5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanununda hâkimin yasaklılığı reddi ve çekinmesi
The disqualification and recusal of the judge in criminal procedure law no. 5271
- Tez No: 667284
- Danışmanlar: PROF. DR. ÇETİN ARSLAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 350
Özet
Hâkimin tarafsızlığı sadece hâkimlerin bir niteliği değildir, aynı zamanda sanığın ceza muhakemesinde kabul gören en temel haklarından biridir. Bu nedenle adil yargılanmanın temel unsuru olan bağımsız ve tarafsız bir mahkemede yargılanma hakkını kullanmasında sanığa tanınan imkânlardan biri hâkimin reddini talep edebilmektir. Yine hâkim de belirli hallerin varlığında davaya bakmaya zorlanamaz. Bu nedenle hâkimin çekinmesi de kabul edilmiştir. Bu çalışmada 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nda (CMK) düzenlenen hâkimin tarafsızlığının güvenceleri değerlendirilmeye çalışılmıştır. Alman Ceza muhakemesinde yer alan düzenlemelere paralel olarak, CMK'da yapılan düzenlemelere göre hâkimin belirli hallerin varlığında davaya bakmasında tarafsız olmayacağı karine olarak kabul edilmiştir. Bu hallerin varlığında hâkimin davaya bakması yasaktır. Bu yasağa rağmen hâkimin davaya bakması açıkça hukuka aykırı olarak kabul edilmiş ve kararın bozulması gerektiği düzenlenmiştir. Yine hâkimin yargılama sırasında tarafsız davranamayacağına ilişkin şüphenin ortaya çıkması halinde, kanun koyucu taraflara hâkimi reddetme imkânı tanımaktadır. Burada hâkimin tarafsız olamayacağının kesin delillerle ispat edilmesine gerek bulunmamaktadır. İnceleme yapacak mercii bunu vicdani kanaati ile değerlendirecektir. Hâkim, davaya bakmaktan yasaklı olduğu halleri kendisi öncelikle gözetmek zorundadır. Böyle bir halin varlığında resen davadan çekinmesi gerekmektedir. Yine hâkimin tarafsız davranamayacağını düşündüğü hallerin bulunması halinde, çekinmesini talep etmesi de mümkündür. Hâkimin çekinme talebi yetkili merci tarafından incelenerek, karara bağlanır. Bu çalışmada hâkimin yasaklılık halleri tek tek göz önüne alınarak değerlendirilmeye çalışılmıştır. Yine hâkimin reddine ve çekinmesine ilişkin usul kuralları geçmişte yer alan düzenlemelerle değerlendirilmiştir. Konuya ilişkin AİHM kararları ve karşılaştırmalı hukuk yönünden de değerlendirme yapılmaya çalışılarak, 5271 sayılı CMK'da yer alan düzenlemelere ilişkin eleştiriler ve öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The impartiality of a judge is not only a quality of judges, but is also one of the fundamental rights of the accused accepted in criminal proceedings. Therefore, one of the opportunities given to the accused in exercising his right to an independent and impartial trial, which is the basic element of a fair trial, is to be able to demand the rejection of a judge. The judge cannot be forced to take a case in the presence of certain circumstances. Therefore, the judge's recusal of himself was also accepted. In this study, the assurances of the impartiality of the judge organized in law 5271 were tried to be evaluated. In line with the regulations of the German Criminal Procedure, it was accepted that according to the regulations made in the CMK, the judge would not be impartial in the case in the presence of certain circumstances. In the presence of these cases the judge is forbidden to look at the case. Despite this prohibition, the judge's handling of the case was clearly considered unlawful and it was regulated that the decision should be reversed. It also allows the legislator to refuse the judge if there is any doubt that the judge cannot act impartially during the trial. There is no need to prove with absolute evidence that the judge cannot be impartial. The authority to be examined will evaluate this with conscientious conviction. The judge is obliged to supervise himself in cases where he is prohibited from handling the case. In the presence of such a situation, he must ex officio avoid the case. It is also possible for the judge to request that he / she hesitate if there are situations in which he thinks he cannot be impartial. Judge's withdrawal request is examined and decided by the competent authority. In this study, it is tried to evaluate judges' prohibition conditions one by one. Again, the rules of procedure for the refusal and the refusal of the judge have been assessed by past regulations. An attempt was made to evaluate the judgments of the ECtHR and the comparative law on the subject, and criticisms and suggestions regarding the regulations in the CMK numbered 5271 were presented.
Benzer Tezler
- 5271 sayılı ceza muhakemesi kanunu çerçevesinde müdafaa makamının görev ve yetkileri yönünden hukuki statüsü
Obligations and authorities of defence according to 5271 numbered criminal proceeding act and the judicial status of defence
MEHMET AKBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
HukukDicle ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. HANDAN YOKUŞ SEVÜK
- Ceza Muhakemesinde bilirkişilik
Expertness in Criminal Procedure
HÜSEYİN MECEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
HukukSelçuk ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ONURSAL CİN
- Çocuklara özgü ceza muhakemesine hâkim ilkeler kapsamında suça sürüklenen çocuklar hakkında soruşturma evresi
Investigation process about juvenile delinquents under the principles governing criminal procedure peculiar to children
FATIMATÜZZEHRA TULA KOTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PINAR MEMİŞ KARTAL