İstilacı gümüşi havuz balığının (Carassius gibelio Bloch, 1782) Sakarya ilindeki içsu balıkçılığına etkisinin araştırılması
Investigations on the impact of gibel carp (Carassius gibelio Bloch, 1782) on freshwater fisheries in Sakarya
- Tez No: 668305
- Danışmanlar: PROF. DR. MURAT ARSLAN, PROF. DR. ŞERİFE GÜLSÜN KIRANKAYA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Su Ürünleri, Aquatic Products
- Anahtar Kelimeler: Yabancı tür, Birim Çabada Av Miktarı, Büyüme, İçsu Balıkçılığı, Sapanca Gölü, Büyük Akgöl, Küçükboğaz Gölü, Yaş Dağılımı, Balıkçılık Yönetimi, Alien species, Catch per unit effort, Growth, Inland fisheries, Sapanca Lake, Büyük Akgöl Lake, Küçükboğaz Lake, Age Distribution, Fisheries Management
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Su Ürünleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 172
Özet
Amaç: Gümüşi havuz balığı (Carassius gibelio) birçok biyolojik avantajı nedeniyle içsular için en yüksek risk taşıyan yabancı türlerden biridir. Ancak, ticari olarak da avlanan bu türün, balıkçılıktaki yeri, ticari balıkçılık açısından değerli doğal türlerle ilişkileri ve balıkçılık üzerindeki etkileri konusunda somut bir veri bulunmamaktadır. Bu çalışmada, Sakarya il merkezinde birbirinden farklı ekolojik özelliklere sahip Büyük Akgöl, Sapanca Gölü ve Küçükboğaz Gölü'nde devam eden ticari balıkçılık faaliyetlerinin analizinin yanı sıra, istilacı C. gibelio ve diğer balıkların populasyon yapısı ile büyüme performansı incelenerek, C. gibelio'nın bölge balıkçılığı ve yerli türlerin populasyonları üzerine olası etkilerinin belirlemesi amaçlanmıştır. Yöntem: Numune temini Şubat 2018 - Şubat 2020 döneminde mevsimsel olarak gerçekleştirilmiştir. Avclık operasyonlarında 24, 32, 40 ve 50 mm göz açıklığına sahip sade (galsama) uzatma ağları kullanılmıştır. Elde edilen balıkların populasyon yapısı ile büyüme performansı standart modellere/formüllere göre tespit edilmiştir. Balıkçılık faaliyetlerinin sosyo-ekonomik analizi için 124 balıkçıya anket uygulanmıştır. Bulgular: Mevsimsel olarak gerçekleştirilen avcılık operasyonlarında toplam 15 farklı balık taksonu tanımlanmıştır. Elde edilen bulgular, C. gibelio'nun Büyük Akgöl ve Sapanca Gölü'nde toplam avın %20'den fazlasını, Küçükboğaz Gölü'nde ise %70'ini oluşturduğunu; özellikle ilkbahar ve yaz mevsimlerinde birim çabadaki av miktarı değerlerinin maksimum olduğunu ortaya koymuştur. Bütün çalışma alanlarında C. gibelio örneklerinin %90'dan fazlasını dişi bireyler oluşturmuştur. Büyüme parametreleri, üç gölde de C. gibelio'nun büyüme performansının ticari değeri olan yerli türlerinkine yakın olduğunu göstermiş, Küçükboğaz Gölü'nde büyümenin izometrik, diğer iki alanda pozitif allometrik olduğunu ortaya koymuştur. C. gibelio'nun toplam balıkçılık gelirleri içerisindeki payı Büyük Akgöl'de %18,4, Sapanca Gölü'nde %4,30, Küçükboğaz Gölü'nde ise oldukça önemli ve %40,3 olarak tespit edilmiştir. Sonuç: İstilacı tür olan C. gibelio göllerde hızlı büyüyen populasyon özelliği göstermekte, özellikle ilkbahar ve yaz mevsimlerinde alan kullanımı açısından doğal türler için potansiyel bir tehdit oluşturmaktadır. Bu durum ise, uzun vadede doğal balık stoklarının sürdürülebilirliği açısından risk oluşturmaktadır. C. gibelio'yu hedefleyen av baskısını arttırıcı tedbirlerin alınması gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
