Öğretmenlerde iş-aile ve aile-iş çatışmasının tükenmişlik üzerine etkisi: Ankara ili Bala ilçesi örneği
The effect of job-family and family-job conflict on burnout in teachers: Ankara province Bala district example
- Tez No: 664467
- Danışmanlar: PROF. DR. BELGİN AYDINTAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, İşletme, Education and Training, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Bu araştırmada, öğretmenlerin eğitim-öğretimde yaşadıkları sıkıntılardan ve aile içi oluşan problemlerden kaynaklı faaliyetleri sırasında iş-aile ve aile-iş çatışmasının tükenmişlik üzerine olan etkisi incelenmiştir. Araştırmanın evrenini, 2018-2019 eğitim öğretim döneminde, Ankara ilinin Bala ilçesinede görev yapmakta olan tüm kademelerdeki öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak; Maslach ve Jacson (1981) tarafından geliştirilip ve yine Maslach ve Jacson (1986) tarafından son halini alan 22 maddelik Maslach Tükenmişlik Ölçeği, Netemeyer, Boles, and Mcmurrian (1996) tarafından geliştirilip son halini alan 5 ifade ile iş-aile çatışması, 5 ifade ile aile-iş çatışması olarak 10 maddelik İş-Aile Çatışması Ölçeği ve demografik özellikler ile ilgili sorular oluşturmaktadır. 225 öğretmenden toplanan veriler, SPSS 23.0 programından yararlanılarak analiz edilmiştir. Analizlerde Frekans Analizi, Korelasyon Analizi ve Doğrusal Regresyon Analizi, Bağımsız Örneklemde T Testi ve One Way ANOVA'dan faydalanılmıştır. Bu araştırmadaki analiz sonuçlarında; iş-aile çatışması ile tükenmişliğin duygusal tükenmişlik ile duyarsızlaşma boyutları, aile-iş çatışması ile tükenmişliğin duygusal tükenmişlik ile duyarsızlaşma boyutları arasında, pozitif ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Tükenmişliğin kişisel başarı ile duyarsızlaşma boyutu arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki saptanmıştır. İş-aile çatışması ile tükenmişliğin kişisel başarı boyutu arasında anlamlı bir ilişkiye rastlanamamıştır. Aile-iş ve iş-aile çatışmalarının tükenmişliğin kişisel başarı boyutu arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. En güçlü ilişki tükenmişliğin duygusal tükenmişlik boyutu ile tükenmişliğin duyarsızlaşma boyutu arasında pozitif bir ilişki olarak görülmüştür. Bu çalışmanın sonucunda, iş-aile çatışması ve aile-iş çatışmasının birbirini beslediği ile birlikte aile-iş ve iş-aile çatışmasının genel olarak tükenmişliği etkilediği görülmektedir. Sadece, iş-aile ve aile-iş çatışmasının tükenmişliğin kişisel başarı boyutunu etkilemediği görülmüştür. Sebebi olarak ise araştırmaya katkıda bulunan öğretmenler; öğretmenlik mesleğinde öğrencilere verilen eğitim odaklı çalıştıkları için memnun olduklarını ve başarılarını etkilemediklerini belirtmişlerdir. Yeni bir şey öğretmenin ve tek kişi bile olsa olumlu dönüt alma karşılığının, onları daha azimli yaptıklarını belirtilmişlerdir.
Özet (Çeviri)
In this study, the effect of work-family and family-work conflict on burnout during activities caused by the difficulties experienced by teachers in education and domestic problems was examined. The universe of the research consists of teachers at all levels working in Bala district of Ankara, in the 2018-2019 academic year. As a data collection tool in research; The 22-item Maslach Burnout Scale, developed by Maslach and Jacson (1981) and again finalized by Maslach and Jacson (1986), was developed and finalized by Netemeyer, Boles, and Mcmurrian (1996), and work-family conflict, 5 statements. and the 10-item Work-Family Conflict Scale as family-work conflict and demographic characteristics. The data collected from 225 teachers were analyzed using the SPSS 23.0 program. Frequency Analysis, Correlation Analysis and Linear Regression Analysis, Independent Sample T Test and One Way ANOVA were used in the analyzes. In the analysis results of this study; A positive and significant relationship was found between work-family conflict and the emotional burnout and depersonalization dimensions of burnout, family-work conflict and the emotional burnout and depersonalization dimensions of burnout. A significant negative correlation was found between personal accomplishment and depersonalization dimension of burnout. There was no significant relationship between work-family conflict and personal success dimension of burnout. It was found that there is a significant negative correlation between family-work and work-family conflicts, and the personal success dimension of burnout. The strongest relationship was seen as a positive relationship between the emotional burnout dimension of burnout and the depersonalization dimension of burnout. As a result of this study, it is seen that work-family conflict and family-work conflict feed each other, and family-work and work-family conflict generally affect burnout. It was only observed that work-family and family-work conflict did not affect the personal success dimension of burnout. The reason is the teachers who contributed to the research; They stated that they are satisfied with the education given to students in the teaching profession and that they do not affect their success. It was stated that teaching something new and receiving positive feedback even if only one person made them more determined.
Benzer Tezler
- İş–aile yaşam dengesi ve yıldırmanın işten ayrılma niyetine etkisi: Tükenmişliğin aracılık rolü
The effect of work-family life balance and mobbing on turnover intention: The mediation role of burnout
FATOŞ ÖZKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
İşletmeMustafa Kemal Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. METİN REYHANOĞLU
- Öğretmenlerin okul çevresine uyum düzeyleri ve okul kültürü algılarıyla işten ayrılma niyetleri arasındaki ilişki
The relationship between teachers' levels of adaptation to the school environment and the perceptions of school culture and their intention to leave
ELİF SEYLİM
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞAKİR ÇINKIR
- Evli bayan öğretmenlerde iş-aile çatışmasının iş stresine ve performansa etkileri
The effects of married female teachers work-family conflict on work stress and performance
NURTEN ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Eğitim ve ÖğretimYeditepe ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEFER ADA
- İş aile çatışmasının aile içi ilişkiler ve sosyal hayat üzerindeki etkileri: Özel kurumlarda çalışan öğretmenler üzerinde bir uygulama (Antalya)
The effects of work-family conflicts on relations within the family and social life: A study on the teachers in the private sector (Antalya)
NURCAN AKİLE IRKILATA
- İlköğretim okul öğretmenlerinin iş yükü algısı ve iş-aile çatışması
Perceptions of elemantary school teacher?s work overload and work family conflict
FUNDA KELEŞ AY
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimKocaeli ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
PROF. DR. CEVAT CELEP