkey. The Turkish Alphabet Revolution of 1928 plays an important role in this process and is of crucial importance for this analysis. In order to analyse the changes in the Turkish language before and after the foundation of the Republic of Turkey, this work focused on the etymology of words used in the newspapers' articles and on their grammatical aspects. Newspapers can be regarded as one of the main tools for spreading the language among the speakers. At the same time, mass media that aim to reach a wide audience should use a language that the audience can easily understand. Concerning this matter, articles from Ottoman newsapers such as Tasvir-i Efkar, İkdam and Tercüman-ı Hakikat as well as others from the first period of the Republic such as Cumhuriyet, Akşam and Milliyet were included in the study as samples in order to explain the institutionalization process of the language through mass media. The content in the newspapers was scanned to cover a period from 1864 to 1935. With the analysis of these examples, the aim of this work was to find an answer to the question on whether there is a continuity in linguistic tendencies between the two periods.

Benzer Tezler

  1. Çerkeş Şeyhizâde Halil Hâlid'in 'Türk Hâkimiyeti ve İngiliz Cihangirliği' eserinin tahlili

    Analysis of Çerkeş Şeyhizade Halil Khalid's 'Turkish Domination and British Civilization'

    ZAFER GÜVEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    TarihHitit Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKHAN KAYA

  2. Fesli maymunlar: Son dönem Osmanlı'dan Erken Cumhuriyet'e evrim edebiyatı ve edebiyatın evrimi (1894-1934)

    Fez-wearing monkeys: Evolution literature and literary evolution from the Late Ottoman to the Early Republic

    ZEYNEP NUR ŞİMŞEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET KALPAKLI

  3. Müzik inkılabına karşı bir direniş alanı olarak Osmanlı-Türk müziği taş plakları

    Ottoman-Turkish music gramophone records as a space of resistance to the music revolution

    ELİF ÖZKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    MüzikMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM GÜÇLÜ

  4. Dil Devrimi'nin Erken Cumhuriyet Dönemi'nde şiir ve çeviri bağlamında Türk edebiyatına etkisi (1932-1950)

    The effects of the language reforms on Turkish literature in the context of poetry and translation in The Early Republican Period (1932-1950)

    HAVVA HALE SERT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET KALPAKLI

  5. Yakın dönem Türk siyasi tarihinde İzzet Ulvi Aykurt

    Izzet Ulvi Aykurt in recent Turkish political history

    TEVFİK ZEYTİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    BiyografiEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MESUT ERŞAN