Geri Dön

Kronolojik ve mekânsal düşünme becerileri bağlamında T.C. inkılap tarihi ve Atatürkçülük dersi konularının senkronik yaklaşımla öğretimi

Teaching the subjects of the class of the history of revolution of Republic of Turkey and Kemalism with a synchronic approach in the context of chronological and spatial thinking skills

PDF İndir

  1. Tez No: 669177
  2. Yazar: ÖMÜR KIZIL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. CENGİZ DÖNMEZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 343

Özet

Tarihi olay ve olgular, belirli bir zaman ve mekân içinde; doğaları gereği genellikle cereyan ettikleri zaman ve mekânın dışındaki başka unsurlarla bağlamsal bir ilişkinin sonucu olarak tezahür eder. Tarihsel bilginin bu özelliği, idraki hususunda onun zaman ve mekân içerisindeki bağlamı ile birlikte değerlendirilmesini zaruri kılmaktadır. 19. yüzyıldan itibaren pozitivist bilim paradigması ışığında şekillenen milli tarih anlatılarının, diyakronik (art zamanlı) bir form ile kuvvet kazanması, tarihsel bilginin doğasında yer alan bu bağlamsal ilişkileri görünmez kılmıştır. Söz konusu sorun, Annales okulunun öncülük ettiği“karşılaştırmalı tarih yöntemi”ile tarih yazımı alanında kısmen çözülmeye başlamıştır. Ancak öğretim ortamları, tarihsel düşünme konusunda henüz bu tip bir reform hareketi ile karşılaşmamıştır. Bu çalışma, tarih konularının senkronik bir şekilde öğretilmesi konusunda bir yöntem sunmayı amaçlarken; diğer yandan da tarihsel olay ve olguların senkronik bir şekilde değerlendirilebilmesi/öğrenilebilmesi hususunda işe koşulması gereken bilişsel beceriler ile ilgili ilişkisel ve özgün yapıyı sunmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda araştırmanın amacı, tarih konularının senkronik yaklaşımla öğretiminin senkronik, kronolojik ve mekânsal düşünme becerileri üzerindeki etkisini belirlemektir. Araştırmada mixed/karma yöntem desenlerinden“müdahale deseni”ve“açıklayıcı ardışık desen”uygulanmıştır. Çalışmanın nicel aşamasında birinci problem durumu için gerçek deneme modellerinden“öntest-sontest kontrol gruplu model”; ikinci problem durumu için ise regresyon analizi kullanılmıştır. Toplanan nicel verilerin, nitel verilerle açıklanmasını amaçlayan“açıklayıcı ardışık desen”bağlamında, nitel kısımda“kuram oluşturma”yöntemi ile çalışılmıştır. Çalışılan konunun özgün oluşu, senkronik düşünme becerisinin boyutlarının ve bileşenlerinin ortaya koyulması ve diğer düşünme becerileri ile ilişkisinin çalışılması, kuram oluşturma yaklaşımının benimsenmesinde etkili olmuştur. Araştırma, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında İzmir ili Narlıdere ilçesinde bir devlet okulunda öğrenim görmekte olan sekizinci sınıf öğrencileri ile gerçekleştirilmiştir. Nitel yöntemin uygulandığı aşamada çalışılacak grubun belirlenmesinde amaçlı örnekleme yöntemlerinden“maksimum çeşitlilik örneklemesi”kullanılmıştır. Araştırma kapsamında çalışılan senkronik, mekânsal ve kronolojik düşünme becerileri ile ilgili ulusal literatürde herhangi bir standart ölçeğe rastlanmamıştır. Uluslararası literatürde ise, mekânsal düşünme becerisi ile ilgili olarak Lee ve Bednarz (2012) tarafından geliştirilen“Mekânsal Düşünme Becerisi Testi”(STAT)'ne ulaşılmıştır. Çalışma kapsamında bu ölçeğin, çalışılan örneklem grubu ve Türkiye şartlarına uyarlaması yapılmıştır. Uluslararası literatürde de ulaşılamayan kronolojik ve senkronik düşünme becerilerine yönelik ölçekler ise araştırma kapsamında geliştirilmiştir. Çalışmanın bu boyutunun, önemli düşünme becerilerine yönelik ölçekleri ulusal ve uluslararası literatüre kazandıracağı ve düşünme becerilerinin değerlendirilmesi konusunda sonraki çalışmalar açısından önemli bir pratik sorunu çözeceği düşünülmektedir. Araştırmada senkronik yaklaşımla gerçekleştirilen öğretimin senkronik ve mekansal düşünme becerileri üzerinde olumlu yönde anlamlı etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Diğer yandan bu yöntemin kronolojik düşünme becerisi üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı görülmüştür. Araştırmanın bir diğer sonucu, mekansal düşünmenin, kronolojik ve senkronik düşünme becerilerini yordayan önemli bir düşünme becerisi olduğunu göstermektedir. Araştırma, öğretim sürecinde kullanılan senkronik bir tarih şeridinin geliştirilmesini de kapsamaktadır. Geliştirilen tarih şeridinde, öncül çalışmaların tekniklerine riayet edilmekle birlikte, araştırmacı tarafından“ölçeklendirme”adı verilen yeni bir teknik daha kullanılmıştır. Bu tekniğin, tarih şeridi hazırlamada, mekanın temsilinde yaşanan manipülasyon sorununu büyük ölçüde ortadan kaldıracağı ve geçmişin zaman-mekansal haritalandırılmasında daha objektif bir yaklaşımın tesis edilmesine katkı sunacağı düşünülmektedir. Bu yönüyle çalışma, yaklaşık üç asırlık geçmişe sahip olan senkronik tarih şeridi hazırlama geleneğine, mekansal temsil boyutunda yeni bir teknik önermektedir.

