Kentsel işlevlerin boyutları ve mekansal dağılımını kestirmede kullanılabilecek bir model vekör otoregresyon: Trabzon örneği
A model for the forecasting of the development of urban function and their spatial distribution-the vector autoregressive model: In the case of Trabzon
- Tez No: 66936
- Danışmanlar: PROF. DR. SALİHA E. AYDEMİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Kentsel Modeller, Vektör Otoregresyon Modeli, Projeksiyon, Şoklar, Urban models, Vector Autoregressive Model, Forecasts, Shocks. vn
- Yıl: 1997
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
Günümüzde kent planlama alanındaki modeller içinde, kentin dinamik yapısından kaynaklanan çok sayıdaki değişkenin etkileşimi ile birlikte, kentsel yapının zaman içindeki gelişim ve değişimini anlamada, hem zaman sürecini ve hem de çok sayıdaki değişkenin etkileşimini aynı anda hesaba katabilecek dinamik modeller önem kazanmaktadır. Bu noktada çalışmanın temel amacı makro etmenlerin (il ve bölge bazındaki sektörel yatıranlar, tarımsal ve hayvansal üretim değerleri, ithalat, ihracat, dış ticaret hacmi, bankalarca kullandırılan krediler, nüfus ve istihdamlara) bölge, il ve kent bazındaki değerleri arasındaki etkileşimi analiz etmek, özellikle kentsel alanların büyümesinde etkili olan ve planlama girdisi olarak değerlendirilen kentsel nüfus ve istihdamlar üzerinde etkili olan diğer değişkenleri saptamak, nüfus ve istihdamları etkileyen en önemli değişkenlere bağlı olarak tahminler yapmak ve değişkenler üzerindeki şok gelişmelerin gelecekte nüfus ve istihdamlara etkisinin ne olacağının test etmek, ayrıca, Ekonometri alanında kullanılan dinamik zaman serisi modellerinden Vektör Otoregresyon'un (VAR) planlama alanında uygulamaktır. Çalışma kapsamında birinci bölümde konunun seçilme nedenleri ve amacından bahsedilerek, genel olarak dünyadaki planlama yaklaşımları ve bu yaklaşımlarda özellikle modelleme alanındaki gelişmeler kısaca açıklanmaktadır. Devamında, Türkiye'deki planlamanın gelişimi, ülke, bölge, kent, kalkınma planlan ve planlama kademeleri arasındaki bağlantılar açısından irdelenmektedir. Bölüm Türkiye'deki planlama yaklaşımlarının açıklanmasıyla sonlanmaktadır. ikinci bölümde, kullanılan istatistik yöntem açıklanarak, örnek alanın seçim nedenleri ile kullanılan verilerin derlenmesi ve tartılmasından bahsedilmektedir. Ayrıca, örnek alanın ülke ve bölge açısından yeri, konumu, kentleşme ve istihdam yapısı ile makro ölçekli veriler açısından kıyas ve çözümlenmesi yapılmaktadır. Üçüncü bölümde, önerilen model çerçevesinde, elde edilen veriler test edilmekte, test sonuçlan ile, seçilen değişkenler için elde edilen etkileşim tabloları verilmektedir. Ayrıca, seçilen değişkenler üzerinde etkili olan değişkenlere bağlı tahminler ve etkili olan değişkenler üzerindeki şok gelişmelere karşı, seçilen değişkenlerin duyarlılıklarının test sonuçlan verilmektedir. Dördüncü bölümde analiz sonuçlan kent, il, bölge ve genel açıdan irdelenerek yorum yapılmakta, beşinci ve altıncı bölümde ise, modelin kullanımı ile ilgili genel sonuçlarla birlikte örnek alandaki özel konuma ilişkin sonuçlar verilmekte ve öneriler getirilmektedir.
Özet (Çeviri)
Currently, the urban regional planning models which are dynamic in terms of both multiple interacting components and through time increasingly become interesting among the all urban/regional planning models. The main aims of this study are first to examine the applicability of an Econometric model, Vector Autoregressive (VAR) model, which has a dynamic structure, to urban planning field and second analysing the interaction between exogenous macro factors (such as regional and provincial sectorial investments, agricultural production value, the valume of exports and imports, bank creadits given in the region and province, etc.) and endogenous urban factors (such as population and sectoral employments) to determine the exogenous factors that are effective on the growth of the main planning inputs-population and sectoral employment. Also, it is aimed to forecast the population and employment basing on the most effective interacting macro factors, and to test the reaction of population and employment when a shock (unexpected) change accure in these factors. In the first section, the resons of preference of the study subject and the aim of the study are stated. Fallowing these, the main types of planning approaches and planning techniques are given in an evahitionary order within the international frame work. Then, the hierarchical system of planning (at national, regional, local level), its development through time and the planning approaches in Turkey are evaluated briefly. In the second section, the statistics of Vector Autoregressive (VAR)model is explained, and some information is given about the study area in general, the data collection and performance of endogenous and exogenous variables through time. The third section covers the application of VAR model to study area. The interacting tables related to endogenous variables and the forecasts of these variables based on the most effective exogenous variables are given. Also, the endogenous variables reaction the shock changes in the most effective exogenous variables are analysed. In the fourth section the results of above analysis are criticaly evaluated in general context and in relation to different range (urban, provincial,regional). The conclusions about the usability and practicality of VAR model in the urban planning in Turkey and the findings of the case study in general are given in the fifth section, and the proposals are stated in the last section.
Benzer Tezler
- Searching for the impact of network connectivity on borrowing performance: The case of Turkey
Ağ bağlantısının ikincil şehirlerin performansına etkisinin araştırılması: Türkiye örneği
EĞİNÇ SİMAY ERTÜRK
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE FERHAN GEZİCİ KORTEN
- İstanbul Beyoğlu-Hasköy sokaklarında morfolojik ve dizimsel özelliklerin kullanıcı algısına etkisi
Effect of morphologial and sequential features on user perception in Istanbul Beyoglu-Haskoy streets
FATMA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MimarlıkFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE KÖSEOĞLU ÇAMAŞ
- The Regeneration of city centers 'A design strategy for Alsancak district, Izmir'
Kent merkezlerinin yeniden canlandırılması, 'İzmir, Alsancak bölgesi için bir tasarım stratejisi'
TİMUR ERGENEKON
Yüksek Lisans
İngilizce
2001
Şehircilik ve Bölge Planlamaİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZİYA GENÇEL
- Discovering the public use potentials of city walls and their surroundings: The case of İstanbul Theodosian Walls
Kent surları ve çevresi kamusal kullanım potansiyellerinin keşfedilmesi: İstanbul Theodosius Surları örneği
BURCU SOYGÜZELOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL EREN KÜRKÇÜOĞLU
- Kentsel yerleşmelerde yapılaşmanın havadan kontrol ile değerlendirilmesi
Evaluation of construction in urban compositions with air quality control
İBRAHİM ÇAĞRI MERT
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Aydın Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET FATİH ALTAN