Purpose: The gibel carp (Carassius gibelio) is one of the alien species with the highest risk for inland waters due to its several biological advantages. The gibel carp have also commercial value in Turkey. However, there are no data about its impact on the commercially valuable fish species and overall commercial fisheries. In this study, we aimed to analyze the structure of commercial fisheries as well as the population structure and growth characteristics of C. gibelio, and its interactions with other fish species with commercial value in Büyük Akgöl, Sapanca Lake and Küçükboğaz Lakes in Sakarya province in order to determine the impact of this invasive species on other fish populations and overall local inland fisheries. Method: In the present study, sampling was carried out seasonally between February 2018 and February 2020, using plain gillnets with mesh sizes of 24, 32, 40 and 50 mm. Population structure and growth performance of each species was determined based on standard models/formulas. One hundred twenty four fishermen were inteviewed in order to analyze the socio-economical structure of local inland fisheries. Findings: A total of 15 fish taxa were identified in three lakes. C. gibelio comprimized more than 20% of total catch in Büyük Akgöl and Sapanca lakes and it was over 70% in Küçükboğaz Lake, with catch per unit effort values maximum in spring and summer. More than 90% of C. gibelio samples were female in all study areas. Growth performance of C. gibelio and commercially valuable local species were similar in all sites. Growth of C. gibelio was isometric in Küçükboğaz Lake while it was positive allometric in other two lakes. C. gibelio's share in total fisheries income was 18.4% in Büyük Akgöl, 4.3% in Sapanca Lake and 40.3%, quite important, in Küçükboğaz Lake. Results: The invasive C. gibelio was determined to be a fast growing population in all lakes. Thus, its presence poses a potaential threat to natural species in terms of land use, especially in the spring and summer, risking sustainability of natural fish stocks in the long-term. We suggest strategies to be developed in order to incerase fishing pressure on C. gibelio as target species.
Benzer Tezler
- İstilacı Gümüşi havuz balığı (Carassius gibelio Bloch,1782) nın Ankara iç sularındaki durumu ve av potansiyeli
Status and catch potentional of prussian carp (Carassius gibelio Bloch,1782) in Ankara inland waters
DUYGU VURAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Su ÜrünleriEge ÜniversitesiSu Ürünleri Avlama ve İşleme Teknolojisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLKER AYDIN
- Türkiye iç sularında dağılım gösteren istilacı balıklardan gümüşi havuz balığı (Carassius gibelio Bloch, 1782) populasyonlarının genetik çeşitliliğinin belirlenmesi
Determination of genetic diversity in invasive gibel carp (Carassius gibelio Bloch, 1782) populations distributed in Turkish inland waters
SEVAN AĞDAMAR
Doktora
Türkçe
2017
GenetikMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiSu Ürünleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ SERHAN TARKAN
- Gelingüllü baraj gölündeki (Yozgat) aynalı sazan, pullu sazan (Cyprinus carpio, L., 1758) ve gümüşi havuz balığı [Carassius gibelio (bloch, 1782)]'nın büyüme, üreme ve beslenme biyolojisinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi
A comparative study on growth, reproduction and feeding biology of mirror carp, wild carp (Cyprinus carpio L., 1758) and prussian carp [Carassius gibelio (bloch, 1782)] in Gelingüllü dam lake (Yozgat-Turkey)
ŞERİFE GÜLSÜN KIRANKAYA
- Kayseri baraj göllerinde dağılım gösteren bazı istilacı balık türlerinin yöre balıkçılığı üzerine etkisi
On the regional fisheries effect of the some invasive fish in dam lake of Kayseri
UFUK TARIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Su ÜrünleriIsparta Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiSu Ürünleri Temel Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUNUS ÖMER BOYACI
- Bazı doğal göller ve barajlardaki Carassius gibelio (bloch, 1782) populasyonlarının morfometrik ölçümleri
Morphometric measurements of Carassius gibelio (bloch, 1782) populations in some natural lakes and dams
SANİYE TANRIVERDİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
BiyolojiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGÜR EMİROĞLU