Matbuat ve İstihbarat Müdüriyet-i Umumiyesi 1924-1927 künye albümü ekseninde erken cumhuriyet dönemi basın mensuplarının bir incelemesi
An analysis on the journalists of the early republic period within the context of the 1924-1927 registry album of the Directorate of Press and Intelligence
- Tez No: 927764
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İBRAHİM SARITAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gazetecilik, Tarih, Journalism, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 134
Özet
Türk basın tarihi, Osmanlı Devleti'nin son yüz yıllık kesitinde ilk Türkçe gazetelerin çıktığı yıllardan başlar ve I. Dünya Savaşı'nın ardından Milli Mücadele ve Cumhuriyetin erken dönemine uzanır. Bu çalışma, üst üste gelen işgallerin, savaşların, siyasi çatışmaların yorgunluğunun ve ekonomik sıkıntıların yaşandığı, imparatorluktan cumhuriyete geçiş dönemine ait sancıların toplumsal hayatı etkilediği Erken Cumhuriyet döneminde görev yapan basın mensuplarını ve bu dönemdeki basın kuruluşlarını inceleyerek dönemin basın ortamına ilişkin ayrıntılı bir tablo ortaya koymayı amaçlamaktadır. Cumhuriyetin ilk yıllarında Türkiye'de basın-yayın ve istihbarat alanında yetkili kurum olan Matbuat ve İstihbarat Müdüriyet-i Umumiyesi, basın mensuplarını akredite ederek onlara çalışma kolaylığı sağlamak üzere günümüzdeki basın kartına benzer bir işleve sahip olan“hüviyet varakası”vermiştir. Çalışmada, 1924-1927 yılları arasında kurumun hüviyet varakası verdiği basın mensuplarına ait künye albümü kayıtları nitel araştırma tekniklerinden doküman analizi yöntemiyle incelenmiş, toplanan veriler betimsel analiz yöntemiyle değerlendirilmiştir. Bu albümde kayıtlı kişi ve kuruluşlardan yola çıkılarak daha kapsamlı ve bütünlüklü bir tablo ortaya koyulabilmesi amacıyla çalışmada ayrıntılı bir literatür taraması yapılarak söz konusu dönemin basın ortamının yapısını ve ilişkiselliklerini de göstermek amaçlanmıştır. Bu albüm kayıtları üzerine literatürde henüz bir araştırma bulunmadığından bu çalışmanın alanda yapılacak diğer çalışmalar için de önemli veriler sağlaması umulmaktadır.
Özet (Çeviri)
The early periods of the history of the Turkish journalism start from the era when the first Turkish newspapers were published in the last hundred years of the Ottoman Empire and extend to the World War I, the Independence War and the early period of the Republic. This study aims to present a detailed picture of the journalism environment of the period by analysing the members of the press and the press organisations in the early years of the Republic, when social life was affected by the pains of the transition from the empire to the republic and the fatigue of successive occupations, wars, political conflicts and economic difficulties. In the early years of the Republic, the General Directorate of Press and Intelligence, which was the authorised institution in the field of press and intelligence in Türkiye, accredited members of the press and issued them 'hüviyet varakası' (identity card), which had a similar function to today's press card, in order to facilitate their work. In this study, the records of the registry album regarding the members of the press to whom the institution issued identity cards between 1924 and 1927 were examined by document analysis method, one of the qualitative research techniques, and the collected data were evaluated by descriptive analysis method. In order to examine the individuals and organisations registered in this album more comprehensively and holistically, a detailed literature review was conducted to reveal the structure and interrelationships of the press environment of the period in question. Since there is no research on these records in the literature yet, it is hoped that this study will provide important data for other studies in the field.
Benzer Tezler
- Ayın Tarihi Dergisi'nde II. Dünya Savaşı ve Türkiye (1939-1945)
II. World War And Turkey In The Journal Of 'Ayın Tarihi' (1939-1945)
CEYHAN KARAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihAtatürk ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TOLGA BAŞAK
- Kemalist ideolojinin oluşumunda kitle iletişim araçlarının rolü: Matbuat ve İstihbarat Müdiriyet-i Umumiyesi 1920-1931
The role of mass media in formation of Kemalist ideology: Matbuat ve İstihbarat Müdiriyet-i Umumiyesi1920-1931
ZELİHA HEPKON
Doktora
Türkçe
2008
İletişim BilimleriMarmara Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURÇAY TÜRKOĞLU
- Milli Mücadele'de Matbuat ve İstihbarat Müdüriyet-i Umumiyesi
General Directorate of Press and Intelligence Durıng the Turkish National Struggle
AYKUT ÇAĞLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
TarihAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RECEP BOZTEMUR
- Anadolu Ajansı (1920-1922)
Anatolian Agency (1920-1922)
SEVCAN BAŞBOĞA
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
TarihYeditepe ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TÜLAY ALİM BARAN
- Bir iletişim pratiği olarak kamu diplomasisi: T.C. Başbakanlık Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü'nün Türk Kamu Diplomasisindeki yeri
Public diplomacy as a communication practice: the position of republic of Turkey Office of the Prime Minister Directorate General of Press of Information in Turkish Public Diplomacy
SERHAN KOYUNCU