Özet (Çeviri)

Due to their nature, historical events and facts appear in a specific time and space as a result of a contextual relation with elements other than the time and place in which they take place. This characteristic of the historical information makes it mandatory to evaluate it together with its context within the time and place in order to understand it. Due to the fact that the national history narratives which have been shaped in the light of the positivist science paradigm since the 19th century gained force with a diachronic form, these contextual relations existing in the nature of information are rendered invisible. The problem in question has been started to be resolved partially in the field of historiography with the“comparative historical method”pioneered by the Annales School. However, the learning environments have not experienced such a reform yet. This study aims to provide a method in teaching the history subjects in a synchronic manner as well as creating a relational and unique structure related to the cognitive skills required in order to be able to evaluate/learn historical events and facts in a synchronic manner. In this context, the aim of the study is to determine the influence of synchronic approach in teaching on the synchronic, chronological and spatial thinking skills. The“intervention design”and“explanatory sequential design”, which are mixed method designs, were applied in the research. In the quantitative phase of the study,“pretest-posttest control group design”, which is a true experiential design, were used for the first problem case; as well as regression analysis were used for the second problem case. In the context of the“explanatory sequential design”which aims to explain the collected quantitative data with qualitative data, the“grounded theory”method were used in the qualitative part. The unique nature of the subject to be researched, the demonstration of the dimensions and elements of synchronic thinking skills and the fact that its relation with other thinking skills were researched had an impact on adopting the grounded theory approach. The research were carried out with the eighth grade students of a state school in the Narlidere district of the Izmir Province in the academic year of 2018-2019.“Maximum diversity sampling”, which is a purposeful sampling, will be used in determining the group to be studied during the phase where the qualitative method were applied. There was no standard scale encountered in the national literature regarding the synchronic, spatial and chronological thinking skills which were studied within the scope of the research. As for the international literature,“Spatial Thinking Ability Test”(STAT) developed by Lee and Bednarz (2012) was found related to the spatial thinking skill. This scale were adapted to the sampling group to be studied and to the conditions of Turkey within the scope of the study. Scales related to chronological and synchronic thinking skills which could not be found in the international literature either were developed within the scope of the research. It is thought that this dimension of the study will introduce scales related to important thinking skills into the national and international literature and will resolve a practical issue for future studies regarding the evaluation of thinking skills. In the study, it was concluded that the teaching performed with the synchronic approach has a significant positive effect on synchronic and spatial thinking skills. On the other hand, it was seen that this method had no significant effect on chronological thinking skills. Another result of the study shows that spatial thinking is an important thinking skill that predicts chronological and synchronic thinking skills. The research also includes the development of a synchronic timeline which were used throughout the teaching process. In this timeline were developed, a new technique called“scaling”by the researcher were used as well as abiding by the techniques of antecedent researches. It is thought that this technique will eliminate to a great extent the issue of manipulation experienced in representing the space while preparing a timeline and contribute in establishing a more objective approach of mapping the past. From this aspect, the research suggests a new technique to the dimension of spatial representation to the nearly three-centuries-old tradition of synchronic timeline preparation.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    767154

    Sosyal bilgiler dersinde mekânsal düşünme becerilerinin geliştirilmesinde okul dışı öğrenme ortamlarının rolü: Bir eylem araştırması

    The use of out-of-school learning environments in the development of spatial skills in social studies lesson: An action research

    VEYSİ AKTAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ YILMAZ

    DOÇ. DR. GENÇ OSMAN İLHAN

  2. Tez No

    759749

    The role of the visual culture on the formation of architectural design taste 'Examining the representation of interiors in the illustrated periodicals from mid-19th to the late 20th century'

    Mimari beğeni algısının oluşumunda görsel kültürün etkisi' 19. yüzyıldan 20. yüzyıla süreli yayınlar üzerinden alternatif bir iç mimarlık tarih okuması'

    ŞEYMA KURTULUŞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    İç Mimari ve Dekorasyonİstanbul Teknik Üniversitesi

    İç Mimari Tasarım Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EMİNE GÖRGÜL

  3. Tez No

    398043

    Strüktür ve form olarak kent topografyasının incelenmesi: Galata, İstanbul örneği

    An analyses about urban topography as a form and structure; in the case of Galata

    YASEMİN KÜBLÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kentsel Tasarım Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİYE SENEM DEVİREN

  4. Tez No

    635012

    A design process for social network data-driven adaptive architecture

    Sosyal medya verisi güdümlü adaptif mimarlık için bir tasarım süreci

    YASİN KUTAY YÜNCÜLER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilişim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OZAN ÖNDER ÖZENER

  5. Tez No

    677280

    Neoliberal subjectification through family medicine model in Turkey: An online ethnography

    Türkiye'de aile hekimliği modeli ve neoliberal öznellik inşası

    EMİNCAN FİDAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Siyasal BilimlerGalatasaray Üniversitesi

    Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı

    DR. CEMİL YILDIZCAN

Geri Dön