Yaşlı bireylerin kent mekânlarını kullanım analizi: Heybeliada örneği
Usage analysis of urban spaces elderly individuals: The Heybeliada example
- Tez No: 664014
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM BELİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Gedik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Günümüzde yaşam standartları iyileşmekte ve sağlık alanında daha kapsamlı çalışmalar gerçekleştirilmektedir. Bu çalışmalar neticesinde ülkemizde yaş oranları yükselmekte, yaşlı nüfus giderek artmaktadır. Kişilerin ihtiyaçları ve beklentileri de artan nüfusa bağlı olarak değişmektedir. Dolayısıyla tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de yaşlı nüfus olarak kabul edilen“65 yaş ve üzeri”bireylerin yaşlılık süreciyle meydana gelen farklılıkları ve fizyolojik, psikolojik ve sosyal gereksinimlerinin sağlanması konusu üzerinde daha fazla durulması gerekmektedir. Özellikle gündelik yaşamda önemli bir yeri olan kent mekânlarının, bireylerin yaşam kalitelerini artıracak ve gereksinimlerini en üst düzeyde karşılayabilecek şekilde planlanmasının önemi büyüktür. Kişilerin beklentilerine cevap verebilecek mekânların oluşturulması, o mekânlardaki kullanılabilirliği arttırmaktadır. Kullanılabilirliği yüksek olan mekânların kalite düzeyi de şüphesiz artacaktır. Mekânsal kalite kavramı günümüzde birçok açıdan ele alınmaktadır. Ancak her şeyden önce kalite düzeyinin ölçülmesi, toplumdaki bireyler tarafından nasıl değerlendirildiği ile yakından ilişkilidir. Bu doğrultuda, mekânların arzu edilen kalite düzeyine ulaşması için yaşları gereği çeşitli dezavantajlara sahip olan bireylerin zorluk yaşadığı konuların tespit edilmesine ve sorunların giderilmesi için gerekli çalışmaların yapılmasına ihtiyaç vardır. Araştırmanın temel amacı, kent mekânlarının kullanılabilirliğini ölçmek ve çeşitli araştırmacılar tarafından ortaya konulmuş olan mekânsal kalite ölçütleri doğrultusunda mevcut durumu değerlendirmektir. Çalışma, özellikle kış aylarında kentsel yoğunluğun ve haraketliliğin nispeten az olduğu, İstanbul İline bağlı Prens adalarından biri olan Heybeliada'da gerçekleştirilmiştir. Ada, günümüzde özellikle yaşlı kişilerin tercih ettiği önemli bir yerleşim yeridir. Çalışmaya adada belirli bir süredir ikamet eden“65 yaş ve üzeri”bireyler dahil edilmiştir. Bireylerin sosyokültürel ve fizyolojik farklılıkları göz önüne alınarak, mekânları kullanma eğilimleri, biçimleri ve koşulları tespit edilmiştir. Ayrıca, çalışma kapsamında mekânsal kalite ölçütleri olarak belirlenen“Yaşanabilirlik”,“Erişilebilirlik”,“Okunabilirlik”parametreleri bağlamında bireylerin mekânlarla olan ilişkisine bakılmış, memnuniyet düzeyleri ölçülmüştür. Çalışmanın sonunda, gözlem ve fotoğraflama, anket çalışması ve analizler yoluyla elde edilen bulgular, kent mekânlarının fiziksel ve sosyal niteliklerinin ne derece yeterli olduğunu ve bu mekânlarda karşılaşılan problemleri ortaya koymaktadır. 65 yaş ve üstü kişilerin gündelik yaşamlarında ve sosyal etkileşimlerinde hareketlerini kolaylaştıracak şekilde tasarlanan kamusal mekânların, bireylerin yaşam kalitesini yükselttiği ve aktif kullanım seviyesini etkilediği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Today, life standards are improving and more comprehensive studies are carried out in the field of health. As a result of these studies, age rates are increasing in our country and the elderly population is gradually increasing. Therefore, more emphasis should be placed on the differences that occur with the aging process and the physiological, psychological and social needs of individuals of“65 years and older”who are accepted as the elderly population in our country as well as in the whole world. It is especially important that urban spaces, which have an important place in daily life, are planned in a way that will increase the life quality of individuals and satisfy their needs at the highest level. Creating spaces that can meet the expectations of people increases the usability in those spaces. The quality level of spaces with high availability will undoubtedly increase. Nowadays, the concept of spatial quality is discussed from many angles. However, first of all, the measurement of the quality level is closely related to evaluation of the individuals in the society. Therefore, in order for the spaces to reach the desired quality level, it is necessary to identify the problems of individuals, who have various disadvantages due to their ages, and to carry out the necessary studies to solve the problems. The main purpose of the research is to measure the usability of urban spaces and to evaluate the current situation in line with the spatial quality criteria set forth by various researchers. The study was carried out in Heybeliada, one of the Prince Islands of Istanbul, where urban density and mobility is relatively low, especially in winter. Today, the island is an important settlement especially preferred by elderly people. Individuals“65 years and older”who have been living on the island for a certain period of time were included in the study. Their tendencies, styles and conditions for using spaces have been determined considering the socio-cultural and physiological differences of individuals. In addition, the relationship of individuals with spaces was examined in the context of“Livability”,“Accessibility”,“Legibility”parameters determined as spatial quality criteria, and their satisfaction levels were measured within the scope of the study. At the end of the study, the findings obtained through observation and photography, surveys and analyzes revealed the sufficiency level of the physical and social qualities of urban spaces and the problems encountered in these spaces. It has been observed that public spaces designed to facilitate the movements of people 65 years and older in their daily lives and social interactions increase the life quality of individuals and affect the level of active use.
Benzer Tezler
- Edirne tarihi kent merkezinin yaya konforu açısından irdelenmesi
Examination of Edirne historical city center in terms of pedestrian comfort
ECEM PAŞALI
- İstanbul kent parklarının bedensel özürlüler açısından değerlendirilmesine yönelik bir araştırma
A research on the evaluation of accesability of the urban parks in the physically handicapped people
NİLGÜN ÖZDİNGİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
MimarlıkBahçeşehir ÜniversitesiÇevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. SEMA SOYGENİŞ
- Kentsel mekân kullanımlarının evrensel tasarım yaklaşımı bağlamında irdelenmesi: Kahramanmaraş kent merkezi örneği
Investigation of urban place use in the context of universal design approach: Case of Kahramanmaraş city center
MERVE BÜYÜKSAKALLI TEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge PlanlamaKonya Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAVVA FİLİZ ALKAN MEŞHUR
- İnsan-mekân ilişkisi bağlamında 'Yaşlı dostu mekânlar'
Age-friendly places within the context of people and space
NİHAL ARDA AKYILDIZ
Doktora
Türkçe
2016
Siyasal BilimlerYıldırım Beyazıt ÜniversitesiSosyal Politika Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRAH AKBAŞ
- Toplu konut dış mekanlarında tüm kullanıcılar için erişilebilirlik ölçütlerinin saptanması
Determination of the accessbility criteria for all user groups for exterior spaces of mass housing units
YUNUS ALPAGUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. IŞIL HACIHASANOĞLU