Orhan Pamuk'un 'Benim Adım Kırmızı' romanının çevirilerinde kültürel eşdeğerlilik meselesi
Problematic of cultural equivalency in the translations of Orhan Pamuk's novel 'My Name is Red'
- Tez No: 660183
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DURAN İÇEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Eşdeğerlik, Edebi çeviri, Kültüre özgü ögeler, Orhan Pamuk, Benim Adım Kırmızı, Equivalence, Literary translation, Culture-specific items, Orhan Pamuk, My Name is Red
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırıkkale Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık (Fransızca) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 255
Özet
Bu çalışmada Orhan Pamuk'un“Benim Adım Kırmızı”romanındaki“kültüre özgü ögeler”in İngilizce ve Fransızca çevirileri“kültürel eşdeğerlik”kapsamında karşılaştırılmaktadır. Bu bağlamda tarihsel süreç içinde gelişen çeviri ve eşdeğerlik anlayışları örneklerle ayrıntılandırılarak çevirinin 20. yüzyılda bağımsız bir bilim dalı olarak kabul edilmesi ve günümüzde çeviri ediminin bir kültür aktarımı işi olarak değerlendirilmesi süreçleri üzerinde durulmaktadır. Ayrıca çeviri, kültür ve dil ilişkisine de değinildikten sonra, kültüre özgü öge kavramı açıklanarak bu kavramla ilgili çeşitli kuramcıların öne sürdükleri sınıflandırmalara ve bu ögelerin kültürel eşdeğerlik bağlamında aktarımını sağlamak için kullanılabilecek çeviri stratejilerine yer verilmektedir. Bununla birlikte, çalışmamızın sınırlarını belirlemek amacıyla, çeşitli araştırmacılar tarafından önerilen kültüre özgü öge sınıflandırmaları eklektik bir yaklaşımla değerlendirilerek çevirileri incelenecek 8 farklı kültüre özgü öge kategorisi ve 84 kültüre özgü öge belirlenmiştir. Tespit edilen kültüre özgü ifadelerin İngilizce ve Fransızca çevirileri Vinay ve Darbelnet'in çeviri stratejileri ile Nida'nın eşdeğerlik anlayışları kapsamında karşılaştırılarak kültürel eşdeğerlik açısından incelenmektedir. Yapılan bu çalışma, dinamik bir unsur olan kültüre özgü ögelerin farklı dillere çevirilerindeki zorlukları ve bu zorlukları aşmak için tercih edilen çeviri stratejilerinin anlam aktarımındaki rolünü ortaya koymayı amaçlamaktadır. Yaptığımız karşılaştırmalar, çevirmenlerin kültüre özgü ögelerin çevirilerinde karşılaştıkları kültürel engelleri aşmak için farklı çeviri stratejilerine başvurduklarını göstermektedir. Bu durum kültüre özgü ögelerin aktarımında kullanılan stratejilerin kaynak-erek dilin yapısına, kaynak-erek kültürün şartlarına ve çevirmenin tutumuna bağlı olarak değişmekte olduğunu ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
In this study, culture-specific items in French and English translations of Orhan Pamuk's“My Name is Red”are compared. To that end, the adventure of translation as a standalone branch of science and its acceptance as a culture transfer work is explained thoroughly. After mentioning the relationship between translation, culture and language, the concept of culture-specific item is also explained. Later, some classifications proposed by various theorists regarding this concept and translation strategies that can be used to transfer these elements in the context of cultural equivalence are detailed. These classifications in question have been treated with an eclectic approach to draw the scope of our study. In this regard, 8 culture-specific item categories and 84 cultre-specific items have been determined for the translation comparison. English and French translations of these culture-specific items are compared in terms of cultural equivalency through the translation strategies of Vinay and Darbelnet and Nida's understanding of equivalence. This study aims to reveal the difficulties in the translation of culture-specific items, which are a dynamic element, into different languages, and the role of translation strategies preferred to overcome these difficulties in rendering the meaning. Our comparisons show that translators use different translation strategies to overcome the cultural barriers in the translation of culture-specific items. This situation reveals that the strategies used in the transfer of culture-specific items vary depending on the structure of the source-target language, the conditions of the source-target culture and the attitude of the translator.
Benzer Tezler
- دراسة ترجمة العناصر الثقافية في رواية أورهان باموق المعنون اسميأحمر حسب نظرية الترجمة الموجهة نحو الهدف
Orhan Pamuk'un Benim Adım Kırmızı adlı romanındaki kültürel öğelerin Arapça çevirilerinin hedef odaklı çeviri kuramına göre incelenmesi / Study of the translation of cultural elements in the novel Orhan Pamuk, entitled 'My Name is Red' by the framework of target-oriented translation theory
HIBA KALED ALI
Yüksek Lisans
Arapça
2021
Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUAMMER SARIKAYA
- The Chinese translation of Benim Adım Kırmızı by Orhan Pamuk through English ? A comparative stylistic analysis of the two translations and the Turkish source text
Orhan Pamuk'un Benim Adım Kırmızı'sının İngilizceden Çinceye çevirisi : İki çeviri ile Türkçe kaynak metninin karşılaştırmalı biçem çözümlemesi
YAO-KAİ CHİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2010
Mütercim-TercümanlıkBoğaziçi ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OĞUZ BAYKARA
- Türkçedeki fiilimsi yapıların Fransızcaya çevirilerinin örneklem üzerinden incelenmesi
Examination of the translation of the verbal structures in Turkish into French through sample
EMEL ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Batı Dilleri ve EdebiyatıKırıkkale ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZİYA TOK
- Orhan pamuk romanlarında modern ve postmodern unsurların mukayesesi
Comparison of modern and postmodern elements in orhan pamuk's novels
METİN BALCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıAksaray ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMET EMRE
- Orhan Pamuk'un 'Benim Adım Kırmızı' adlı romanının Türkçe ve Arapça nüshalarındaki isim tamlamalarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi
A comparative study of noun completions in Orhan Pamuk's novel titled 'Benim Adım Kırmızı' in Turkish and Arabic copies
NASHWA MOHAMED
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DilbilimDokuz Eylül ÜniversitesiYabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞERİF ALİ BOZKAPLAN