Nevşehir Kale çevresi kaya mekânların belgelenmesi ve koruma sorunları
Documentation and conservation problems of rock-out architecture around nevşehir Castle
- Tez No: 663401
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NURDAN KUBAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Mimarlık, Şehircilik ve Bölge Planlama, Archeology, Architecture, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 341
Özet
Nevşehir Kale çevresi yerleşimi, yerüstünde yığma yapılardan ve yeraltında kaya oyma mekânlardan oluşan özgün bir kültürel peyzaj alanıdır. Kaya oyma mekânlar uzun yıllar -sadece üst katmanda yer alan yapıların kullanıcıları tarafından bilinip kullanılan hacimler olduklarından dolayı- belgelenmemiş ve kayda geçmemişlerdir. Alanın 2005 yılında Kentsel Dönüşüm Alanı ilan edilmesiyle, yerüstündeki kentsel doku zayıflamaya başlamış; boşalıp yıkılan yapıların altında bulunan kaya oyma mekânlar ortaya çıkmıştır. Tez çalışmasının temel amacı, Nevşehir Kalesi çevresindeki yerleşiminde yeraltı ve yerüstü kültür varlıklarının mimari olarak belgelenmesidir. Özgün dokunun mevcut durumunun belgelenmesinin ardından, söz konusu kültür varlıklarına ilişkin bozulma nedenleri ele alınmakta ve alanın korunmasına yönelik yaklaşım ve ilkeler değerlendirilerek çerçeve öneriler geliştirilmektedir. Tez çalışması kapsamında alanın tarihçesi kısaca ele alınmakta; sosyal dokuya ilişkin dönüşümler derlenmektedir. Ayrıca, eski haritalar ve imar planları aracılığıyla kentsel katmanların dönüşümü incelenmektedir. Mimari katmanlar başlığında: kaya oyma mekânlara (bezirhaneler, dini mekânlar, at ahırı, tüneller ve suyolları, barınma mekânları) dair tek yapı ölçeğinde inceleme ve tespit çalışması yapılmaktadır. Yer üstündeki katmanın zayıflayıp kısmen yitirilmesi ve gün yüzüne çıkan yeraltı mekânların dış hava koşullarına ve tahribe açık duruma gelmesi, alanın mevcut durumunun belgelenmesinin yanı sıra, alanda bozulmalara ve yitimlere neden olan etkenlerin de incelenmesi gerekliliğini ortaya çıkarmaktadır. Tez kapsamında, bu etkenler: doğal nedenler ve insana bağlı nedenler başlıkları altında ele alınmakta; sosyo-ekonomik, yasal ve yönetsel sorunlar incelenmektedir. Sonuç bölümünde ise Nevşehir Kale çevresi yerleşiminin korunmasına yönelik yaklaşım ve ilkeleri belirlemek üzere mevcut kuramsal çerçeve kısaca özetlenmekte; alana ilişkin çerçeve öneriler sunulmaktadır.
Özet (Çeviri)
The settlement around Nevşehir Castle is an authentic cultural landscape composed of masonry buildings aboveground and rock-cut spaces underground. Since they were volumes known and used solely by habitants of the buildings above them, rock-cut spaces underground remained undocumented and unregistered for many years. After 2005, with the declaration of the settlement as an Urban Transformation Site, the urban texture above-ground started to weaken; demolishment of abandoned buildings revealed rock-cut spaces underground which had been neither legally nor scientifically registered before. The main objective of the thesis study is to document the above-ground and under-ground cultural assets at the settlement. After documenting the present status of the authentic texture, factors threatening the cultural assets and reasons of deteriorations are examined; approaches and principles for the conservation of the site are specified and recommendatory suggestions are introduced. Within the thesis study, history of the site is briefly explained; social transformations are described. Urban transformations are examined through old maps and development plans obtained from archives. Under the title of architectural layers: rock-cut spaces (linseed oil mills, religious spaces, horse stables, tunnels and waterways, residential spaces) are documented in detail and analyzed for deteriorations. Exposure of underground spaces to external weather conditions brings up the requirement to analyze the factors causing deteriorations and losses. These factors are: natural causes and anthropogenic causes, including socio-economical, legal and administrative problems. In conclusion, a theoretical framework is briefly described for the specification of approaches and principles in the conservation of the settlement around Nevşehir Castle.
Benzer Tezler
- Nevşehir köşk minareli mescit belgeleme çalışmaları ve koruma önerileri
Documentati̇on studies and protection proposals for pavillion minaret masjid
AHSEN KADIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MimarlıkErciyes ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ LEYLA KADERLİ
- Kentsel dönüşümün hane halkları üzerindeki ekonomik, mekânsal ve toplumsal etkileri: Nevşehir Kalesi ve etrafı kentsel dönüşüm örneği
Economic, spatial and social impacts of urban transformation on households: A sample of urban transformation around Nevşehir Castle
YETİŞ KIRATLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kamu YönetimiNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEVAL KARANFİL
- Bireyin kişilik özellikleri ve örgütsel normların sanal kaytarma davranışlarına etkisi
Personal charasteristics of individual and the effects of organizational norms on the behaviors of cyberloafing
SIDDIK ÜNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu YönetimiNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE KALE
- Etnik restoranların tercih edilmesinde etkili olan faktörlerin belirlenmesinde neofobi ve neofilinin düzenleyici rolü
The moderating role of neophobia and neophilia in determining the factors affecting the preference of ethnic restaurants
HAVVA GÜNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE KALE
- Sınırsız ve çok yönlü kariyer tutumları: Turist rehberleri üzerine bir araştırma
Boundaryless and protean career attitudes: A research on tourist guides
GİZEM GÜNEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TurizmNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTurizm Rehberliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE KALE